MXH xôn xao thông tin uống nước chanh liều cao chữa khỏi viêm gan B, HIV khiến giới chuyên gia bức xúc, lên tiếng cảnh báo khẩn

Chỉ cần bạn lên mạng, tìm kiếm trong các hội nhóm Chanh liều cao hay lên tiktok tìm những video nói về uống nước chanh chữa khỏi HIV, viêm gan B cũng không thiếu. Mới đây, tài khoản T.T.H trên mạng xã hội Facebook đăng tải trạng thái có nội dung như sau:

"Mình có bạn gái học cùng thời sinh viên bị HIV. Thấy mình uống chanh bạn ấy ở tỉnh khác nhưng theo dõi uống theo mấy tháng, vừa rồi đi xét nghiệm bác sĩ bảo gần như không thấy virus HIV nữa. Bạn ấy gọi cho mình rất ngạc nhiên. Mình bảo chả có gì ngạc nhiên cả. Tên chuẩn và đầy đủ của bệnh này là: Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải".

Thông tin uống nước chanh chữa khỏi HIV hiện khiến nhiều người kinh ngạc. Chưa hết, có những người còn xin công thức thiên nhiên từ nước chanh để trị bệnh viêm gan B cho người thân của mình. Người thì bán tín bán nghi hỏi "thần dược" nước chanh đem lại hiệu quả chữa HIV tuyệt vời cỡ nào…

Trước những thông tin tràn lan trên mạng xã hội liên quan đến việc thần thánh hóa nước chanh, ngay cả điều trị HIV, vốn là căn bệnh hiện chưa có thuốc chữa, khiến giới chuyên môn vô cùng bức xúc. Các chuyên gia đều khẳng định, việc tin vào thông tin "uống chanh liều cao chữa HIV, viêm gan B" là vô cùng nguy hiểm, có thể khiến người bệnh mất cơ hội điều trị và gây kháng thuốc nghiêm trọng. Đây là thông tin hoàn toàn sai lệch, không có bất kỳ cơ sở khoa học hoặc y học nào chứng minh.

Không có bằng chứng chanh tiêu diệt được virus HIV hoặc viêm gan B

Theo anh Ngô Tấn Huỳnh (Huỳnh Sachi, người làm công tác cộng đồng trong lĩnh vực y tế dự phòng tại TP.HCM), chanh chỉ là thực phẩm chứa vitamin C, giúp hỗ trợ tăng sức đề kháng ở mức độ nhất định, nhưng không có khả năng tiêu diệt virus hay thay thế thuốc kháng virus đặc hiệu.

Việc lan truyền thông tin "chanh chữa HIV" không chỉ gây hiểu lầm mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh nếu họ tin theo và tự ý ngưng thuốc điều trị ARV hoặc thuốc kháng virus viêm gan B.

Việc ngưng thuốc điều trị HIV dù chỉ trong thời gian ngắn có thể khiến virus nhân lên nhanh chóng và dẫn đến kháng thuốc. Khi đó, bệnh nhân buộc phải chuyển sang phác đồ điều trị bậc 2, vốn đắt tiền hơn, phức tạp hơn và có nhiều tác dụng phụ.

"Hiện nay, tại Việt Nam chỉ có 2 phác đồ điều trị HIV chính, nên nếu để xảy ra kháng thuốc, việc kiểm soát bệnh sẽ trở nên rất khó khăn", anh Ngô Tấn Huỳnh chia sẻ.

Tương tự, đối với bệnh viêm gan B, việc ngưng thuốc đột ngột có thể khiến men gan tăng vọt, virus tái hoạt động mạnh và gây tổn thương gan nghiêm trọng có thể dẫn đến ung thư gan.

Không có chuyện uống nước chanh chữa được HIV hay ung thư!

Chia sẻ thêm về vấn đề này, BS Dương Minh Tuấn (Khoa Nội Tiết - Đái Tháo Đường, Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, một trong những lý lẽ được chia sẻ nhiều nhất trong nhóm Chanh Liều Cao là: "Bệnh sinh ra do cơ thể bị toan hóa", và "chỉ cần uống chanh là cơ thể trở nên kiềm, tế bào khỏe mạnh trở lại".

Nghe qua có vẻ hợp lý, nhưng thật ra là hiểu sai sinh lý học một cách cơ bản.

Cơ thể người luôn giữ pH máu trong khoảng rất hẹp: 7,35–7,45.

Chỉ cần lệch chút thôi là nguy hiểm: pH <7,2 có thể hôn mê, pH >7,6 có thể ngừng tim.

Để giữ được mức ổn định này, cơ thể có cả một hệ thống điều hòa cực kỳ tinh vi: Phổi điều chỉnh CO₂, thận thải H⁺ và tái hấp thu HCO₃⁻, và các hệ đệm bicarbonat hoạt động liên tục.

Không có loại thức uống nào kể cả nước "kiềm", "chanh muối", "thần dược", có thể làm thay đổi được pH máu nếu cơ thể bạn còn khỏe mạnh.

