Chị em công sở phải ghi nhớ: Đừng cố cân bằng công việc và cuộc sống, chỉ càng thêm căng thẳng thôi!
Việc tách bạch rạch ròi việc nhà việc công sở không những không tạo ra sự thoải mái mà còn khiến chúng ta càng căng thẳng hơn.
Trong cuộc sống, bên cạnh những phút giây hết mình với công việc, chúng ta thường có khoảng thời gian riêng tư dành cho cá nhân. Mỗi cá nhân sẽ sử dụng quỹ thời gian này vào những mục đích khác nhau như vui chơi, giải trí, học tập rèn luyện hoặc dành hết cho gia đình.
Tuy nhiên, ít nhiều chúng ta vẫn nghe ai đó hoặc chính chúng ta cũng từng ao ước một ngày dài hơn 24 tiếng đồng hồ để có thêm thời gian làm những công việc mình yêu thích. Rõ ràng, quỹ thời gian của tất cả chúng ta là như nhau và hữu hạn, chẳng lúc nào đủ cho mọi thứ nếu tự bản thân mỗi người không biết thoả mãn nhu cầu.
Vì lẽ đó, cân bằng giữa công việc và cuộc sống (thuật ngữ tiếng Anh: work–life balance) luôn là khái niệm được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là đối với dân công sở - những con người đều đặn mỗi ngày tất bật chạy đua với vòng quay cuộc sống và thường bị mắc kẹt trong thứ được gọi là khung giờ hành chính cố định.
Người ta vẫn kháo nhau rằng, điểm mấu chốt để có thể cân bằng được công việc và cuộc sống cá nhân đó chính là tách bạch rõ ràng thời gian dành cho công việc và thời gian dành cho cuộc sống riêng. Nói một cách dễ hiểu chính là không mang việc ở công ty về nhà làm và trong thời gian ở công sở, tuyệt nhiên không xử lý việc cá nhân.
Thoạt nghe qua, luận điểm này có vẻ rất logic và khá thuyết phục, bởi rạch ròi thường là yếu tố tiên quyết giúp chúng ta tập trung để hoàn thành tốt các công việc được giao một cách nhanh chóng và chất lượng. Để rồi, sau khi đã xong việc công sở, việc nhà, việc cá nhân cũng theo đó mà thuận lợi hơn.
Tuy nhiên, sự thật có phải như vậy? Với vai trò là một ấn bản của Mỹ có lịch sử tồn tại gần 70 năm và rất uy tín trong những nghiên cứu về quan hệ xã hội, đặt trong bối cảnh môi trường làm việc ở các công ty, Human Relations đã thực hiện một nghiên cứu về đề tài cân bằng công việc - cuộc sống trên hơn 600 nhân viên từ các công ty khác nhau.
Ngạc nhiên thay, nghiên cứu này cho biết, việc tách bạch rạch ròi việc nhà việc công sở không những không tạo ra sự thoải mái mà còn khiến chúng ta càng căng thẳng hơn. Ngược lại, việc kết hợp nhuần nhuyễn cuộc sống và công việc mới chính là chiến thuật hoàn hảo để đạt được sự cân bằng.
"Xét về mặt tổng quát, không phải cố tách bạch mà chính việc cho phép kết hợp việc công sở với cuộc sống cá nhân mới chính là chiến lược dài hạn mà các công ty nên áp dụng để có thể vừa giảm bớt mệt mỏi trong quản lý nhưng vẫn giúp cho nhân viên của mình duy trì được một nền tảng sức khỏe và tinh thần làm việc tốt" - nghiên cứu đã chỉ ra.
Bởi lẽ, dù muốn dù không, công việc tại công sở và những việc riêng tư của mỗi cá nhân trong cuộc sống vẫn luôn song hành cùng nhau, chẳng thể nào tách biệt một cách triệt để . Hai vai trò này tác động lẫn nhau tạo nên một hiện tượng mà khoa học tâm lý gọi là "bước chuyển" (tiếng Anh: cognitive role transition). Về mặt định nghĩa, "bước chuyển" giống như việc bạn đang rất tập trung vào một việc ở công sở nhưng đột nhiên một việc riêng tư lóe lên trong đầu và thu hút sự quan tâm của bạn.
Ví dụ, bạn đang ngồi làm việc trên bàn thì đột nhiên ý nghĩ về câu chuyện con trai bị mời phụ huynh vì hay quậy phá bỗng nhiên xuất hiện rồi khiến bạn phân tâm. Các nhà khoa học cho rằng, khi bạn càng cố tách bạch công việc và cuộc sống cá nhân, "bước chuyển" này càng tiêu cực và sẽ càng làm bạn căng thẳng dẫn đến năng lượng làm việc bị giảm.
Vì lẽ đó, các công ty nên tạo điều kiện để nhân viên mình có thể vừa hoàn thành tốt công việc ở công sở mà vẫn không bị phân tâm những câu chuyện gia đình. "Sẽ thật tuyệt vời nếu các công ty có thể tạo điều kiện thoải mái cho nhân viên mình xử lý công việc cá nhân trong giờ làm. Chỉ mất một ít thời gian nhưng sau đó họ sẽ nhanh chóng quay trở lại và chú tâm hoàn thành công việc. Còn hơn việc để họ bị phân tâm rồi cứ mãi suy nghĩ về những câu chuyện cá nhân" - nghiên cứu này chỉ ra.
Trong khi hàng triệu người trên toàn thế giới, nhất là dân công sở đi tìm cách thức để cân bằng giữa công việc và cuộc sống riêng tư thì những quốc gia tiên tiến lại kết hợp giữa công việc và cuộc sống một cách nhuần nhuyễn và tinh tế. Đơn cử như việc chính phủ Đan Mạch hỗ trợ hết mình những cặp vợ chồng trẻ có con nhỏ - đối tượng thường gặp vấn đề trong việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống – để giúp họ đạt được sự cân bằng. Điển hình, nước này có các chính sách cho phép những cặp vợ chồng có thể xin nghĩ trong nhiều ngày chỉ để giải quyết công việc gia đình.
Về lý thuyết, để có thể cân bằng, hai vật thể, hoặc hai khái niệm phải tách biệt và đặt ở hai đầu cán cân. Tuy nhiên, trong cuộc sống, cách tốt nhất để khiến mọi thứ cân bằng nằm ở việc biết cách kết hợp và phối trộn thật nhuần nhuyễn các thứ lại với nhau.