Bé trai 10 tuổi bị cường giáp chuyển suy giáp chỉ sau vài tháng: Nguyên nhân cha mẹ không thể ngờ

BS Nguyễn Văn Thái (chuyên ngành Ung bướu và Phẫu thuật Thẩm mỹ, làm việc tại Hà Nội) chia sẻ, mới đây, anh tiếp nhận một bé trai 10 tuổi đến từ Ninh Bình, bị cường giáp chuyển suy giáp rất đáng quan ngại.

Bệnh nhi đến khám trong tình trạng rối loạn sinh hóa nặng: Axit uric tăng, mỡ máu tăng, men gan tăng, dù chỉ mới 10 tuổi. Trước đó, con được chẩn đoán cường giáp, được kê uống thyrozol mỗi ngày 1 viên.

Nhiều tháng trôi qua, bệnh nhi vẫn được bố mẹ cho uống thuốc theo liều được kê ban đầu, không đi khám lại theo định kỳ. Phải đến 3 tháng sau, bệnh nhi mới được đưa đi khám vì mẹ nhận thấy con mệt mỏi nhiều, luôn trong trạng thái lờ đờ, buồn ngủ dù đi ngủ đúng giờ. Trong lần khám lại thì phát hiện, con đã bị suy giáp kèm tình trạng rối loạn chuyển hóa nặng như trên.

BS Thái ngay lập tức chỉ định lại liều dùng xuống nửa viên Thyrozol mỗi ngày, để hormone tuyến giáp về mức ổn định, tạo điều kiện để điều trị u tuyến giáp cho con. Nguyên nhân bởi ngoài tình trạng ban đầu bị cường giáp rồi chuyển suy giáp, trẻ còn có u tuyến giáp khá to, gây ảnh hưởng chức năng tuyến giáp về lâu dài. Anh cũng dặn kỹ phụ huynh hãy đưa con đi khám theo lịch hẹn hoặc ngay khi thấy con có dấu hiệu bất thường, tránh những rủi ro đáng tiếc.

Thông qua trường hợp này, BS Thái cảnh báo, bệnh nhân tuyến giáp nói riêng và người có bệnh nói chung hãy đi khám lại theo đúng lịch hẹn của bác sĩ, tránh những rủi ro không đáng có. Như trường hợp của bệnh nhi 10 tuổi này, con đã chuyển từ bệnh cường giáp sang suy giáp do không kịp thời điều chỉnh liều dùng thuốc, thành ra chuyển từ bệnh này sang bệnh khác, kéo dài thời gian điều trị, gây ảnh hưởng không nhỏ cho bệnh nhi và gia đình.

Những dấu hiệu cảnh báo cường giáp đã chuyển thành suy giáp?

Chuyên gia đưa ra cảnh báo, bất cứ ai đang điều trị cường giáp xuất hiện các dấu hiệu sau thì cẩn thận suy giáp, nên đi khám sớm:

1. Cơ thể chậm chạp, mệt mỏi bất thường

Trước đây bạn có thể "như chạy bằng pin sạc" - nhanh nhẹn, nói nhiều, ngủ ít mà vẫn tỉnh - thì giờ lại mệt lả, uể oải, làm gì cũng chậm. Đó là dấu hiệu tuyến giáp đang sản xuất thiếu hormone.

2. Tăng cân dù ăn uống không nhiều

Người từng cường giáp thường sụt cân rất nhanh. Nhưng khi hormone tuyến giáp giảm, chuyển hóa chậm lại, năng lượng không tiêu hao hết nên tích mỡ, tăng cân, đặc biệt là ở vùng bụng và mặt, thì rất có thể bạn đã chuyển sang suy giáp.

3. Luôn cảm thấy lạnh

Trước kia, bệnh cường giáp làm bạn "nóng như lửa", đổ mồ hôi nhiều. Nay ngược lại, bạn thường lạnh tay chân, thậm chí giữa mùa hè vẫn thấy "rùng mình". Đây là dấu hiệu kinh điển của suy giáp.

