Khám phá mâm cỗ Tết cổ truyền của người Đà Nẵng

Thiếu những món ăn này, mâm cỗ Tết của người Đà Nẵng sẽ không được coi là tròn vị.

 

Trong khi người miền Bắc thích món dưa hành, người miền Nam thích kiệu ngâm chua ngọt, thì người miền Trung lại thích ngâm củ kiệu ngâm chua mặn cùng với cà rốt, ớt, đu đủ, su hào…để khi ăn đỡ ngán.

 

Thường thì món củ kiệu chỉ ăn vào dịp Tết nên trước đó độ 2 tuần, mọi người bắt đầu đi mua nguyên vật liệu để làm. Củ kiệu phải chọn củ vừa không được quá to hay quá nhỏ vì như thế khi ngâm củ kiệu sẽ thấm không đồng đều. Sau khi ngâm qua nước tro khoảng 1 đêm thì vớt ra để ráo, cà rốt, đu đủ …thì cắt tỉa thành hình bông hoa sao cho đẹp mắt. Tiếp theo là đem phơi nắng, công đoạn này cũng khá là quan trọng, phải lựa những ngày có nắng to phơi sao cho để củ kiệu vừa lúc héo chứ không được để khô vì như vậy sẽ làm giảm độ giòn vốn có của nó.

 

Món kiệu không thể thiếu nước mắm thật ngon. Để vị mặn của nước mắm giảm đi người ta sẽ pha thêm đường vào theo tỉ lệ 1 bát nước mắm, 1 bát đường, nửa chén nước lạnh. Sau khi đánh cho tan đường ta sẽ đổ vào củ kiệu và ngâm khoảng 1 tiếng trước khi cho vào những hủ nhựa. Một điều lưu ý là nước mắm phải ngậm hết củ kiệu thì củ kiệu mới thấm và ngon được.

 

 

Nếu bánh chưng là món không thể thiếu với người miền Bắc thì bánh tét là loại bánh không thể thiếu của người miền Trung nói chung và Đà Nẵng nói riêng. Với những nhà có truyền thống nấu bánh tét thì thời điểm thích hợp nhất để nấu chính là đêm 28 hoặc 29, bánh được nấu suốt 24 giờ mới vớt. Sở dĩ nấu sát Tết như vậy là để bánh giữ được lâu hơn.

 

Mặc dù bánh tét ngày nay được biến tấu với nhiều hương vị khác nhau và hình dạng cũng bắt mắt hơn nhiều, nhưng được ưa chuộng nhất vẫn là bánh tét nguyên thủy với các nguyên liệu như nếp, đậu phộng hoặc đậu xanh.

 

Với nguyên liệu là 100% thịt bò tươi, nhiều người nghĩ rằng làm chả bò dễ, thế nhưng để có được một khoanh chả bò đúng điệu thì lại là cả một khâu chế biến đặc biệt. 

 

Để có được một đòn chả ngon, trước tiên ta phải chọn nguyên liệu thật tươi, nấu đúng cách, canh nhiệt độ vừa phải, khi cho gia vị vào thịt phải vừa tay sao cho khi nấu vẫn giữ nguyên được mùi vị. Chả được buộc bằng lá chuối đã nhúng sơ qua nước nóng cho mềm. Để có được đòn chả có vị ngọt tự nhiên thì phải canh lửa tầm 45-60 phút, phải giữ đúng nhiệt độ để tránh tình trạng chả bị rổ trên bề mặt.

 

Khi cắt một khoanh chả thì bên trong ta sẽ thấy có màu hồng đặc trưng, mùi thơm nhẹ nhẹ của tiêu hành, vị ngọt thanh, rất giòn và dai. Chả bò Đà Nẵng không kén người ăn, nó có mùi thơm đặc trưng và vị ngọt đậm đà. Ăn chả bò kết hợp với dưa hành, chút mắm tỏi cay quả là tuyệt ngon.

 

 

Có thể nói thịt dầm là món “tủ” được rất nhiều người yêu thích. Người dân Đà Nẵng rất thích ăn thịt dầm cuốn với bánh tráng và rau sống, chấm thêm chút nước mắm chua ngọt.

 

Thịt để làm món này phải lựa thịt tươi không mỡ nhiều quá. Thịt cắt dọc khoảng 15 phân, ngang 4 phân, dùng lạt mỏng buộc chặt lại rồi luộc cho chín. Sau đó bắt đầu dầm mắm. Nước mắm để dầm thịt phải mua loại có độ đạm cao thì thịt mới ngon được, cứ một chén nước mắm thì tương đương với một chén đường. Sau khi xếp thịt vào hũ, người ta đổ mắm ngập bề mặt. Đợi khoảng 4-5 ngày khi thấy lớp da và thịt chuyển sang màu vàng là dùng được.

 

 

Người ta quan niệm rằng, năm cũ là một năm vất vả, khó khăn thì vào năm mới họ sẽ ăn một bát canh khổ qua (mướp đắng) để cái xấu, cái khổ hãy ở lại năm cũ, đón chào niềm vui, may mắn, hạnh phúc hơn trong năm mới đến.

 

Những trái khổ qua được cắt thành những khúc nhỏ hoặc rạch ở giữa, bỏ ruột phía trong, thịt băm nhuyễn cùng với nấm mèo, bún sợi nhét khéo vào bên trong trái khổ qua. Cho nước dùng vào nồi sẵn, bỏ thêm chút muối và hạt nêm rồi bỏ khổ qua vào, phải canh lửa và vớt bọt để cho nước dùng trong hơn, ngọt hơn. Khi thấy khổ qua đã chín đều thì tắt bếp, nêm chút gia vị cho vừa miệng rồi múc canh ra tô, trang trí thêm vài cọng hành lá, ngò cho đẹp.

 

 

Tré là một món ăn ngon, lạ miệng nhưng cũng khá kén người ăn. Tré được làm từ thịt nạc và thịt ba chỉ cắt mỏng, sau đó trộn với tiêu, hành, tỏi, ớt, muối, đường được ủ trong 2,3 ngày cho lên men. Tré phải được bọc trong lá ổi rồi ở ngoài bọc thêm lá chuối. Khi ăn tré, bạn có thể kèm thêm một chút lá ổi non, vị chát nhè nhẹ của lá ổi cộng với vị chua chua của tré thật rất kích thích vị giác. Để tăng thêm hương vị, tré có thể ăn kèm với đậu phộng, cà rốt, đu đủ thái sợi, củ kiệu và chút ớt cay.

 

 

 

Bánh khô mè có 2 loại là bánh nổ và bánh mè nhưng nguyên liệu chính thì vẫn là bột gạo nếp, chỉ khác nhau ở lớp vỏ ngoài. Bên cạnh đó thì bánh còn sử dụng đường non, gừng tươi, bột quế Trà My, mè để tăng thêm vị ngon. Bánh khô mè nhìn thoạt có vẻ giống mè xửng Huế nhưng vị của nó thì khác xa.

 

Mè xửng Huế dẻo nhưng bánh khô mè ở đây thì rất giòn, khô, xốp, cắn một miếng đã thấy giòn tan trong miệng. Chiếc bánh đạt chuẩn phải có lớp mè rang vàng phủ phía ngoài, vị ngọt vừa phải, ăn không ngán. Những khoanh bánh nhỏ nhắn hình vuông, màu sắc bắt mắt, ăn kèm với trà nóng thì rất tuyệt vời.