Tệ hơn cả muối, món ăn nhiều người dùng mỗi ngày là lý do bệnh tiểu đường gia tăng

Đường sucrose, thành phần tạo ngọt phổ biến, đã âm thầm len lỏi vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Khác với muối dễ nhận biết, sucrose thường "ẩn" trong nhiều loại thực phẩm và tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là tác động đến bệnh tiểu đường, một căn bệnh ngày càng phổ biến và nguy hiểm.

Khi nhắc đến nguyên nhân gây tiểu đường, nhiều người chỉ nghĩ đơn giản là tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt. Tuy nhiên, sucrose thường xuất hiện dưới dạng "đường ẩn" trong các thực phẩm tưởng là lành mạnh như sữa chua ít béo, ngũ cốc ăn liền, hay đồ uống có hương vị. Những sản phẩm này thường được dán nhãn "ít calo" hoặc "lành mạnh", nhưng lại góp phần đáng kể vào lượng sucrose mà cơ thể hấp thụ hàng ngày.

Theo TS Nguyễn Thị Mai (chuyên gia dinh dưỡng tại Viện Dinh dưỡng Quốc gia), sucrose, đặc biệt là thành phần fructose, chuyển hóa chủ yếu qua gan và không được điều chỉnh trực tiếp bởi insulin. Tiêu thụ lâu dài có thể làm tăng tích tụ mỡ nội tạng, gây kháng insulin và làm trầm trọng thêm nguy cơ tiểu đường.

Sucrose bao gồm glucose và fructose, trong đó fructose là thành phần nguy hiểm nhất. Khi hấp thụ quá nhiều, cơ thể sẽ tích trữ mỡ nội tạng, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và làm giảm độ nhạy insulin. So với muối, tác hại của sucrose ít được nhận biết, nhưng lại cơ bản hơn và liên quan trực tiếp đến sức khỏe tuyến tụy. Chế độ ăn nhiều sucrose trong thời gian dài có thể dẫn đến rối loạn chức năng tuyến tụy, cuối cùng gây bệnh tiểu đường.

Điều đáng chú ý là ngay cả những thực phẩm không ngọt cũng có thể chứa sucrose. Nhiều đồ ăn chế biến sẵn, nước sốt, tương cà, nước sốt salad hay một số món ăn nhẹ mặn đều có đường ẩn. Chúng không gây ra phản ứng tức thời rõ rệt, nhưng nếu tiêu thụ lâu dài sẽ làm giảm độ nhạy insulin và làm tăng nguy cơ tiểu đường.

Ban đầu, cơ thể phản ứng bằng cách tăng tiết insulin, nhưng dần dần khả năng này suy giảm, dẫn đến kháng insulin và cuối cùng là tiểu đường. Bệnh thường đi kèm các triệu chứng như khát nước, đi tiểu thường xuyên hay mệt mỏi, nhưng nhiều người bỏ qua cho đến khi đường huyết tăng cao.

Bên cạnh đó, sucrose còn liên quan chặt chẽ đến béo phì, đặc biệt là béo phì nội tạng, và gan nhiễm mỡ. Tiêu thụ nhiều fructose sẽ tích tụ mỡ ở gan và bụng, gây kháng insulin và tăng nguy cơ tiểu đường.

Tác hại của sucrose không phải không thể kiểm soát. Mấu chốt là nhận biết và hạn chế đường ẩn trong thực phẩm. Người tiêu dùng nên đọc kỹ nhãn mác, hạn chế các sản phẩm chế biến sẵn, đồ uống có đường và kiểm soát lượng trái cây ngọt như nho hay chuối. Chọn nước ép tươi, ăn trái cây nguyên quả và duy trì thói quen ăn uống lành mạnh là cách hiệu quả để giảm nguy cơ.

Đối với bệnh nhân tiểu đường, việc theo dõi lượng đường trong máu và kiểm soát lượng sucrose tiêu thụ hàng ngày là cực kỳ quan trọng. Tiểu đường không chỉ liên quan đến đồ ngọt trực tiếp mà còn bị ảnh hưởng bởi đường ẩn trong thực phẩm hàng ngày. Việc kiểm soát sucrose giúp giảm kháng insulin, hạn chế tích tụ mỡ và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Mặc dù muối được biết đến với tác hại như tăng huyết áp, đường sucrose lại âm thầm hơn nhưng nguy hiểm không kém. Kiểm soát lượng đường, nhận biết đường ẩn trong thực phẩm và xây dựng chế độ ăn uống khoa học là cách phòng ngừa bệnh tiểu đường hiệu quả nhất.

(Ảnh minh họa: Internet)