Hàng loạt tin vui về tiền lương, lương hưu và trợ cấp BHXH từ 1/7/2024
Từ ngày 1/7/2024, thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương không chỉ tác động đến hệ thống lương hưu, mà còn cả tới các loại trợ cấp bảo hiểm xã hội, và các chính sách an sinh xã hội khác, tất cả đều được điều chỉnh tăng lên.
Lương công chức viên chức tăng
Ngày 10/11/2023, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 104/2023/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024.
Theo đó, từ ngày 1/7/2024, thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 (nguồn kinh phí thực hiện cải cách tiền lương bảo đảm từ nguồn cải cách tiền lương tích lũy của ngân sách trung ương, ngân sách địa phương và một phần bố trí trong dự toán chi cân đối ngân sách nhà nước).
Một trong các yếu tố cụ thể để xác định thiết kế bảng lương mới theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 là mở rộng quan hệ tiền lương làm căn cứ để xác định mức tiền lương cụ thể trong hệ thống bảng lương.
Theo đó, chính sách tiền lương mới mở rộng quan hệ tiền lương từ 1 - 2,34 - 10 hiện nay lên 1 - 2,68 - 12.
Theo đó, mức lương thấp nhất của công chức, viên chức sẽ tăng khá cao so với mức lương khởi điểm 3,5 triệu đồng của công chức, viên chức có trình độ trung cấp, hệ số lương 1,86 hiện nay.
Mức lương trung bình của công chức, viên chức cũng có mức khởi điểm tăng từ hệ số 2,34 lên 2,68. Hiện nay công chức, viên chức có trình độ đại học có mức lương khởi điểm hơn 4,2 triệu đồng/tháng.
Mức lương cao nhất của công chức, viên chức tương ứng với bậc 3 của chuyên gia cao cấp (bằng lương bộ trưởng) cũng được nới rộng từ hệ số 10 lên 12. Vì vậy, mức lương mới cao nhất của công chức, viên chức dự kiến cũng vượt khá xa con số 18 triệu đồng như hiện nay.
Ngoài mức lương cơ bản này, chế độ tiền lương mới còn sắp xếp lại các loại phụ cấp chiếm tối đa 30% tổng quỹ lương (trong đó có trường hợp cao hơn 30% hoặc thấp hơn 30%) và 10% tiền thưởng.
Như vậy dự kiến từ 1/7/2024, tiền lương trung bình của công chức, viên chức sau khi thực hiện cải cách tiền lương tăng hơn 32% (tính cả lương cơ bản, phụ cấp và tiền thưởng) so với thu nhập bình quân của lao động làm công hưởng lương (7,5 triệu đồng/tháng).
Tăng lương hưu
Thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018, trong đó có điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở.
Tuy nhiên, để xác định lương hưu năm 2024 tăng bao nhiêu phần trăm còn phải chờ có văn bản quy định chi tiết của Chính phủ.
Góp ý gửi đến Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về phương án điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng của năm 2024, vừa qua BHXH Việt Nam đã gửi Bộ LĐTB&XH báo cáo tác động của chính sách tiền lương mới đến việc thực hiện chính sách BHXH.
Trong đó, BHXH Việt Nam đề xuất với Bộ LĐTB&XH về phương án điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng của năm 2024.
Cụ thể, BHXH Việt Nam đề xuất tăng 8% lương hưu từ ngày 1/7/2024.
Như vậy, lương hưu sẽ được điều chỉnh từ 1/7 tới. Tuy nhiên, việc điều chỉnh cụ thể chờ văn bản quy định của Chính phủ.
Thay đổi cách tính lương hưu tối thiểu
Khoản 5 Điều 56 Luật BHXH năm 2014 quy định về mức hưởng lương hưu thấp nhất khi tham gia BHXH bắt buộc là bằng mức lương cơ sở.
Hiện nay, mức lương cơ sở đang là 1,8 triệu đồng do đó, mức lương hưu thấp nhất là 1,8 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2024, việc bãi bỏ lương cơ sở đã mở đường cho một cơ chế mới trong việc xác định mức hưởng lương hưu. Chính phủ sẽ có văn bản quy định cụ thể hoặc hướng dẫn cách xác định mức hưởng lương hưu thấp nhất.
Mặt khác, dù chưa có hướng dẫn cụ thể về việc tính lương hưu khi cải cách tiền lương như thế nào tuy nhiên có thể chắc chắn một điều rằng, khi cải cách tiền lương, lương hưu của người lao động sẽ có sự điều chỉnh, ít nhất là không thấp hơn hiện hưởng bởi cải cách tiền lương vẫn phải đảm bảo mức lương mới không thấp hơn hiện nay theo tinh thần của Nghị quyết số 27-NQ/TW năm 2018.
Điều chỉnh trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng
Theo Luật BHXH năm 2014, các khoản trợ cấp BHXH được tính dựa trên mức lương cơ sở. Ví dụ như trợ cấp 1 lần khi sinh con, trợ cấp dưỡng sức sau sinh, dưỡng sức sau ốm, trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất hàng tháng.
Khi thực hiện cải cách tiền lương dẫn đến không còn hệ số lương và mức lương cơ sở. Theo đó, các khoản trợ cấp BHXH nêu trên cũng sẽ thay đổi. Căn cứ theo Nghị quyết số 104/2024, các khoản trợ cấp này từ 1/7/2024 sẽ được tăng.
Hiện Chính phủ đang đề xuất các khoản trợ cấp gắn với lương cơ sở bằng với mức cao nhất hiện nay và quy định bằng số tiền cụ thể. Theo đó, dự kiến trợ cấp dưỡng sức sau sinh, ốm đau là 540.000 đồng/ngày; trợ cấp 1 lần khi sinh con là 3,6 triệu đồng/con…
Những thay đổi này được thực hiện trong bối cảnh cải cách tiền lương, khi mà hệ số lương và mức lương cơ sở không còn là cơ sở tính các khoản trợ cấp. Thay vào đó, Chính phủ sẽ đề xuất quy định các khoản trợ cấp gắn với lương cơ sở bằng số tiền cụ thể, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động.
Tăng lương tối thiểu vùng
Bên cạnh thực hiện cải cách tiền lương trong khu vực Nhà nước, mới đây, tất cả các thành viên của Hội đồng tiền lương quốc gia đã thống nhất phương án đề xuất tăng 6% lương tối thiểu vùng áp dụng từ ngày 1/7/2024.
Trong đó, mức lương tối thiểu tháng sẽ được đề xuất tăng dao động từ 200.000 - 280.000 đồng theo từng vùng nhất định và lương tối thiểu giờ tăng dao động từ 16.600 - 23.800 đồng. Theo đó, mức lương tối thiểu vùng sẽ như sau:
Vùng | Vùng I | Vùng II | Vùng III | Vùng IV |
Mức lương tối thiểu tháng (Đơn vị: đồng/tháng) | ||||
Hiện nay | 4.680.000 | 4.160.000 | 3.640.000 | 3.250.000 |
Đề xuất | 4.960.000 | 4.410.000 | 3.860.000 | 3.450.000 |
Mức lương tối thiểu giờ (Đơn vị: đồng/giờ) | ||||
Hiện nay | 22.500 | 20.000 | 17.500 | 15.600 |
Đề xuất | 23.800 | 21.200 | 18.600 | 16.600 |
Như vậy, khi lương tối thiểu vùng được tăng lên thì kéo theo đó là tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của người lao động cũng tăng cao. Từ đó, lương hưu được tính theo mức tiền lương đóng BHXH cũng sẽ được tăng lên.