Khó quên như bánh cuốn Thanh Trì

Bánh cuốn được gọi tên theo làng nghề truyền thống làm ra món bánh này - làng Thanh Trì ( thuộc phường Thanh Trì, quận Hoàng Mai, Hà Nội). Bánh cuốn làng Thanh Trì không có nhân, xếp thành từng lớp mỏng đặt trong thúng rồi cứ thế rong ruổi cùng người làng Thamnh Trí tới khắp nẻo phố phường.

  

Bánh cuốn Thanh Trì ngon bởi cách chế biến tuy giản đơn mà cầu kì. Bánh muốn ngon nhất thiết phải làm theo phương pháp thủ công, đòi hỏi nhiều bí kíp và "công phu" gia truyền. Gạo phải là thứ gạo tẻ ngon được lựa kĩ sao cho không quá dẻo mà cũng không hút nước quá nhiều để tránh bánh bị nát hay thành phẩm bị khô cứng. Gạo tẻ sau khi nhặt sạn được ngâm kĩ, vo sạch rồi xay thành bột nước. Khi tráng, người thợ bánh múc một muôi bột nhỏ láng lên mảnh vải trắng viền tre, phủ trên nồi nước sôi nóng, đậy vung chờ khoảng 1 phút đến khi bột bánh chuyển màu trắng trong thì dùng một thanh tre nhỏ lấy bánh lên trải ra bàn, cắt làm đôi rồi nhanh chóng cuộn lại.

Bánh tráng Thanh Trì đặc biệt ở chỗ được làm không có nhân, tấm bánh mỏng manh được phết một lớp mỡ hành phi bóng bẩy, thơm phức. Lớp mỡ hành phi trên bề mặt của bánh vừa giúp cô hàng bóc từng lớp bánh dễ hơn mà miếng bánh ăn cũng thêm mềm, thơm. Từng miếng bánh cuốn khéo léo xếp chồng lên nhau, óng ả, tinh tươm. Vị thanh nhẹ của gạo tẻ ngon, thơm nồng mùi mỡ hành chấm cùng chút nước mắm pha chế khéo léo mang đến một bữa ăn thanh cảnh mà ngon miệng cho bất cứ ai.

  

Nước chấm bánh cuốn không có nhiều gia giảm cầu kì chỉ có giấm, đường, ớt, có điều kiện thì thêm một vài giọt tinh dầu cà cuống, nhưng cũng phải thạo vị quen nghề lắm mới pha chế được loại nước mắm chấm bánh ngon. Thứ mắm ấy không quá mặn, chẳng quá chua, ngọt mà không lợ, nhuận nhị tinh tế và vô cùng xứng hợp với tấm bánh mỏng, thơm.

  

Bánh cuốn Thanh Trì không nhân nên người ta thường ăn kèm một vài món phụ, đặc biệt là chả quế. Miếng chả thịt thơm tho hợp vị vô cùng với miếng bánh cuốn mịn màng và nước chấm đậm đà. Nhưng trong bát có thêm vào lát đậu Hoàng Mai rán giòn mới thấy hết được hương vị vượt bậc của những món ăn dân giã. Chẳng vậy mà nhà văn Thạch Lam đã từng thốt lên "“Này đây mới là món quà chính tông: bánh cuốn ăn với chả lợn béo, hay với đậu rán nóng.” 

Nhà văn Vũ Bằng cũng từng ca ngợi bánh cuốn Thanh Trì trong cuốn cẩm nang nổi tiếng “Miếng ngon Hà Nội” của mình như thế này: “Ta chấm một chiếc bánh trắng vào trong chén nước chấm màu hổ phách và đưa lên miệng và chưa nhai đã tưởng như bánh “chưa đến môi đã trôi đến cổ mất rồi”. 

  

Món bánh dân dã mà khiến bao trái tim nghệ sĩ say mê, huống chi người bình thường. Hương vị xưa trong từng thúng bánh bán rong nay đã được mang vào những tiệm quán cao cấp hơn. Ở những nơi ấy bánh cuốn được biến tấu đi khá nhiều, với nhiều thức đi kèm, nhưng dù thế nào đi nữa, hương vị bánh cuốn Thanh Trì cũng được bảo tồn khá nguyên vẹn và trở thành niềm tự hào đi theo năm tháng của người Tràng An.