Những món ăn ngày Tết thai phụ, trẻ em, người giảm cân nên cân nhắc trước khi ăn kẻo rước họa vào thân

Trong không khí Tết Nguyên Đán vui tươi rộn ràng, nhiều người thường có thói quen "ăn uống thả ga" mà không chú ý đến vấn đề cân bằng dinh dưỡng. Tùy vào từng đối tượng cụ thể lại có cách dinh dưỡng khác nhau. Nếu không chú ý những vấn đề này, sức khỏe của bạn có thể gặp bất lợi.

Kì nghỉ Tết đang cận kề, thạc sĩ dinh dưỡng Trương Nhật Khuê Tường – Khoa Dinh dưỡng Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đã có những lời khuyên dinh dưỡng phù hợp với từng đối tượng.

Từng đối tượng khác nhau sẽ có chế độ dinh dưỡng riêng.

Đối với thai phụ

Giờ giấc sinh hoạt vào các ngày Tết có thể bị ảnh hưởng bởi các cuộc vui, viếng thăm và tiệc tùng khiến đồng hồ sinh học bị xáo trộn ít nhiều. Thai phụ hãy cố gắng duy trì giờ giấc sinh hoạt, ăn đúng giờ, đúng bữa, ăn uống khoa học để giúp bé phát triển an toàn, khỏe mạnh.

"Nhiều thai phụ nhân những ngày nghỉ sẽ tranh thủ dung nạp nhiều thực phẩm hơn ngày thường vì nghĩ rằng phải ăn cho cả mẹ lẫn con. Tuy nhiên thực tế thai nhi chỉ cần hấp thụ vừa đủ để phát triển. Việc ăn quá nhiều sẽ gây ra những tác dụng phụ khác như béo phì, huyết áp cao, đái tháo đường thai kì…" - ThS Khuê Tường chia sẻ.

Thai phụ tuyệt đối không được sử dụng rượu bia và thức uống có cồn trong giai đoạn mang thai vì rất nguy hiểm cho cả mẹ và bé, làm tăng nguy cơ sẩy thai, dị tật thai,thai kém phát triển.

Các món ăn chế biến từ thịt, cá sống như nem chua, tré, tiết canh, các loại gỏi nộm cá thịt chín tái, các loại sushi có cá sống nên hạn chế sử dụng vì hệ miễn dịch của thai phụ thường kém hơn người bình thường nên rất dễ bị nhiễm khuẩn gây tiêu chảy.

Thai phụ không nên ăn quá nhiều món ăn ngày Tết bởi dễ gây ra nhiều tác dụng phụ.

Các món ngâm muối chua như đu đủ xanh, củ kiệu, củ hành,…cũng cần được hạn chế nếu thai phụ thường bị đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa.

Các loại thực phẩm chế biến sẵn và các món nhiều dầu mỡ như lạp xưởng, thịt đông, giò thủ, bánh chưng… nên ăn vừa phải,vì có thể làm gia tăng chứng ốm nghén, nôn ói hay gây cảm giác khó tiêu.

Các loại bánh kẹo, trái cây sấy khô, mứt trái cây…thai phụ nên sử dụng những loại có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo vệ sinh.

Các loại hạt khô như hạt bí, hạt óc chó, hạt dẻ, hạt dưa… giàu axit béo thiết yếu và đạm thực vật nên rất tốt cho sức khỏe phụ nữ mang thai. Tuy nhiên cần tránh các loại hạt có tẩm màu, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Thai phụ chỉ nên dùng tay hoặc dụng cụ để tách hạt, không nên dùng miệng cắn.

Các loại nước ngọt có gas: những thức uống này chứa nhiều đường, có thể làm tăng đường huyết.

Theo ThS. Khuê Tường, để đảm bảo sức khỏe trong dịp Tết thai phụ cần đảm bảo ăn bữa chính đúng giờ, mỗi bữa ăn cần có giá trị dinh dưỡng cao và đa dạng nhóm thực phẩm (tinh bột, đạm và rau củ). Hãy uống nhiều nước lọc, bổ sung trái cây tươi để cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất.

Đối với người đang giảm cân

Phụ nữ hay nam giới đang trong giai đoạn giảm cân đều cần tuân thủ những nguyên tắc sinh hoạt nhất định nếu không muốn tăng cân trở lại vào những ngày Tết. Bạn vẫn có thể nhâm nhi các món truyền thống nhưng vẫn phải tuân theo chế độ ăn thường ngày.

Để giữ vóc dáng thon gọn ngày Tết, cần có chế độ ăn hợp lý.

Đặc biệt, người đang giảm cân hãy lưu ý sử dụng vừa phải các món ăn chứa năng lượng cao như bánh chưng, bánh tét, thịt đông, giò thủ cũng như các loại bia rượu, nước giải khát có đường. Thay vào đó, hãy ăn nhiều rau củ, salad, trái cây tươi và uống nước lọc vì đây là nhóm thực phẩm tương đối ít năng lượng, lại giàu vitamin và khoáng chất.

Người giảm cân nên chú ý các món ăn có năng lượng cao.

