Khám phá Tây Ninh từ đặc sản muối tôm

Tây Ninh là tỉnh biên giới Tây Nam, giáp ranh Campuchia. Nhắc đến đặc sản Tây Ninh, người ta không thể quên bánh canh Tràng Bảng, bánh tráng phơi sương và một thứ gia vị độc đáo: muối tôm. Có điều, mảnh đất Tây Ninh khắc khiệt cằn khô chỉ có núi không có biển, thiếu cả muối lẫn tôm mà lại sản sinh ra thứ đặc sản nức tiếng này, thật vô cùng kì lạ.

  

Nguyên liệu chính của loại gia vị độc đáo ấy là muối và tôm hiển nhiên phải được nhập về từ các vùng biển, rồi qua bàn tay chế biến khéo léo của những người dân cần cù sáng tạo nơi đây đã cho ra đời loại muối tôm được nhiều người ưa chuộng, hương vị vượt xa nhiều loại muối tương tự ở các vùng cận biển vốn được thiên nhiên ưu ái khác.

  

Tây Ninh không có muối, lại chẳng có tôm, nhưng mảnh đất khắc nghiệt, đầy nắng gió này lại có loại ớt ngon nhất, làm thành vị cay không thể thiếu cho món muối tôm. Để làm ra muối tôm, công đoạn đầu tiên là lựa ớt, những quả ớt tươi ngon nhất, đỏ nhất trong vườn sẽ được chọn dùng. Sau đó phải chọn tôm, lấy những con tôm khô chắc thịt nhất, sạch sẽ và khô ráo nhất.

  

Cả ớt và tôm đều cần đem khơi phô rồi xay, giã nhuyễn với tỏi, củ cải đỏ, hạt nêm... Kế đó, đem ớt trộn đều với muối, công đoạn đòi hỏi khá nhiều sự tỉ mỉ và kinh nghiệm, sao cho tỉ lệ muối - ớt - tôm hài hòa, hợp lý. Hỗn hợp sau khi trộn được đem đi rang, muối có màu tươi hay không phụ thuộc rất nhiều ở thời gian thử thách trên lửa này.

Phải rang thật đều tay để hạt muối ngấm ớt, ngấm bột tôm đỏ au, ánh lên như màu gạch mới. Cũng không được bớt thì giờ, tăng lửa mà muối trở nên khô quách, mất cả mùi lẫn vị. Muối rang xong còn phải tiếp tục mang phơi nắng với thời gian nhất định mới giữ được mùi vị và hương thơm lâu bền.

  

Muối tôm là gia vị không thể thiếu trong đời sống người Tây Ninh. Muối được dùng làm thức chấm quen thuộc cho các loại trái cây nhạt hoặc chua như xoài, cóc, ổi... Muối tôm còn là bí quyết tạo nên vị ngon khó cưỡng của món bánh tráng trộn vốn đã quen thuộc với nhiều người.

Không chỉ là thứ gia vị gần gũi trong đời sống người địa phương, muối tôm Tây Ninh ngày nay còn là món đặc sản được nhiều nơi, nhiều vùng miền yêu thích. Khách du lịch có dịp tới mảnh đất giáp biên miền Tây, không ai quên lựa vài hộp muối tôm về làm quà tặng cho người thân.

Thưởng thức món muối mặn mòi, dân dã, bình dị, ta càng yêu, càng trân trọng những tinh hoa của ẩm thực dân tộc và những sáng tạo vượt mọi hoàn cảnh của những người dân Việt chân chất, đáng mến.