Quy tắc dùng dao nĩa khi ăn đồ Tây
Có mấy loại dao, nĩa, thìa, dùng loại nào cho món nào, cách cầm ra sao mới thanh lịch..., có nhiều quy tắc dùng dao nĩa mà bạn nên biết khi ăn đồ Tây.
Sử dụng dao nĩa khi ăn đồ Tây có vẻ đơn giản, nhưng thực tế có rất nhiều quy tắc và nghi thức nhỏ mà bạn cần nắm rõ để thể hiện sự tinh tế và lịch sự. Biết sử dụng dao nĩa đúng cách, bạn sẽ tự tin hơn trong các bữa tiệc sang trọng hay đơn giản chỉ là khi thưởng thức một bữa ăn kiểu Tây.

Quy tắc dùng dao nĩa là một "bí ẩn" đối với nhiều người Việt.
Quy tắc đặt và cầm dao nĩa
Trước khi đi sâu vào từng loại món ăn, hãy bắt đầu với những nguyên tắc cơ bản nhất về cách đặt và cầm dao nĩa.
Vị trí đặt dao nĩa
Khi ngồi vào bàn, bạn sẽ thấy dao nĩa được sắp xếp một cách có chủ đích. Quy tắc chung là dao luôn nằm bên phải đĩa, còn nĩa nằm bên trái. Thìa thường được đặt bên phải dao. Nếu có nhiều hơn một bộ dao nĩa, chúng sẽ được đặt từ ngoài vào trong, tương ứng với thứ tự các món ăn được phục vụ.
Dao và nĩa nhỏ hơn dùng cho món khai vị sẽ nằm ở ngoài cùng, tiếp theo là dao nĩa cho món chính. Thìa và nĩa nhỏ dùng cho món tráng miệng thường được đặt ở phía trên đĩa.
Cách cầm dao nĩa
Cách cầm dao nĩa đúng không chỉ giúp bạn dễ dàng cắt thức ăn mà còn thể hiện sự thanh lịch. Cầm dao bằng tay phải, ngón trỏ đặt dọc theo sống dao, các ngón còn lại nắm chặt cán dao. Đảm bảo rằng ngón trỏ không chạm vào lưỡi dao.
Cầm nĩa bằng tay trái, ngón trỏ cũng đặt dọc theo thân nĩa, các ngón còn lại nắm chặt cán nĩa. Khi cắt, răng nĩa sẽ hướng xuống dưới.

(Ảnh: iStockphoto)
Sử dụng dao nĩa cho từng loại món ăn
Mỗi loại món ăn sẽ có cách sử dụng dao nĩa riêng, đôi khi có những sự khác biệt nhỏ nhưng quan trọng.
Món khai vị thường là những món nhỏ, dễ ăn. Bạn sẽ sử dụng bộ dao nĩa nhỏ nhất được đặt ở ngoài cùng.
Khi ăn salad , bạn sẽ dùng nĩa để xiên rau và các thành phần khác. Nếu rau quá to, bạn có thể dùng dao để cắt nhỏ hơn. Tuy nhiên, nhiều người phương Tây có thói quen gấp lá salad bằng nĩa thay vì cắt, đây cũng là một cách ăn lịch sự.
Dùng thìa soup để ăn soup. Cầm thìa bằng tay phải, múc soup từ phía trong đĩa về phía ngoài. Đưa thìa lên miệng và húp nhẹ nhàng, tránh tạo ra tiếng động. Khi gần hết soup, bạn có thể nghiêng đĩa nhẹ nhàng về phía đối diện để vét phần còn lại.
Món chính thường là phần phức tạp nhất, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa dao và nĩa. Khi ăn thịt như bí tết, gà, cá, bạn sẽ sử dụng bộ dao nĩa lớn nhất.
- Thịt bò, heo, gà: Dùng nĩa giữ chặt miếng thịt, răng nĩa hướng xuống. Dùng dao cắt một miếng vừa ăn. Sau khi cắt, bạn có hai phong cách ăn. Kiểu Mỹ (zigzag): Cắt một miếng, đặt dao xuống, chuyển nĩa sang tay phải để đưa thức ăn lên miệng. Sau đó, chuyển nĩa lại tay trái, cầm dao lên và tiếp tục cắt. Kiểu châu Âu (Continental): Cắt một miếng, giữ nĩa ở tay trái và dao ở tay phải, sau đó trực tiếp đưa thức ăn lên miệng bằng nĩa. Đây là phong cách phổ biến và được đánh giá là lịch sự hơn trong nhiều tình huống.
