Cùng tìm lại những quán ăn của tuổi thơ
Sữa chua hộp nhựa, sữa chua túi, kem mút, kẹo kéo, chả bì, bi don don, mỳ trẻ em... là những món ăn đã gắn liền với tuổi thơ của biết bao người.
Ngày ấy, sữa, men sữa chua và tủ lạnh là những vật phẩm xa xỉ trong mỗi gia đình. Vì thế, sữa chua được coi là một món quà cao cấp. Và những cửa hàng bán sữa chua hộp, sữa chua túi trước cổng trường mầm non và cấp 1 luôn luôn đông nghẹt học sinh.
Sữa chua mát lạnh, thơm vị siro: bạc hà, dâu, cam… được học trò xưa ăn một cách dè sẻn để có thể từ từ thưởng thức cái vị chua chua, ngọt ngào, mát lạnh ấy. Sữa chua hộp hiện vẫn được bán ở số 8 Kim Mã Thượng chỉ với giá 1.500 đồng/hộp. Còn sữa chua túi thì được bán rải rác trong một số hàng kem ở cổng các trường tiểu học.
Cùng với sữa chua túi thì kem mút cũng là một món ăn rất được ưa thích, đặc biệt là trong những ngày hè nóng nực. Một que kem thời xa xưa chỉ có giá 200 đồng thường được đem ra làm “chiến lợi phẩm” cho những trò cá cược của bọn trẻ trong xóm. Và tiếng bíp bíp của hàng kem rong đã trở thành một âm thanh quen thuộc, mãi mãi đi vào ký ức của bao thế hệ học trò.
Kem mút hiện vẫn bán ở các hiệu tạp hóa nhỏ cổng trường tiểu học với giá 1.500 đồng/túi. Một biến thể khác cao cấp và hiện đại hơn của kem mút được bán ở cửa hàng kem Thủy Tạ trên phố Lê Thái Tổ: kem chanh bạc hà, cũng chỉ với giá 2.500 đồng/que.
Tuổi thơ còn là những thanh kẹo kéo dẻo, dai, ngòn ngọt. Có hai loại kẹo kéo phổ biến là kẹo kéo thanh và kẹo kéo viên.
Kẹo kéo thanh được bán ở một hàng rong trên đường Thanh Niên vào mỗi buổi chiều từ 3 - 5h. Khi có khách mua, anh chủ hàng sẽ kéo từ khối kẹo dẻo to tròn những thanh kẹo mềm, dài khoảng 20cm rồi dùng ni-lông gói lại cho khách. Một khúc kẹo với lớp vỏ mỏng trắng mịn, bên trong là nhân lạc giòn tan, thơm phức.
Kẹo kéo còn một biến thể khác là kẹo kéo mạch nha. Kẹo mạch nha trắng ngà, ngọt ngào mầm lúa gạo, bùi thơm của lạc vừng rang, cùng với vỏ quế giòn tan, khi đưa vào miệng thì hương vị được hòa quyện, lan tỏa và thấm sâu nơi đầu lưỡi. Món kẹo có tác dụng "thần kỳ", được các bác bán rong quảng cáo: “Cô nào chồng bỏ chồng chê/Ăn miếng kẹo kéo chồng mê lại liền”.
Kẹo được bán ở trường Đại học Sư phạm I Hà Nội hoặc công viên Thủ Lệ. Giá của cả hai loại kẹo kéo này chỉ 5.000 đồng/cái.
Nhắc đến chả bì chiên là nhớ tới những buổi tan học, lũ học sinh còn ham chơi chưa chịu về nhà ngay, cứ nấn ná lại trước cổng trường để bỏ ra 500 - 1000 đồng cho những chiếc chả bì vàng ươm, be bé, dẹt dẹt, giòn giòn, dai dai. Một món ăn được xếp vào hạng “cao lương mỹ vị” đối với lũ trẻ nghèo.
Món ăn này, ngày nay được làm to hơn rất nhiều, trở thành một món nhậu, ăn no trong gia đình chứ không chỉ dừng lại là món ăn vặt nữa. Từng khúc chả bì nóng hổi, thơm phức vừa ra lò được bán ở vỉa hè đối diện số 44 Minh Khai lúc tầm 3h30 chiều hoặc ngõ 105 Bạch Mai vào mỗi buổi sáng với giá 9.000 đồng/lạng.
Trước khi bim bim, snack tràn vào Việt Nam, bi don don thơm thơm, ngọt ngọt, béo béo, giòn tan là một món ăn vặt vô cùng phổ biến. Trước kia, mỗi khi có khách mua hàng, người bán mới dùng thìa to, xúc bi don don từ trong túi lớn, trút vào một cái bịch hình phễu hoặc ốc quế, được làm từ tờ giấy cuộn lại, sau đó gói kín lại để tránh ẩm.
Bi don don hình viên tròn như bánh nhãn - đặc sản Hưng Yên.
Bi don don ngày nay được bán nhiều trong các cửa hàng lạc rang húng lìu trên phố Bà Triệu, hàng rong cổng công viên, phố Đinh Liệt và Trần Nhân Tông. Giá từ 5 - 10.000 đồng/gói.
Mỳ trẻ em cũng xứng đáng được tôn vinh là thương hiệu tuổi thơ số một. Gói mỳ nhỏ, với sợi mỳ khô được bóp vụn, có vị ngọt hoặc ngọt mặn tùy các nhãn hàng được bán với giá 500 đồng/gói đã đi sâu vào tiềm thức của biết bao thế hệ.
Hiện nay trên thị trường, loại mỳ trẻ em Bình Tân đã không còn được sản xuất. Tuy nhiên bạn vẫn có thể mua được mỳ trẻ em Vifon tại siêu thị Thành Đô, trên đường Giải Phóng hoặc khu ăn uống trong chợ Thành Công và rải rác các tiệm tạp hóa nhỏ trước cổng trường tiểu học.
Thời gian và hoài niệm dường như luôn là hai thái cực tương phản nhau. Thời gian càng trôi nhanh, sự hoài niệm càng đong đầy. Còn nhiều lắm những món ăn của tuổi thơ mà nay đã không còn, để lại trong ta bao nhớ thương về một thời trong trẻo, hồn nhiên…