Hơn 60 tuổi nhưng chưa có lương hưu và cũng chưa đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí: Người lao động được hỗ trợ gì?
Số lượng người trên 60 tuổi ở Việt Nam chiếm tỷ lệ khá lớn. Cùng với đó, mạng lưới an sinh chưa được phủ rộng đến những đối tượng này. Vậy từ đủ 60 tuổi, những đối tượng này sẽ được hưởng chính sách gì?
Luật pháp Việt Nam quy định những người từ đủ 60 tuổi trở lên là người cao tuổi.
Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Những người từ 60 tuổi trở lên chiếm gần 12% tổng dân số vào năm 2019 và đến năm 2050, con số này sẽ tăng lên hơn 25%. Thời gian chuyển từ giai đoạn già hóa dân số sang dân số già là từ 17-20 năm, ngắn hơn so với nhiều nước khác.
Cả nước hiện có khoảng trên 16 triệu người cao tuổi, chiếm hơn 16% dân số - theo Dữ liệu cư dân quốc gia. Tuy nhiên, mới có khoảng 5,4 triệu người cao tuổi được hưởng chính sách về lương hưu, trợ cấp xã hội... Như vậy, vẫn còn hàng triệu người cao tuổi nằm ngoài lưới an sinh và chưa được hưởng chính sách trợ cấp nào.
Trong bối cảnh này, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, sẽ có điểm mới nhằm hỗ trợ nhóm đối tượng nói trên.
Theo đó, những người thuộc nhóm đối tượng chưa đủ điều kiện nhận lương hưu và cũng chưa được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ được nhận trợ cấp hằng tháng, nếu đảm bảo các yếu tố được quy định cụ thể như dưới đây.
Nhiều người cao tuổi vẫn hằng ngày tìm kế mưu sinh. Ảnh VOV.
Điều kiện để được nhận trợ cấp hằng tháng cho người cao tuổi
Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 nêu rõ, điều kiện để người lao động được trợ cấp hằng tháng là đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:
- Công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu từ 1/7/2025 - thời điểm Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực tức là lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
...
Tạo việc làm cho người cao tuổi chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu cũng như các chế độ hưu trí là một trong những biện pháp quan trọng giảm gánh nặng cho hệ thống an sinh. Ảnh minh hoạ.
- Công dân Việt Nam chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể: Từ đủ 75 tuổi trở lên; Không hưởng lương hưu/trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng trừ có quy định khác; Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
- Không hưởng bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu.
- Có yêu cầu được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình theo thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Như vậy, người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng.
Ảnh minh hoạ.
Mức hưởng trợ cấp hằng tháng
Mứ trợ cấp hằng tháng thấp nhất được tính theo khoản 3 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng:
- Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước trong từng thời kỳ.
- Rà soát, xem xét điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội định kỳ 3 năm.
Thủ tục hưởng trợ cấp hằng tháng
Để được hưởng trợ cấp hằng tháng, người lao động đáp ứng điều kiện phải gửi hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội. Trong đó:
- Hồ sơ bao gồm:
Sổ bảo hiểm xã hội.
Văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hằng tháng.
- Thời gian giải quyết: Trong 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết hưởng chế độ trợ cấp hằng tháng. Nếu không giải quyết thì trả lời bằng văn bản trong đó nêu rõ lý do từ chối.
(Căn cứ Điều 24 Luật Bảo hiểm xã hội 2024).