- Cá: Cá thường được ăn bằng dao và nĩa cá chuyên dụng (dao cá có bản rộng hơn, nĩa cá có răng ngắn hơn). Dùng nĩa giữ miếng cá, dùng dao gạt thịt cá ra khỏi xương. Khi ăn cá, bạn nên cố gắng tách xương ra trước khi đưa vào miệng. Nếu lỡ nuốt xương nhỏ, hãy kín đáo dùng nĩa hoặc tay để đưa ra ngoài và đặt vào cạnh đĩa.
- Mì Ý (pasta): Với spaghetti, bạn dùng nĩa để cuốn mì. Có thể dùng thêm thìa để hỗ trợ, đặt thìa dưới nĩa và cuốn mì quanh nĩa, tựa vào lòng thìa. Hạn chế dùng dao hoặc cắt mì. Các loại mì khác (fettuccine, penne...): Dùng nĩa để xiên hoặc xúc mì.Rau củ đi kèm: Dùng nĩa để xiên rau củ. Nếu có rau củ lớn như khoai tây, bạn có thể dùng dao để cắt.
Món tráng miệng thường được ăn bằng dao nĩa nhỏ hoặc thìa và nĩa chuyên dụng được đặt phía trên đĩa.
- Bánh ngọt, trái cây: Dùng nĩa để ăn bánh hoặc trái cây đã được cắt nhỏ. Nếu là bánh có kem, bạn có thể dùng thìa.
- Kem, pudding: Dùng thìa nhỏ để ăn.
Các quy tắc khác khi sử dụng dao nĩa
Ngoài những quy tắc cơ bản về cách cầm và sử dụng, còn có một số điều bạn cần lưu ý để thể hiện sự tinh tế:
- Không nhấc khuỷu tay quá cao: Khi cắt hoặc ăn, hãy giữ khuỷu tay gần với cơ thể, tránh để khuỷu tay chĩa ra ngoài gây vướng víu cho người bên cạnh.
- Không chỉ trỏ bằng dao nĩa: Dao nĩa chỉ dùng để ăn, không dùng để chỉ trỏ, minh họa khi nói chuyện.
- Đặt dao nĩa xuống khi nói chuyện: Khi bạn đang trò chuyện, hãy đặt dao nĩa xuống đĩa theo quy tắc (xem phần "Khi tạm dừng và kết thúc"). Không nên vung vẩy dao nĩa khi nói.
- Không tạo tiếng động: Khi ăn, cố gắng không để dao nĩa va vào đĩa tạo ra tiếng động lớn.
- Không dùng dao nĩa để gạt thức ăn: Đừng dùng dao nĩa để gạt thức ăn vào đĩa người khác hoặc vét sạch đĩa một cách thô tục.
Ngôn ngữ của dao nĩa khi tạm dừng và kết thúc
Nếu bạn muốn tạm dừng ăn để nói chuyện hoặc uống nước, hãy đặt dao và nĩa lên đĩa theo hình chữ "V" ngược, với lưỡi dao hướng vào trong và răng nĩa hướng xuống. Đây là tín hiệu cho người phục vụ biết bạn vẫn chưa ăn xong.
Khi bạn đã ăn xong, hãy đặt dao và nĩa song song với nhau trên đĩa, hướng về phía 10 giờ hoặc 4 giờ (như kim đồng hồ). Lưỡi dao hướng vào trong và răng nĩa hướng lên (hoặc xuống tùy theo phong cách, nhưng song song là quan trọng nhất). Đây là tín hiệu rõ ràng cho người phục vụ biết bạn đã dùng bữa xong và có thể dọn đĩa.
Việc nắm vững quy tắc sử dụng dao nĩa khi ăn đồ Tây không chỉ là thể hiện sự hiểu biết về văn hóa ẩm thực mà còn là một cách thể hiện sự tôn trọng đối với chủ nhà và những người cùng bàn. Ban đầu có thể cảm thấy phức tạp, nhưng với sự luyện tập, bạn sẽ tự tin hơn và tận hưởng trọn vẹn những bữa ăn kiểu Tây một cách lịch thiệp nhất. Hãy nhớ rằng, mục tiêu chính là sự thoải mái và tự nhiên, không phải là sự cứng nhắc. Cứ tự tin và tận hưởng bữa ăn của bạn!