Cuối đời này, bạn có thể dựa vào ai? Câu chuyện của người phụ nữ 85 tuổi khiến những người chưa về hưu cũng phải suy ngẫm

Một giáo viên nghỉ hưu 85 tuổi ở quận Từ Hối, Thượng Hải, Trung Quốc, bình thản sắp xếp cuộc sống cuối đời của mình: Bà chia số tiền tiết kiệm thành ba phần: Một phần để tự dùng, một phần dự phòng khẩn cấp và một phần để hiến tặng sau khi qua đời. Bà ký thỏa thuận giám hộ theo ý nguyện và giấy hiến tạng. Khi nhân viên cộng đồng hỏi tại sao bà không trông cậy vào con trai để chăm sóc tuổi già, câu trả lời của bà rõ ràng và sâu sắc: "Con cái có cuộc sống riêng của chúng. Thứ tôi có thể dựa vào là một phiên bản của chính mình vẫn còn khả năng suy nghĩ và tự chăm sóc".

Sự điềm tĩnh của bà giống như một chiếc chìa khóa, mở ra những suy ngẫm chung về điểm cuối của cuộc đời.

01. Huyền thoại "nuôi con để phòng già" đang bị thời đại tái định hình

Trong xã hội hiện đại, quan niệm truyền thống rằng con cái sẽ là chỗ dựa cho cha mẹ khi về già đang dần bị thời đại tái định hình.

Sự thay đổi này đến từ những tác động kép của cấu trúc dân số và sự thức tỉnh về giá trị cá nhân. Nhiều người trẻ rời xa quê nhà để theo đuổi việc học và sự nghiệp, dẫn đến hiện tượng "tổ trống" trở thành một thực tế phổ biến. Trong khi đó, những người con ở độ tuổi trung niên phải đối mặt với áp lực kinh tế nặng nề: Các khoản vay mua nhà, chi phí nuôi dạy con cái, và sự cạnh tranh khốc liệt trong công việc khiến họ kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần.

Đồng thời, thế hệ người cao tuổi mới, với trình độ học vấn cao hơn, ngày càng coi trọng sự tự chủ và phẩm giá trong cuộc sống, thay vì chỉ tập trung vào việc kéo dài sự tồn tại.

Vì thế, việc phụ thuộc vào con cái để chăm sóc tuổi già, từng được xem là điều hiển nhiên, giờ đây trở thành một kỳ vọng đầy bất định, khó có thể đảm bảo.

02. Tự tin từ kế hoạch "tự chịu trách nhiệm" suốt đời

Sự điềm tĩnh của người phụ nữ Thượng Hải này không bắt nguồn từ thành công của con cái, mà từ tầm nhìn xa và kế hoạch chu đáo xuyên suốt cuộc đời bà.

Ngay từ khi còn trẻ, bà đã xây dựng một nền tảng vững chắc để đảm bảo cuộc sống tuổi già được an toàn và đàng hoàng, từ sức khỏe đến tài chính.

Bà duy trì thói quen sinh hoạt đều đặn và tập thể dục vừa phải trong nhiều thập kỷ, giúp tối đa hóa "tuổi thọ khỏe mạnh".

Về tài chính, bà không vội vàng trao hết tài sản cho con cái, mà giữ lại một nguồn lực kinh tế đủ để sống một cuộc đời tự trọng, tránh phụ thuộc hoàn toàn vào người khác.

Bên cạnh đó, bà xây dựng một mạng lưới xã hội phong phú, với vòng bạn bè riêng và sự hỗ trợ từ cộng đồng, thay vì đặt toàn bộ nhu cầu tình cảm vào con cái. Trí tuệ của bà nằm ở chỗ sớm nhận ra rằng trụ cột của việc chăm sóc tuổi già không nên dựa vào người khác, mà phải đến từ chính bản thân mình.

03. Hệ thống bản thân mạnh mẽ: Niềm tin cuối cùng

Khi cuộc đời đi đến hồi kết, thứ một người có thể thực sự dựa vào là một hệ thống toàn diện, được xây dựng từ nhiều khía cạnh thiết yếu. Một đầu óc minh mẫn, với khả năng tự đưa ra quyết định, là lá chắn cuối cùng chống lại mọi rủi ro.

Một cơ thể khỏe mạnh, với khả năng tự chăm sóc càng lâu càng tốt, là nền tảng cơ bản nhất để bảo vệ phẩm giá.

Một nguồn tài chính ổn định, đủ để đối phó với những bất ngờ, là cơ sở vật chất mang lại quyền lựa chọn.

Và một hệ thống hỗ trợ xã hội trưởng thành, bao gồm bạn bè đáng tin cậy, các tổ chức dịch vụ chăm sóc người già chuyên nghiệp, và một hệ thống pháp lý hoàn thiện, là những yếu tố không thể thiếu.

Hệ thống này càng được xây dựng sớm, cuộc sống cuối đời càng trở nên thư thái và tự chủ.

04. Phá vỡ bế tắc: Nỗ lực kép từ cá nhân và xã hội

Việc thoát khỏi quan niệm "nuôi con phòng già" không đồng nghĩa với việc cắt đứt tình thân, mà là tái định nghĩa ranh giới của tình thân và cách chia sẻ trách nhiệm.

Đối với mỗi cá nhân, điều quan trọng là sớm thiết lập trách nhiệm tự chăm sóc tuổi già, thông qua việc đầu tư dài hạn vào sức khỏe, tài chính, sở thích cá nhân và mạng lưới xã hội.

Đối với con cái, trách nhiệm chăm sóc cha mẹ không còn là việc tự mình gánh vác mọi thứ, mà chuyển sang cung cấp những lựa chọn và đảm bảo thông qua hỗ trợ cảm xúc và quyết định.

Về phía xã hội, cần đẩy nhanh việc xây dựng một hệ thống dịch vụ chăm sóc người già đa dạng và chuyên nghiệp, để mỗi người khi bước vào tuổi già đều có những lựa chọn đàng hoàng, phù hợp với nhu cầu và mong muốn của mình.

Triết gia Martin Buber từng nói: "Bạn phải tự mình bắt đầu. Nếu bạn không chủ động bước vào cuộc sống với tình yêu tích cực, nếu bạn không tự tìm ra ý nghĩa của cuộc sống theo cách của mình, thì với bạn, cuộc sống sẽ mãi thiếu ý nghĩa".

Câu chuyện của người phụ nữ Thượng Hải không phủ nhận giá trị của tình thân, mà hé lộ một sự thật cơ bản hơn: trong mọi giai đoạn của cuộc đời, người chịu trách nhiệm cuối cùng luôn là chính mình.

Dưới tấm màn ấm áp của quan niệm "nuôi con phòng già", điều thực sự đáng tin cậy là chất lượng cuộc sống mà mỗi người tự xây dựng qua những năm tháng dài.

Khi chúng ta ngừng tìm kiếm chỗ dựa từ bên ngoài và bắt đầu vun đắp sức mạnh từ bên trong, chúng ta sẽ đạt được sự điềm tĩnh lớn nhất khi đối diện với điểm cuối của cuộc đời.