Vợ tiêu tiền không rõ nguồn gốc do chồng đưa có thể mắc tội "rửa tiền"?

Sáng 31/5, Tòa án nhân dân Tối cao phối hợp cùng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức lễ công bố Nghị quyết số 03/2019/NQ-HĐTP ngày 24/5/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao về hướng dẫn áp dụng Điều 324 Bộ luật Hình sự về tội rửa tiền.

Nghị quyết 03/2019 có 6 điều, trong đó có 3 điểm mới là quy định rõ tội phạm nguồn là những tội phạm nào, địa hạt của tội rửa tiền, và việc không loại trừ truy tố tội phạm rửa tiền và tội phạm nguồn.

Vợ tiêu tiền không rõ nguồn gốc do chồng đưa, tiền do chồng phạm tội sẽ là "rửa tiền"

Cụ thể, nghị quyết quy định chi tiết thuật ngữ tiền, tài sản do phạm tội mà có; các trường hợp biết hay có cơ sở để biết do người khác phạm tội mà có; danh sách tội phạm nguồn mà tài sản có được từ tội phạm đó trở thành đối tượng của tội rửa tiền, một số tình tiết định tội, định khung hình phạt.

Nghị quyết xác định khái niệm "tiền" bao gồm VN đồng, ngoại tệ, có thể là tiền mặt hoặc tiền trong tài khoản. "Tài sản" bao gồm: vật, giấy tờ có giá, các quyền tài sản theo quy định của Bộ luật dân sự, có thể tồn tại dưới hình thức vật chất hoặc phi vật chất, động sản hoặc bất động sản, hữu hình vô hình, các chứng từ hoặc công cụ pháp lý chứng minh quyền sở hữu hoặc lợi ích đối với tài sản đó.

Tiền, tài sản do phạm tội mà có là tiền, tài sản có được từ hành vi phạm tội. Việc xác định hành vi phạm tội được căn cứ một trong các tài liệu: bản án, quyết định của tòa án, tài liệu, chứng cứ do các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng cung cấp (ví dụ quyết định khởi tố vụ án, kết luận điều tra, cáo trạng).

Để quy kết hành vi "biết tiền do người khác phạm tội mà có" trong tội rửa tiền, cơ quan chức năng sẽ căn cứ việc người phạm tội trực tiếp biết; qua các phương tiện thông tin đại chúng (hành vi phạm tội của người thực hiện tội phạm nguồn đã được báo, đài phát thanh, truyền hình đưa tin) hay bằng nhận thức thông thường.

Ví dụ, biết chồng là nhân viên của cơ quan nhà nước có mức lương 8 triệu đồng mỗi tháng và không có nguồn thu nhập nào khác nhưng người vợ vẫn nhận của chồng số tiền 10 tỷ đồng để góp vốn vào doanh nghiệp mà không hỏi rõ nguồn tiền thì người vợ này đã vi phạm các dấu hiệu phạm tội nêu trên.

Nghị quyết hướng dẫn "tội phạm nguồn" được hiểu là tội phạm được quy định trong Bộ luật hình sự và tài sản có được từ tội phạm đó trở thành đối tượng của tội rửa tiền. Hành vi phạm tội nguồn có thể do công dân Việt Nam, pháp nhân thương mại Việt Nam, người thường trú tại Việt Nam thực hiện trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Theo Nghị quyết, việc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội rửa tiền có thể được tiến hành đồng thời với việc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm nguồn và không loại trừ việc truy cứu trách nhiệm hình sự tội phạm nguồn.

Việc ban hành Nghị quyết số 03/2019/NQ-HĐTP sẽ tạo ra hành lang pháp lý trong công tác đấu tranh, phòng, chống rửa tiền, góp phần phòng, chống tham nhũng và thể hiện nỗ lực của Việt Nam với cộng đồng quốc tế trong công tác phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Được biết, Nghị quyết này được thông qua ngày 23/5/2019 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 7/7/2019 tới đây.