Nam sinh chống đối gia đình, thách thức thầy cô: Bố mẹ đưa đi khám, hối hận vì bỏ lỡ điều này

Hậu quả từ sự chủ quan của gia đình

Một nam sinh 14 tuổi được đưa tới Trung tâm Chăm sóc sức khỏe tinh thần, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông trong tình trạng thường xuyên chống đối cha mẹ, bất hợp tác với thầy cô, gây gổ với bạn bè. Điều đáng nói, em từng được chẩn đoán mắc rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) từ năm 6 tuổi, nhưng gia đình đã phớt lờ việc điều trị.

Theo chia sẻ của mẹ bệnh nhi, từ năm lớp 1, con trai đã có biểu hiện bất thường: hiếu động quá mức, khó tập trung, dễ nổi nóng. Gia đình đưa đi khám và trẻ được chẩn đoán mắc ADHD. Tuy nhiên, nhiều người thân khuyên “lớn lên sẽ tự hết”, vì thế cha mẹ đã không cho con điều trị.

“Chúng tôi nghĩ rằng tình trạng này chỉ là tính cách trẻ con, khi lớn con sẽ biết kiểm soát. Vì vậy, gia đình không can thiệp gì, để con tự phát triển”, mẹ em kể lại trong sự ân hận.

Nhưng 6 tháng gần đây, mọi chuyện trở nên nghiêm trọng. Nam sinh liên tục cãi lời cha mẹ, thách thức giáo viên, thậm chí xung đột với bạn bè. Nam sinh còn hút thuốc lá, chơi game quá mức, lấy trộm đồ trong nhà. Kết thúc năm học, thành tích của em sa sút, thường xuyên bỏ tiết. Lúc này gia đình mới lo lắng và đưa em đi khám lại.

Thạc sĩ tâm lý lâm sàng Hoàng Quốc Lân, thành viên Hội Tâm lý Trị liệu Việt Nam, cho biết sau khi thăm khám, nam sinh được đánh giá giảm chú ý và tăng động. Kết quả khám thần kinh và thể chất bình thường, nhưng trẻ thể hiện rõ hành vi chống đối, trả lời cộc lốc, khó kiểm soát cảm xúc.

“Nam sinh được chẩn đoán rối loạn tăng động giảm chú ý kèm rối loạn hành vi và cảm xúc. Điều đáng tiếc là em đã bỏ lỡ giai đoạn vàng điều trị từ 3 đến 7 tuổi, dù được phát hiện sớm từ năm 6 tuổi”, thạc sĩ Hoàng Quốc Lân cho hay.

Theo thạc sĩ Lân, trẻ mắc ADHD nếu không được can thiệp đúng thời điểm sẽ dễ gặp vấn đề trong học tập, mâu thuẫn trong gia đình và có hành vi lệch chuẩn xã hội. Trường hợp của nam sinh 14 tuổi là minh chứng rõ ràng cho hậu quả của sự chậm trễ điều trị.

Khi nghe chuyên gia tâm lý tư vấn, bố mẹ nam sinh đã rất hối hận vì sự chủ quan của mình đã bỏ lỡ thời gian điều trị tốt nhất cho con, khiến con phải chịu những hậu quả nặng nề.

ADHD – gánh nặng ngày càng lớn

ADHD hiện ảnh hưởng tới 5–7% trẻ em toàn cầu. Tại Việt Nam, nghiên cứu của Bệnh viện Nhi Trung ương cho thấy tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ dao động từ 3–8%, trong đó trẻ nam có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 3 lần trẻ nữ.

Thạc sĩ Hoàng Quốc Lân cho biết: “Trong đại dịch Covid-19, tỉ lệ chẩn đoán ADHD ở Mỹ từng tăng tới 1/9 trẻ. Đây là con số đáng báo động, phản ánh xu hướng gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu”.

Nếu không được điều trị, trẻ mắc ADHD có nguy cơ phát triển thêm rối loạn chống đối, rối loạn hành vi, nghiện chất kích thích và dễ mắc các bệnh lý tâm thần ở tuổi trưởng thành. Ở Việt Nam, nhiều phụ huynh vẫn nhầm tưởng ADHD chỉ là biểu hiện hiếu động Điều này dẫn tới nhiều gia đình bỏ qua cơ hội can thiệp cho trẻ.

Theo các chuyên gia, phát hiện và can thiệp sớm có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của trẻ mắc ADHD. Khi bắt đầu đi học, trẻ thường bộc lộ sự hiếu động vượt trội, khó duy trì chú ý, dẫn tới kết quả học tập kém. Nếu không được định hướng, trẻ dễ trở thành “cá biệt”, mâu thuẫn với thầy cô và bạn bè.

“ADHD không chỉ ảnh hưởng đến trẻ mà còn tác động tiêu cực tới gia đình và xã hội. Phụ huynh cần quan sát kỹ hành vi, đưa con đi khám khi thấy dấu hiệu bất thường để không bỏ lỡ giai đoạn điều trị vàng, từ 3–7 tuổi”, thạc sĩ Lân khuyến cáo.

Trường hợp của nam sinh 14 tuổi là lời cảnh báo cho các bậc phụ huynh: sự chủ quan, trì hoãn điều trị ADHD có thể để lại hậu quả nặng nề. Nếu được can thiệp đúng thời điểm, trẻ có thể kiểm soát hành vi, cải thiện khả năng học tập và hòa nhập xã hội tốt hơn.

Câu chuyện của nam sinh cũng là bài học quan trọng cho nhiều bậc cha mẹ khác: đừng xem nhẹ những dấu hiệu bất thường ở trẻ, bởi mỗi sự chậm trễ đều có thể đổi lấy cái giá rất đắt.