Bánh đa cua Hải Phòng - vị đậm đà đất Cảng

Nhắc đến cụm từ "bánh đa cua Hải Phòng", người đã từng thưởng thức đều phải gật gù công nhận, món ăn này quả ngon, rất ngon. Ngon từ nước, từ thịt, từ rau ăn kèm đến thứ bánh đa đỏ đặc trưng.

Nhìn tổng thể, mỗi bát bánh đa cua là cả một công trình tổng hòa màu sắc cầu kì. Nước dùng trong, nổi lên trên là những miếng gạch cua hồng xốp, sợi bánh đa màu nâu đỏ, thêm miếng chả lá lốt xanh đậm, hành khô chiên vàng rộm, thêm cọng rau nhút, rau muống chẻ xanh mởn, dù chỉ thưởng bằng mắt, bánh đa cua cũng khiến cái bụng đói cồn cào phải dậy lên mà biểu tình.

Bánh đa cua ở Hải Phòng có hai loại: bánh đa cua bể và bánh đa cua đồng. Bánh đa cua bể có phần sang trọng hơn khi ngoài gạch cua, trong bát còn có thêm phần thịt cua bể trắng phau, xào quyện hành khô thơm phức. Nước dùng cũng được chế từ cua bể ninh, cùng xương heo hầm kĩ nên ngọt ngào, đậm đà vô cùng. Nhưng bánh đa cua đồng có vẻ quen thuộc với số đông hơn cả.

So với bánh đa cua bể, bát bánh đa cua đồng phong phú hơn hẳn về mặt nguyên liệu. Ngoài từng miếng gạch cua hồng xốp, bát bánh đa còn là sự tổng hòa các loại chả cá, chả tròn, chả lá lốt, tôm bỏ vỏ rang săn, thịt thăn lợn trần ăn kèm với rau muống chẻ, rau nhút, rau cần... Thập cẩm nguyên liệu tạo ra một bát bánh đa có màu sắc rực rỡ với màu xanh của rau cỏ, màu đỏ hồng của tôm rang, thịt thăn, tảng gạch cua nâu nâu, màu trắng của giá tươi, màu vàng của bánh đa, chả cá, hành khô... vô cùng hấp dẫn và thèm thuồng.

Ngoài ra, bánh đa cua Hải Phòng còn đặc biệt ở... bánh đa. Bánh đa trong bát bánh đa cua Hải Phòng là loại bánh đa đỏ đặc trưng rất nổi tiếng: bánh đa Dư Hàng Kênh (quận Lê Chân, Hải Phòng). Bánh đa phải được làm từ gạo ngon, ngâm nước vài tiếng rồi cho vào cối xay nhuyễn, cho nước vừa đủ để bột sánh mịn, dẻo mềm. Xay xong hòa thêm bột quả gấc chín, giản tiện hơn là chút kẹo đường phèn, hay cầu kỳ nữa là một thứ mật thơm bí truyền để bột có màu nâu sậm. Rồi qua đôi bàn tay tảo tần chịu khó của người thợ miết mỏng, hấp chín, sắp bày kín phên tre nứa đem hong nắng, tráng sương – một loại bánh đa đỏ đặc trưng vùng quê biển đã thành hình.

Đặc biệt, chỉ có ở Hải Phòng, người ta mới được thưởng thức bát bánh đa tươi, thứ bánh đa khi thả vào bát canh cua phải mềm mịn mà dẻo dai, không bở bục hay trương nhũn. Còn thứ bánh đa đã xuất đi các xứ khác là bánh đa khô, dù có bảo quản được dài lâu hơn nhưng đã ít nhiều mất đi cái vị mặn mòi của biển cả.

Bánh đa cua là kết tinh của cả khiếu thẩm mỹ và cốt cách người Hải Phòng. Thưởng thức bánh đa cua, người ta thấy cả sự ngọt ngào lẫn mạnh mẽ, mềm mại mà không thiếu phần cứng rắn, quyết liệt, đó cũng chính là nét cá tính nổi bật của người dân đất Cảng. Món ngon nhớ lâu, nhưng với bánh đa cua, đó là nỗi niềm da diết, người Hải Phòng đi bất cứ đâu cũng thấy tự hào, thấy nhớ hương vị nồng nàn của bát canh bánh đa cua quê nhà.