Cùng lắm, nó chỉ làm nước tiểu kiềm hơn tạm thời, chứ không liên quan gì đến pH máu hay tế bào.

Một tổng quan của nhóm Fenton & Huang (Journal of the American Dietetic Association, 2011) đã kết luận rõ: Chế độ ăn "kiềm" không có bằng chứng giúp phòng hay chữa ung thư.

Các tổ chức lớn như WHO hay American Cancer Society cũng chưa từng khuyến cáo bất kỳ hình thức "kiềm hóa cơ thể" nào để trị bệnh.

Nhiều người tin rằng chanh "diệt khuẩn, diệt virus", còn muối thì "rửa độc, tẩy tế bào ung thư". Thật ra, axit citric trong chanh có thể diệt khuẩn trong ống nghiệm, ở nồng độ rất cao (cao hơn hàng trăm lần so với khi bạn uống một ly nước chanh). Còn khi vào cơ thể, axit này bị trung hòa ngay trong ruột non, không còn hoạt tính "diệt khuẩn" nào hết.

Muối ăn (NaCl) thì lại càng không phải "thuốc giải độc". Nó chỉ là chất điện giải cần thiết để duy trì áp lực thẩm thấu và dẫn truyền thần kinh. Dư thừa natri lâu ngày lại chính là nguyên nhân của tăng huyết áp, phù, suy tim, tổn thương thận tức là gây bệnh, chứ không "giải độc".

Với HIV hay ung thư, cơ chế còn phức tạp hơn:

HIV tích hợp vào DNA của tế bào T CD4+, và chỉ thuốc kháng retrovirus (ARV) mới ức chế được quá trình sao chép đó.

Ung thư thì bắt nguồn từ đột biến gen và rối loạn tín hiệu phân bào, chanh muối không có bất kỳ tác động sinh học nào đến quá trình này.

Hậu quả khi tin tuyệt đối vào "chanh, muối trị bệnh"

Theo BS Dương Minh Tuấn, hậu quả đầu tiên là nhiều người bỏ điều trị chính thống để theo "phương pháp tự nhiên".

Nghiên cứu của Skylar Johnson (JNCI, 2018) cho thấy, bệnh nhân ung thư chọn điều trị thay thế có nguy cơ tử vong cao hơn gấp 2,5–5 lần. Con số này không do "chanh muối gây chết người", mà do mất thời gian vàng điều trị.

Thứ hai, việc pha chanh muối tùy tiện dễ gây rối loạn điện giải:

- Quá mặn gây tăng natri máu, khát dữ dội, lú lẫn, co giật.

- Quá loãng dẫn đến hạ natri máu, buồn nôn, phù não, hôn mê.

- Uống quá nhiều axit dẫn đến viêm dạ dày, trào ngược, mòn men răng.

- Ăn mặn kéo dài làm tăng huyết áp, suy tim, bệnh thận mạn, thậm chí tăng nguy cơ ung thư dạ dày.

"Thật ra, chanh muối không hề xấu! Nếu bạn thích uống chanh muối, cứ uống, như một thức uống giải khát. Chanh có chút vitamin C, muối bù điện giải, rất tốt sau vận động hoặc khi trời nóng. Nhưng nó chỉ là đồ uống, không phải thuốc. Còn việc chữa bệnh, đặc biệt là HIV, ung thư, đái tháo đường, hay bệnh thận mạn... cần điều trị theo phác đồ có chứng cứ", BS Dương Minh Tuấn khẳng định.

Một bệnh nhân HIV sống khỏe đến 80 tuổi là nhờ thuốc ARV, chứ không nhờ uống chanh. Một bệnh nhân ung thư khỏi bệnh là nhờ phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, thuốc nhắm trúng đích chứ không nhờ "kiềm hóa cơ thể". Không ai phản đối việc sống "tự nhiên" hay ăn uống lành mạnh. Nhưng điều nguy hiểm là khi "tự nhiên" bị biến thành một thứ tôn giáo mới, nơi người ta sẵn sàng bỏ thuốc, bỏ điều trị, để chạy theo một ly nước chanh muối mỗi sáng.

Khoa học không hứa hẹn phép màu, nhưng nó cứu được người bằng dữ liệu, bằng hiểu biết, bằng thử nghiệm và kết quả thật. Còn "bí quyết truyền đời" thì chỉ có một thứ: Niềm tin. Và đôi khi, chính niềm tin mù quáng ấy lại khiến người ta đánh mất cơ hội sống. Vì vậy, chanh muối vẫn có thể là một phần của cuộc sống nhưng đừng để nó thay thế y học.

Bởi vậy, các chuyên gia khuyến cáo, người đang điều trị HIV hoặc viêm gan B, ung thư cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tin hoặc làm theo các "mẹo dân gian" chưa được kiểm chứng. Không tự ý ngưng hoặc thay đổi thuốc điều trị. Không làm theo các bài thuốc "tự chế" lan truyền trên mạng và thường xuyên tái khám và tuân thủ phác đồ điều trị.

(Ảnh: FB)