Thực hư chuyện 'buổi tối ăn gừng độc ngang thạch tín'

Người xưa từ lâu đã coi trọng và đánh giá cao tác dụng của gừng với sức khoẻ. Ngay cả danh y Hoa Đà (Trung Quốc) cũng cho rằng gừng là một trong những bí quyết sống trường thọ. Ông từng viết: “Buổi sáng ăn 3 lát gừng, tốt như việc uống canh nhân sâm”.

Dân gian Việt Nam cũng có câu căn dặn về việc dùng gừng: "Sáng sớm ăn gừng tốt hơn uống nước sâm, buổi tối ăn gừng độc ngang thạch tín". Vậy điều này liệu có đúng?

BSCKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược, TP.HCM (cơ sở 3), cho biết cho đến nay, chưa có tài liệu nào của y học hiện đại nói về việc "ăn gừng vào buổi tối độc như thạch tín". Đây chỉ là những lời truyền miệng. Tuy nhiên, việc ăn gừng nếu đúng sẽ có lợi, còn sai cũng gây hại.

Lý do người xưa khuyên nên ăn gừng vào buổi sáng là vì lúc đó, khí trong dạ dày nhiều, ăn một chút gừng có tác dụng kiện tì ôn vị, khích lệ cho dương khí bốc lên, tăng cường và thúc đẩy tuần hoàn máu, tốt cho tiêu hóa.

Vào buổi tối, nếu ăn quá nhiều gừng có thể gây khó ngủ, nóng trong.

Bác sĩ Vũ cho biết câu nói "dùng gừng vào buổi tối độc như thạch tín" là chưa thực sự đúng. Y học cổ truyền vẫn có những bài thuốc dùng gừng được kê vào buổi tối.

Tác dụng của gừng

Khi đau bụng do hàn, bụng đầy trướng, đau bụng không tiêu, mọi người có thể dùng gừng nướng 1 củ. Trường hợp đau bụng dữ dội do hàn, đau lan ra lưng, sườn, thì dùng gừng 8g, ngải diệp 12g, quế chi 12g, giấm ăn 15ml, sắc uống. Nếu bị tiêu chảy hoặc kiết lỵ, dừng gừng 8g, tán nhỏ, ăn với nước cháo nóng; liều dùng: 4 – 12g.

Theo bác sĩ Vũ, gừng đặc biệt tốt cho phụ nữ sau khi đẻ bị cảm lạnh, khí huyết ứ trệ, đầy bụng, mặt nặng, chân lạnh. 

Gừng tươi làm thuốc và dùng làm gia vị chế biến các món ăn có tác dụng: Tăng tiết mồ hôi và giải biểu; Làm ấm tỳ vị và giảm nôn; Làm ấm phế và giảm ho; Giải độc…

Ngoài ra, gừng cũng dùng để trị các bệnh về đau nhức khớp, dùng 5-10g gừng tươi mỗi ngày nhất là mùa đông, sẽ có cải thiện đáng kể bệnh lý viêm khớp. 

“Nếu như hàn (thời tiết lạnh) là nguyên nhân gây đau nhức khớp, thì rượu gừng dùng để xoa bóp ngoài khớp giúp làm ấm nóng, tăng tuần hoàn máu có thể giúp giảm đau, tuy nhiên khi sử dụng cần thận trọng không nên lạm dụng”, bác sĩ Vũ cho hay.

Theo bác sĩ Vũ, khi sử dụng gừng làm thuốc, người bệnh nên xin tư vấn ý kiến của người có chuyên môn để sử dụng với liều lượng nhất định. Không nên tự ý sử dụng bất kì loại thuốc nào, ngay cả cây thuốc đông y.

Gừng có tác dụng phụ là làm tăng huyết áp, nếu dùng trên người bệnh có tăng huyết áp cần hết sức cẩn thận. Lạm dụng gừng nhiều có thể gây ra nóng trong.