Nằm trên đường Nguyễn Huệ và hiện tại tiếp giáp với phố đi bộ Nguyễn Huệ là con hẻm số 53. Hiện tại, đây là con hẻm duy nhất trên con đường này có hộ dân sinh sống. Con hẻm Sài Gòn này dài khoảng 200m, không ngoằn nghèo, nhiều ngõ ngách mà thẳng một đường. Hẻm có khoảng 25 hộ dân sinh sống.
Theo những người dân sống lâu năm ở đây thì con hẻm được hình thành từ thời Pháp. Cái têm hẻm 53 mãi sau năm 1975 mới có.Tuy nhiên, từ rất lâu rồi con hẻm này cũng có một cái tên được nhiều người gọi với cái tên hẻm bà Cả Đọi.
Sở
dĩ gọi như vậy vì từ những năm 50 của thế kỉ trước, tại cuối con hẻm có
quán cơm của bà Cả. Mọi người thường gọi là bà Cả Đọi. Không ai biết
đích xác quán xuất hiện từ khi nào lúc nào giữa Sài Gòn. Người ta chỉ
biết Bà là một người gốc Bắc di cư vào Nam. Bà lập nghiệp bằng cách mở
quán cơm, với những món ăn dân dã miền Bắc. Quán rất đông khách, đủ mọi
thành phần từ anh sinh viên tới bác xích lô hay viên chức nhà nước. Lâu
dần, người ta lấy “cơm Bà Cả Đọi” làm “dấu hiệu” nhận biết, thành ra có
tên “hẻm Bà Cả Đọi”. Trong ảnh là không gian quán cơm của bà bây giờ.Ông Trần Thành (85 tuổi) kể lại: “Bà ấy nấu các món như thịt đông,
canh cua, cà pháo, giả cầy… phải nói là “số dzách”. Hồi ấy, buổi trưa là
giờ "cao điểm”. Khách phần lớn là công chức, nhân viên, cánh nhà
văn, nhà báo. Muốn lên quán phải từng người bước lên cầu thang nhỏ hẹp.
Gọi là quán cho “sang” chứ căn gác lửng hẹp, chỉ đặt vài cái bàn, do đó
khách đến sau thường phải chờ cho khách đến trước ăn xong, bước xuống
cầu thang mới có chỗ trống để bước lên. Nhưng điều lạ lùng là chẳng thấy
ai bực bội mà người nào cũng rất vui vẻ. Trong ảnh là cầu thang dẫn lên
quán cơm của bà.Bà Cả Đọi giờ đã 85 tuổi, sức khỏe của bà yếu ớt và không còn minh
mẫn nhiều. Hiện quán cơm mang thương hiệu của bà được con cháu tiếp tục
phát triển nhưng ở khu vực khác. cơm bà Cả đặt nhiều ở các địa điểm như
đường Trương Định, Tôn Thất Thiệp… với cái tên quán cơm Đồng Nhân (là
tên làng Đồng Nhân, Hà Nội, quê của bà Cả).
Con hẻm nhuốm màu thời gian cũ kỹ, đối lập hoàn toàn với những tòa cao ốc hoành tráng và con phố đi bộ hiện đại nằm cạnh hẻm. Nét xưa cũ in dấu trên những căn nhà với tuổi đời gần trăm năm. Như
dãy nhà này được xây từ thời Pháp, với màu sơn vàng – màu sơn cổ điển
của kiến trúc thời xưa.
Cũng như nhiều con hẻm ở khu trung tâm Sài Gòn, những không gian nhà ở
đây thường khá chật hẹp. Trong ảnh là một ngôi nhà vẫn giữ được nền
gạch bông đặc trưng của thế kỉ trước.
Những lối vào chật chội, với đặc trưng là chiếc cầu thang cũ dẫn lên tầng trên thường thấy ở nhiều con hẻm tại Sài Gòn.
Ông Trần Thành (85 tuổi, ở giữa) đã gắn bó với căn nhà rộng 30m2
trong con hẻm này từ thuở thơ ấu. Trước kia, nhà của ông được người Pháo
xây nhân viên của họ ở. Sau đó, cha của ông thuê lại căn nhà này. Đến
đầu những năm 80, được sự hỗ trợ của nhà nước, gia đình ông đã mua hoàn
toàn căn nhà này.
Cảnh sinh hoạt bình dị với tờ báo, ly cà phê và những câu chuyện láng
giềng thân thiết của người dân trong con hẻm 53. Hình ảnh quen thuộc
của người Sài Gòn. Nằm giữa phố xá nhộn nhịp, hiện đại nhưng cuộc sống trong hẻm rất yên bình, nhẹ nhàng nhất là vào những ngày cuối tuần.
Thậm chí, có những hộ dân còn nuôi vài con gà, hình ảnh không dễ bắt gặp ở khu được ví là “đất vàng” của Sài Gòn.
Buổi tối, cuộc sống trong hẻm
trở nên nhộn nhịp nhưng chật chội hơn bởi những chiếc xe. Trước kia,
người dân trong hẻm đã tận dụng không gian nhà mình để giữ xe nhưng với
số lượng không nhiều. Từ ngày con phố đi bộ hình thành, nhiều hộ dân mở rộng công việc giữ xe.Ngay đầu hẻm là một quán ăn được hình thành từ khoảng 15 năm nay.
Quán cơm trở nên đắt khách hơn khi có phố đi bộ. Vào sâu hơn, cũng có
một vài quán cơm khác mọc lên.Hình ảnh người dân nấu nướng ngay hai bên lề hẻm. Như bao con hẻm
khác, dù chật chội thì vẫn đủ không gian cho một quán ăn lề đường.Từ
ngày có phố đi bộ, chị Nguyễn Thị Bình (người dân trong hẻm)đã mang vài
chai nước ra bán cho khách tham quan để kiếm thêm chút đỉnh.Có người nói rằng muốn khám phá đời sống người dân Sài Gòn thì phải đi
sâu vào trong những con hẻm. Và con hẻm 53 hay còn gọi là hẻm Bà Cả Đọi
mang đầy đủ nét văn hóa đặc trưng của hẻm Sài Gòn.