4. Tâm trạng trầm xuống, dễ buồn ngủ

Thiếu hormone tuyến giáp khiến hoạt động thần kinh chậm lại. Người bệnh buồn ngủ suốt ngày, mất tập trung, dễ trầm cảm, cáu gắt hoặc nói chậm hơn trước.

5. Da khô, tóc rụng, phù mặt

Khi suy giáp, chuyển hóa da và mô liên kết giảm, khiến: Da trở nên khô, sạm, thô ráp; tóc rụng, gãy, thưa dần; mặt, mí mắt hoặc bàn tay phù nhẹ, nặng nề, như giữ nước.

6. Nhịp tim chậm, huyết áp thấp

Trái ngược với cường giáp (tim đập nhanh, hồi hộp), suy giáp khiến nhịp tim chậm, đôi khi chỉ 50–60 lần/phút, huyết áp thấp, dễ hoa mắt khi đứng dậy đột ngột.

7. Rối loạn kinh nguyệt hoặc giảm ham muốn

Phụ nữ suy giáp thường thấy chu kỳ kéo dài, máu kinh ra nhiều, đôi khi kèm giảm ham muốn tình dục. Nam giới thì giảm sinh lý, dễ mệt.

Làm sao để hormone tuyến giáp luôn ổn định, phòng tránh bệnh tuyến giáp nói chung?

1. Ăn vừa đủ i-ốt

I-ốt là nguyên liệu chính để tuyến giáp sản xuất hormone. Nên dùng muối i-ốt trong bữa ăn hàng ngày và bổ sung thêm thực phẩm như cá biển, rong biển, trứng, sữa. Chú ý ăn vừa đủ, không lạm dụng vì ăn quá nhiều có thể phản tác dụng.

2. Giữ tinh thần thư giãn, tránh stress kéo dài

Căng thẳng kích thích cortisol - hormone gây ức chế hoạt động của tuyến giáp. Hãy dành thời gian thiền, yoga, đi bộ, nghe nhạc nhẹ mỗi ngày. Ngủ đủ 7–8 tiếng, tránh thức khuya.

Nếu bạn làm việc cường độ cao, nên xen kẽ thời gian nghỉ để tránh gây hại sức khỏe tuyến giáp.

3. Bổ sung đủ selen, kẽm và vitamin D

Những vitamin và khoáng chất này có nhiều trong hải sản, trứng, hạt bí, hạnh nhân, ngũ cốc nguyên cám, cá hồi, trứng gà. Chúng giúp ổn định hormone tuyến giáp. Vitamin D còn giúp điều hòa miễn dịch, giảm nguy cơ viêm tuyến giáp tự miễn.

4. Tránh thuốc lá, rượu bia và chất gây rối loạn nội tiết

Thuốc lá chứa thiocyanate, làm giảm khả năng hấp thu i-ốt. Một số hóa chất trong nhựa, mỹ phẩm, thuốc trừ sâu, đồ nhựa BPA cũng ảnh hưởng đến tuyến giáp. Do đó, hãy hạn chế dùng hộp nhựa đựng thức ăn nóng, chọn sản phẩm có nhãn "BPA-free".

5. Duy trì cân nặng hợp lý và vận động thường xuyên

Tập luyện giúp tăng chuyển hóa, hỗ trợ điều hòa hormone. Vậy nên đừng quên vận động 30 phút mỗi ngày như đi bộ nhanh, bơi, yoga, aerobic nhẹ. Chị em phụ nữ tránh giảm cân cấp tốc hoặc nhịn ăn kéo dài vì có thể gây rối loạn hormone tuyến giáp.

6. Khám định kỳ để kiểm tra hormone tuyến giáp

Ngay cả khi không có triệu chứng thì mọi người cũng nên đi khám sức khỏe định kỳ. Phụ nữ trên 35 tuổi, người có tiền sử gia đình bệnh tuyến giáp hoặc từng mắc bệnh tự miễn nên tầm soát tuyến giáp mỗi 6-12 tháng. Khám sớm, phát hiện bệnh và điều trị sớm chính là cách đơn giản nhất để giữ tuyến giáp khỏe lâu dài.