Xem phim Sex Education, tôi phải vỗ tay vì 1 đoạn thoại quá xuất sắc: Ước gì mọi bậc cha mẹ đều dạy con điều này!
Thực tế trong cuộc sống, tôi gặp rất nhiều trường hợp tương tự khiến bản thân vô cùng bức xúc.
Tuần trước, tôi thử xem bộ phim Sex Education sau khi được một người bạn giới thiệu. Càng xem, tôi càng thấy phim hay và cuốn hút. Bên ngoài những phân đoạn hài hước, 18+ thì cũng có rất nhiều phân đoạn cảm động, khiến tôi phải tâm đắc.
Một trong số đó là phân đoạn nữ sinh Aimee kể lại với Jean Milburn - một chuyên gia trị liệu tình dục về việc mình từng bị tấn công tình dục trên xe bus. Cô bé Aimee luôn cho rằng, mình bị tấn công là do đã cười với tên tồi tệ đó. Aimee nghĩ, nếu mình không thân thiện, có lẽ kẻ tấn công đã không chú ý tới và có hành vi xâm phạm cô bé.
Tuy nhiên, những câu hỏi của Jean dành cho Aimee đã khiến cô bé thay đổi suy nghĩ, ngừng đổ lỗi cho bản thân:
"Jean: Cháu có cảm thấy rằng, nếu cháu không cười với hắn ta thì hắn ta đã không tấn công cháu không?
Aimee: Cháu không biết nữa?
Aimee đã luôn đổ lỗi cho bản thân
Jean: Trước đây cháu đã từng cười với người lạ chưa?
(Aimee gật đầu)
Jean: Và điều đó đã dẫn đến việc họ tấn công cháu chưa?
(Aimee lắc đầu)
Jean: Nghe cô này, Aimee. Những gì người đàn ông đó đã làm với cháu trên xe bus không liên quan gì đến nụ cười hay tính cách của cháu mà hoàn toàn là do hắn ta. Và đó tuyệt đối không phải lỗi của cháu, cháu hiểu không?".
Đoạn hội thoại này thực sự sâu sắc và khiến tôi cảm động. Thực tế trong cuộc sống, tôi gặp rất nhiều trường hợp "đổ lỗi cho nạn nhân". Chẳng hạn như một cô gái xinh đẹp bị trêu chọc, người ta sẽ đổ rằng "xinh thế bị trêu là đúng rồi", hay những vụ tấn công tình dục, thay vì bênh vực nạn nhân thì nhiều kẻ lại đi soi mói trang phục nạn nhân đã mặc khi bị hại.
"Mặc thế thì chẳng trách..." - đây là những lời khiến tôi cảm thấy rất bức xúc và phẫn nộ.
Tôi cho rằng chúng ta có thể học được nhiều điều từ đoạn hội thoại của Jean và Aimee
Đó là về sự an toàn cá nhân, trách nhiệm và cảm xúc. Tôi mong rằng, các bậc cha mẹ hãy rằng con cái rằng:
- Không ai có quyền xâm phạm con
Cha mẹ có thể dạy con rằng không ai có quyền chạm vào con nếu con không muốn, dù là người lạ hay người quen. Nếu ai đó làm vậy, đó không bao giờ là lỗi của con. Điều quan trọng là con không nên cảm thấy xấu hổ hay tự trách bản thân.
- Nạn nhân không bao giờ có lỗi
Giống như Aimee tự hỏi liệu nụ cười của mình có phải là lý do khiến cô bị tấn công không, nhiều trẻ em (và cả người lớn) cũng có thể nghĩ rằng mình đã làm gì đó “sai” khiến kẻ khác có hành vi xấu. Cha mẹ cần giúp con hiểu rằng hành vi sai trái của người khác là do họ quyết định, không phải do con.
- Con có quyền lên tiếng
Jean đã giúp Aimee hiểu rõ sự việc bằng cách đặt câu hỏi nhẹ nhàng, không phán xét. Cha mẹ có thể làm điều tương tự để giúp con nói ra khi có vấn đề xảy ra. Dạy con rằng nếu con cảm thấy không an toàn hoặc khó chịu, con có thể và nên lên tiếng với cha mẹ hoặc người đáng tin cậy.
- Tôn trọng cảm xúc của con
Jean không ép buộc Aimee phải cảm thấy ổn ngay lập tức, mà cô ấy lắng nghe và giúp Aimee tự rút ra kết luận. Cha mẹ cũng có thể áp dụng cách này: lắng nghe con một cách kiên nhẫn, thay vì vội vàng khuyên bảo hay bảo con “quên đi”.
- Hỗ trợ con trong quá trình phục hồi
Aimee đã trải qua cú sốc tâm lý, và Jean giúp cô hiểu rằng cần thời gian để hồi phục. Nếu con gặp phải tình huống khó khăn, cha mẹ nên kiên nhẫn đồng hành cùng con, giúp con cảm thấy an toàn và được yêu thương, thay vì chỉ tìm cách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng.
Cha mẹ có thể dùng đoạn hội thoại này như một cơ hội để nói chuyện với con về giới hạn cá nhân, sự đồng thuận, quyền lợi của bản thân và cách xử lý nếu gặp tình huống không an toàn. Quan trọng nhất, hãy luôn tạo ra một môi trường mà con cảm thấy an toàn khi chia sẻ cảm xúc và trải nghiệm của mình.