Ngoài dinh dưỡng, người giảm cân cần kết hợp với các bài tập không cần dụng cụ như squat, hít đất, đá chéo chân, plank, gập bụng… Bạn cũng có thể sáng tạo tập luyện với cầu thang, băng ghế hay đơn giản chỉ là chạy vòng quanh khu nhà đang ở.

Đối với trẻ em

Những ngày Tết với nhiều hoạt động vui chơi kèm theo có thể khiến giờ giấc sinh hoạt của các bé bị thay đổi. Nhiều trẻ ham chơi nên thức khuya, dậy muộn, bỏ bữa hoặc chỉ ăn uống qua loa sẽ khiến trẻ thiếu chất, sụt cân.

Vào dịp Tết, các gia đình thường dự trữ nhiều thực phẩm, trong đó phải kể đến các loại bánh kẹo, đồ ngọt. Cho trẻ ăn quá nhiều chất ngọt sẽ khiến bé chán ăn, không cảm thấy đói và hứng thú với bữa ăn chính.

Trẻ em thường ham chơi ngày Tết dẫn đến biếng ăn.

Bên cạnh đó, hệ tiêu hóa của trẻ thường yếu hơn người lớn, thức ăn thừa hâm đi hâm lại nhiều lần hay để quá lâu ở nhiệt độ phòng cũng có thể làm cho bé bị rối loạn tiêu hóa, nôn ói, đau bụng, tiêu chảy. Các món ăn ngày Tết thường ít rau, nhiều chất đạm và mỡ, cộng với giờ giấc sinh hoạt bị xáo trộn sẽ gây ra táo bón ở trẻ nhỏ.

ThS. Khuê Tường khuyên phụ huynh hãy đảm bảo giờ giấc sinh hoạt và ăn uống của trẻ không bị xáo trộn nhiều. Tuyệt đối không nên để trẻ quên giấc, thức quá khuya hoặc ngủ đến trưa. Hãy duy trì cho trẻ ăn đúng giờ và không bỏ bữa, nên bổ sung rau củ, trái cây tươi, nước lọc, men tiêu hóa cho trẻ trong những ngày này.

Phụ huynh nên lưu ý hạn chế các loại thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, chất béo cũng cần được hạn chế. Bù lại, các loại đậu, hạt khô như đậu phộng, hạt điều, hạt hướng dương, hạt bí... là lựa chọn tốt cho trẻ.

Đối với người cao tuổi

Người cao tuổi thường mắc các bệnh cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, tiêu hóa…vì vậy chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt ngày Tết của người cao tuổi rất cần được chú ý.

Điều quan trọng nhất là người cao tuổi cần ăn uống đúng giờ, đủ chất và tuyệt đối không bỏ bữa. Nên hạn chế các món chứa nhiều mỡ động vật và chất béo no (đồ nguội, thịt đông, lạp xưởng, bánh chưng, bánh tét…), hạn chế ăn muối và các món nhiều muối (các loại thịt ngâm, dưa muối, dưa món…), cũng như các loại bánh kẹo, đồ ngọt.

Hệ tiêu hóa của người cao tuổi cũng dễ bị ảnh hưởng nếu ăn quá nhiều, quá no. Vì vậy, có thể chia thành nhiều bữa nhỏ thay vì ăn 3 bữa chính, ưu tiên những thức ăn mềm, dễ nhai, dễ tiêu, và bổ sung rau giúp việc tiêu hóa dễ dàng hơnkhi ăn. Người cao tuổi lưu ý nên ăn chậm, nhai kỹ cũng như uống đủ 1,5 – 2l nước mỗi ngày (bao gồm nước lọc, nước canh, nước trái cây…)

Người cao tuổi cũng có thói quen tiết kiệm những thực phẩm dư thừa, sau đó lại lấy ra hâm lại và ăn tiếp. ThS. Khuê Tường cảnh báo việc hâm đi hâm lại thức ăn thừa không an toàn cho sức khỏe, dễ gây ngộ độc. Bên cạnh đó, một số loại vi khuẩn có thể phát triển trong nhiệt độ thấp nên dù thực phẩm được bảo quản trong ngăn đá thì việc hư hỏng vẫn có thể xảy ra.

Người cao tuổi nên hạn chế ăn mỡ động vật ngày Tết.

Ngoài ra, ThS. Trương Nhật Khuê Tường cũng hướng dẫn người dân bảo quản thực phẩm đúng cách vào dịp Tết. Cụ thể khi cất vào tủ lạnh, thực phẩm nên được chia thành những phần vừa đủ 1 lần ăn, phải được đựng trong hộp có nắp hoặc bọc thực phẩm, khi lấy ra nên đun nóng lại ngay và sử dụng hết phần thực phẩm đó.

Không cho thức ăn còn nóng vào tủ lạnh vì sẽ làm cho nhiệt độ tủ lạnh tăng cao, ảnh hưởng đến các thức ăn xung quanh.

Khi hâm nóng thức ăn, hãy đảm bảo thức ăn thừa được đun sôi. Nếu hâm bằng lò vi sóng, hãy đảo trộn thức ăn lúc hâm để nhiệt độ được phân bổ đều. Sau khi hết thời gian hâm, đừng vội lấy ra ngay, hãy để chúng trong lò khoảng 3 phút rồi mới lấy.