Cá heo nước ngọt - làm món gì cũng ngon
Là loài cá nước ngọt, cá heo xuất hiện nhiều nhất ở vùng thượng lưu sông Tiền và sông Hậu rồi tỏa ra các sông cái, sông con suốt mùa nước nổi.
Càng xuống các vùng hạ lưu như Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang... loài cá này càng ít dần.
Cá heo thịt mềm mại, béo và ngon, giá lại cao gấp nhiều lần so với các loài cá khác nên nhiều ngư dân đã tìm đủ mọi cách khai thác như đặt dớn, chài, lưới, trong đó đặt lọp là một trong những cách đánh bắt hữu hiệu nhất.
Vài năm trở lại đây, do nguồn cá heo thiên nhiên giảm dần nên một số hộ nông dân các huyện đầu nguồn thuộc tỉnh An Giang đã có sáng kiến nuôi cá heo trong lồng bè mang lại hiệu quả khá cao.
Sau 10 tháng nuôi, trọng lượng cá thương phẩm sẽ tăng lên 30 con/kg. Do nhu cầu tiêu thụ thường xuyên của các nhà hàng nên đa số người nuôi không thu hoạch một lần mà rải vụ quanh năm để có đủ cá cung cấp cho các nhà hàng, quán ăn ở các tỉnh miền Tây.
Khi thả con giống bà con thường chọn cá cái. Cá heo cái to bằng hai, ba ngón tay, da xanh bóng, đuôi màu đỏ cam, thịt thơm ngon, giá trị kinh tế cao hơn con đực.
Trái lại cá heo đực mình nhỏ, dài, da có sọc, thịt không ngon bằng. Loài cá này khi bắt lên khỏi mặt nước chúng kêu nghe éc éc giống như tiếng heo nên mới gọi là cá heo.
Ngày nay con cá heo đã đường hoàng đi vào các nhà hàng đặc sản và chiếm một vị thế quan trọng trong thực đơn: cá heo nướng muối ớt, cá heo kho tiêu, cá heo kho sả ớt, cá heo nấu canh chua... Chỉ cái tên gọi cũng làm thực khách thèm thuồng muốn khám phá.
Trước kia, cá heo là món ăn của các bếp nghèo, nhưng giờ đây lên ngôi nhờ làm nên nhiều “kỳ tích” với các món ngon độc đáo. Đặc biệt nhờ có bàn tay khéo léo, tỉ mẫn của các bà nội trợ mà đã trở thành món ăn tinh tế với đủ cung bậc mùi vị mặn, ngọt, cay, nồng.
Muốn cho món ăn hấp dẫn, chọn những con cá còn tươi rói, làm sạch và ướp gia vị trước khi chế biến. Riêng với món kho sả ớt, sau khi ướp nước mắm, đường, tỏi, sả, ớt cho thấm đều mới bắt lên bếp, giữ lửa riu riu.
Khi cá sôi vài dạo chúng ta cho thêm mỡ hành (hoặc dầu ăn) vào. Lúc ấy mùi thơm sẽ tỏa ra ngào ngạt, nước cá sóng sánh, thoang thoảng mùi hương sả, cay nồng dìu dịu.
Thịt cá heo mềm nhưng không bở, béo nhưng không nhẫy mỡ. Khi chín cá sẽ bốc mùi thơm phức. Chính vị ngọt bùi của cá hòa cùng với gia vị sẽ làm nồi cá thơm ngon tuyệt đỉnh. Khi ăn, gắp đến miếng cuối cùng vẫn còn thấy ngon.
Loại cá này tuy dân dã nhưng lại quyến rũ nhờ có sự phối ngẫu tinh tế giữa vị mằn mặn của cá và cay nồng của sả ớt. Nếu muốn khoái khẩu chúng ta có thể vắt thêm lát chanh, cặp thêm miếng dưa leo, khế và rau sống, chắc chắn bữa ăn sẽ ngất ngây và vô cùng háo hức.
Món này nếu ăn với cơm nấu từ gạo Nàng Thơm càng ngon tuyệt. Ai đã thưởng thức một lần khó quên được dư vị mộc mạc, chân quê, không hề pha trộn và màu mè kiểu cọ.