"Mình nói chuyện gì khi mình nói chuyện tình": Sau những cuộc tình đổ vỡ, chúng ta hiểu được gì về tình yêu?

Đã bao giờ sau những cuộc tình đổ vỡ, bạn trầm lắng ngồi lại và tự hỏi chính mình: "Rốt cuộc, tình yêu đích thực là gì"? Nếu như không thể cùng nhau sống tới cuối đời, nếu như một trong hai dễ dàng thay lòng đổi dạ, vậy có phải là yêu không?

Chúng ta đều có những cách yêu khác nhau. Nhưng rõ ràng, khi đứng trước tình yêu, dù bạn là ai, cũng thật khó để tránh được những nỗi niềm như thế.

Nếu bạn đã từng hoài nghi, đã từng lạc lối với những ý niệm về tình yêu, cuốn sách "Mình nói chuyện gì khi mình nói chuyện tình" của tác giả Raymond Carver chắc hẳn sẽ giúp bạn có một góc nhìn mới, vừa sâu sắc, vừa đầy suy tư về cách mà trái tim chúng ta vận hành.

"Mình nói chuyện gì khi mình nói chuyện tình" gồm 17 truyện ngắn, kể về những xung đột, rạn nứt tình cảm/hôn nhân của nhiều người trẻ. Trong đó, truyện ngắn cùng tên sách thể hiện rõ nhất tinh thần của cuốn sách này.

Câu chuyện xoay quanh bốn nhân vật, là 2 cặp vợ - chồng có mối quan hệ bạn bè thân thiết: Terri - Mel và Laura - Nick. 

Chủ đề chung của truyện ngắn này là tình yêu và sự bất lực của ngôn ngữ khi cố gắng định nghĩa tình yêu. Câu truyện được kể ở ngôi thứ nhất bởi Nick và qua góc nhìn của anh, tình yêu là một thứ không thể định nghĩa. Nhưng trong mọi cuộc trò chuyện với những người bạn của mình, Nick luôn hướng câu chuyện về một câu hỏi: "Theo cậu thì tình yêu là gì?"

Qua vài tình huống trong truyện, khi thì bên ly rượu vang tại nhà của Nick, khi thì trong quán rượu cùng Mel và Terri,  Raymond Carver nhấn mạnh tới người đọc sự luẩn quẩn của từ ngữ. Có một ví dụ rõ ràng trong việc Mel đã cố gắng vài lần thử định nghĩa tình yêu nhưng đều thất bại. Mel còn dùng nhầm chữ "vessels" khi cố gắng dùng từ "vassals". Mặc dù cả hai từ đều đọc gần giống nhau, chúng mang nghĩa hoàn toàn khác.

Truyện cũng có rất nhiều hình ảnh mang tính biểu tượng. 

Đầu tiên, Mel là một bác sĩ chuyên khoa tim mạch. Đây là một chi tiết mang tính trớ trêu. Tình yêu thường được ví von và gắn liền với hình ảnh của trái tim. Nhưng dù có cố gắng thế nào, cho đến cuối câu chuyện, Mel vẫn không thể thấu hiểu được bản chất khó nắm bắt của tình yêu. Anh vẫn không chắc chắn về chuyện yêu là gì.

Điều thú vị ở câu chuyện này là mặc dù Nick chẳng hiểu gì về tình yêu và Laura tương đối im lặng, thì giữa họ vẫn có những cử chỉ thân thể để thể hiện cảm xúc như một cái nắm tay hay cái chạm chân ngay dưới gầm bàn. 

Cũng qua nhân vật Mel, người đọc có cảm giác về sự cực đoan của tình yêu. Anh nói rằng dù trước đây đã từng yêu vợ, nhưng anh không còn yêu hay thích cô ta nữa. Mối căm thù vợ cũ này là do anh phải trả tiền trợ cấp cho cô ta. Mel cũng nói cho chúng ta biết rằng người chồng cũ của Terri - Ed, mặc dù đánh đập cô rất tàn tệ, Ed nói rằng anh làm thế vì anh yêu cô. 

Và thậm chí sau khi đã chia tay, Ed đã rình rập Mel và Terri và sau đó tự sát vì không thể chịu nổi việc đổ vỡ trong hôn nhân. Và điều này càng gợi thêm cho chúng ta về sự bế tắc của tình yêu, làm người ta càng khó định nghĩa được yêu là gì. Với nhiều người đọc như chúng ta, Ed đã hành động vượt quá giới hạn của tình yêu.

Carver kết thúc câu chuyện với một hình ảnh biểu tượng khác.

Ở cuối câu chuyện, một lời tự thoại vang lên trong đầu Nick: "Tôi có thể nghe thấy tiếng tim mình đập. Tôi có thể nghe thấy tiếng tim mọi người đập. Tôi có thể nghe thấy cái tiếng-động-nhân-sinh phát ra từ mấy đứa chúng tôi ngồi đấy, ngồi nguyên không ai động đậy, ngay cả khi căn phòng chìm vào bóng tối."

Và chi tiết này lại một lần nữa mang sự trớ trêu vào câu chuyện. Tình yêu thường được ví với trái tim, nhưng dù ở cuối truyện mỗi người đều chẳng hiểu thêm chút nào về tình yêu, chỉ có Nick nghe được nhịp tim của mình và người khác. 

Điều đó có nghĩa là họ không chỉ sống mà còn hiểu rất rõ rằng có thể mình rất yêu người bạn đời của mình, nhưng lại không thể miêu tả hay thể hiện tình yêu của họ ra bằng ngôn ngữ. Câu chuyện khép lại khi mọi thứ chìm vào màn đêm cũng nói lên rằng dù trong bóng tối, nhân vật của chúng ta vẫn đang mò mẫm định nghĩa tình yêu.