Vừa nói vừa cười khi ăn khiến nhiều người gặp họa, chuyên gia cảnh báo và đưa giải pháp ngay Tết này
Hóc, sặc thức ăn hay còn gọi là hóc dị vật nói chung có thể khiến nạn nhân ngừng thở, cuộc vui đầu năm mới trở thành nỗi ám ảnh kinh hoàng với nhiều gia đình.
Hóc, sặc thức ăn – Câu chuyện thường xuyên xảy ra vào những ngày Tết
Mỗi dịp Tết đến xuân về, chúng ta lại cùng được quây quần, sum vầy bên những mâm cơm ấm cúng. Những tiếng cười tiếng nói vui vẻ khắp nơi, những tiếng cụng ly, những lời chúc tụng trên mâm cơm Tết luôn là thứ để bất cứ ai cũng nhớ cũng thương, cũng muốn được sớm về đoàn tụ.
Mỗi dịp Tết đến xuân về, chúng ta lại cùng được quây quần, sum vầy bên những mâm cơm ấm cúng.
Tuy nhiên, vì mải vui theo những cuộc trò chuyện trên mâm cơm, bạn có thể gặp phải rủi ro đáng tiếc mang tên hóc sặc thức ăn hay còn được gọi chung là hóc dị vật. Việc hóc thức ăn nghe có vẻ đơn giản, dễ dàng chữa khỏi nhưng thực tế thì có rất nhiều người gặp nạn, cả người lớn lẫn trẻ nhỏ, và không thiếu những trường hợp ngừng thở chỉ vì hóc, sặc thức ăn.
Vào tháng cuối năm 2018, nguồn tin từ Công an tỉnh Đắk Nông xác nhận, Công an huyện Cư Jút đang điều tra làm rõ nguyên nhân một cháu bé tử vong sau bữa ăn chiều tại một nhà giữ trẻ tự phát. Trước đó, khoảng 16 giờ 30 chiều 4/12, bà Hoàng Thị Hiền (trú bon U1, TT. Ea T'Linh) cho cháu Đ.T.Q. N (SN 2017, trú bon U3, thị trấn Ea T'Linh, huyện Cư Jút) ăn. Sau khi ăn xong, cháu N có dấu hiệu người tím tái, khó thở nên đã được đưa đến Bệnh viện Đa khoa huyện Cư Jút cấp cứu rồi tử vong ngay sau đó. Thông tin nhận định, bé tử vong do sặc thức ăn.
Vì mải vui theo những cuộc trò chuyện trên mâm cơm, bạn có thể gặp phải rủi ro đáng tiếc mang tên hóc sặc thức ăn hay còn được gọi chung là hóc dị vật.
Chiều 2/12, bé Đ.T.H 5 tuổi, ở Đức Hoà, Long An trong khi ăn Sapôchê (Hồng xiêm) bị sặc ho liên tục, tím tái, được đưa đến cấp cứu bệnh viện địa phương đặt ống giúp thở, chuyển ngay đến Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố. Tại đây các bác sĩ khám và kết quả chụp X-quang và CT ngực cho thấy trong lòng phế quản thùy dưới phổi phải có một dị vật không rõ bản chất, kèm thương tổn viêm xẹp thùy giữa và thùy dưới phổi phải. Khi nội soi, các bác sĩ phát hiện dị vật có màu đen, hình elip, kích thước khoảng 2 cm, trông giống hạt sapôchê nằm ở thanh môn. Bệnh nhi may mắn thở tốt sau khi được gắp dị vật ra.
Không chỉ là trẻ nhỏ, đối tượng người cao tuổi khi ăn uống cũng rất dễ bị hóc, sặc. Kể cả người trưởng thành khỏe mạnh, việc ăn uống không đúng cách cũng có thể có nguy cơ bị hóc dị vật. Điều quan trọng là bạn cần nắm rõ kỹ năng xử trí khi bị hóc dị vật với từng đối tượng để ăn Tết an yên, đoàn viên hạnh phúc.
Khi bị hóc dị vật, nạn nhân thường có những biểu hiện như ho sặc sụa, tím tái mặt mày, khó thở...
Sơ cứu hóc dị vật là kỹ năng quan trọng ai cũng cần nắm khi ăn Tết
Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng (Nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai), khi bị hóc dị vật, nạn nhân thường có những biểu hiện như ho sặc sụa, tím tái mặt mày, khó thở do dị vật mắc vào thanh quản, một số trường hợp thiếu oxy có thể xuất hiện những triệu chứng như giãy giụa, mặt đỏ bừng, ngã vật xuống…
Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, khi bị hóc dị vật, chúng ta nên sử dụng thủ thuật Heimlich. Đây là mẹo hay chữa bệnh mà bất cứ ai cũng nên dắt túi, đồng thời cũng là kỹ năng sống, giúp cuộc sống của chúng ta trở nên dễ dàng hơn. Để sơ cứu khi bị hóc dị vật, chúng ta cần thực hiện những bước sau theo thủ thuật Heimlich:
Đối với người lớn
- Đầu tiên, người thân nên bình tĩnh, đỡ bệnh nhân đứng thẳng, mặt hướng về phía trước, người cấp cứu đứng phía sau, hai tay ôm bụng sát trên xương ức dùng cả thân người mình giật mạnh từ trước ra sau và từ dưới lên trên, làm tăng áp lực trong lồng ngực tống dị vật ra. Thực hiện động tác nhanh và dứt khoát.
Đầu tiên, người thân nên bình tĩnh, đỡ bệnh nhân đứng thẳng, mặt hướng về phía trước, người cấp cứu đứng phía sau.
- Khi nạn nhân ngã xuống, người thân cần lật nghiêng người hoặc nằm ngửa nhưng đầu nghiêng. Lấy hai bàn tay ấn vào phía trên xương ức thật mạnh từng cái một. Sau mỗi đợt ép, dùng 2 - 3 ngón tay để móc khoang miệng kiểm tra xem dị vật ra chưa.
Đối với trẻ nhỏ
Chuyên gia tư vấn sơ cứu khi bị hóc dị vật bất cứ ai cũng cần nắm rõ để ứng biến kịp thời.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng tư vấn sơ cứu trẻ bị hóc dị vật tại nhà. (Nguồn: Bệnh viện Bạch Mai).
- Một tay giữ bé, một tay dùng lòng bàn tay vỗ thật mạnh 5 – 7 cái vào lưng bé, chỗ giữa hai xương bả vai. Hành động này sẽ khiến áp lực trong lồng ngực trẻ tăng lên để tống đẩy dị vật ra ngoài.
Với trẻ dưới 2 tuổi, phụ huynh có thể dùng phương pháp vỗ lưng ấn ngực.
Nếu thấy cháo, sữa, canh… chảy từ mũi, miệng ra, cha mẹ cần hút sạch để thông đường thở cho con.
- Sau khi thực hiện xong mà trẻ vẫn khó thở và tím tái, cha mẹ cần đặt bé nằm ngửa, dùng hai ngón trỏ ấn nhanh, mạnh, đột ngột vào xương ức.
Nếu thấy cháo, sữa, canh… chảy từ mũi, miệng ra, cha mẹ cần hút sạch để thông đường thở cho con. Việc này cần làm sớm để tránh sữa không ứ đọng trong mũi, miệng.
Đặc biệt với trẻ dưới 2 tuổi, phụ huynh có thể dùng phương pháp vỗ lưng ấn ngực. Lấy 3 ngón tay (ngón trỏ và ngón giữa chĩa ra) ấn mạnh 5 lần vào vùng thượng vị (vùng trên rốn và dưới xương ức).
Làm động tác này tới khi nào bé thấy đỡ hơn, tỉnh táo hơn. Song song với việc đó là gọi xe cấp cứu.
- Với những bé còn tỉnh táo, nói được, cha mẹ nên để trẻ đứng thẳng. Một người đứng ra sau lưng, ôm ngang thắt lưng bé, một tay tạo thành nắm đấm ấn mạnh lên vùng thượng vị, dưới xương ức của trẻ. Ấn mạnh theo hướng từ dưới lên trên liên tiếp.
Sau các bước sơ cứu, nếu dị vật hóc ra được thì vẫn cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện để kiểm tra, đề phòng dị vật còn sót lại ở đường thở.
- Trường hợp trẻ hôn mê, cha mẹ cần đặt bé nằm ngửa. Người sơ cứu quỳ gối, nắm 2 bàn tay thành 2 nắm đấm, đột ngột ấn vào dưới xương ức của trẻ. Ấn mạnh liên tiếp tới khi nào bé tỉnh. Sau đó đưa bé ngay vào viện.
Lưu ý: Sau các bước sơ cứu, nếu dị vật hóc ra được thì vẫn cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện để kiểm tra, đề phòng dị vật còn sót lại ở đường thở.