TP.HCM vào mùa nắng gay gắt, những bệnh sau đây đang chực chờ tấn công bạn bất cứ lúc nào
Phù, phát ban, chuột rút, kiệt sức... thậm chí là đột quỵ do nhiệt là những bệnh có thể tấn công bạn bất cứ lúc nào giữa thời tiết nắng nóng.
Thông tin của Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam bộ cho biết trong những ngày tới, TP.HCM và Đông Nam Bộ sẽ đón nhận đợt nắng nóng kéo dài đi kèm với bức xạ cực tím (UV) là độ 8-10. Ngoài nguy cơ làm da bị bỏng nắng thì thời tiết nắng nóng cũng có thể gây ra nhiều bệnh cho người dân.
TP.HCM và các tỉnh Nam bộ đang vào mùa nắng gay gắt.
Bác sĩ Nguyễn Viết Hậu, Phó trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, đối với cơ thể người nhiệt độ thích nghi nhất là khoảng 25 độ C.
Trong khoảng từ 20-30 độ C, cơ thể điều chỉnh thích nghi tốt do có trung tâm điều nhiệt nằm trên não. Nhưng đến một ngưỡng nhiệt độ lạnh quá hay nóng quá cơ thể không thể điều chỉnh kịp, các bệnh lý do ảnh hưởng của nhiệt độ sẽ xuất hiện.
1. Phù do nhiệt
Xuất hiện khi chúng ta thay đổi môi trường như đi du lịch đến nơi có thời tiết nắng nóng, ở trong phòng máy lạnh lâu và đột ngột di chuyển ra môi trường nắng nóng.
Biểu hiện của bệnh là phù ở phần thấp cơ thể như ở mắt cá, bàn chân. Sau khi cơ thể thích nghi trong thời gian vài giờ hay một vài ngày thì triệu chứng sẽ mất đi.
Nếu triệu chứng không mất đi, chúng ta có thể kê cao chân khi ngủ để mạch máu lưu thông bình thường. Ở mức độ này chúng ta không cần dùng thuốc.
2. Phát ban do nhiệt
Nguyên nhân là do những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hay nhiệt độ cao bên ngoài dễ bị kích thích làm xuất hiện nổi mẩn ngứa, mề đay. Sau một thời gian sẽ phục hồi, không cần điều trị đặc hiệu.
Nếu bị ngứa nhiều có thể dùng các loại thuốc kháng dị ứng thông thường, hạn chế tiếp xúc với ánh nắng; sau đó cơ thể sẽ tự điều chỉnh và các triệu chứng sẽ biến mất.
3. Chuột rút do nhiệt
Bệnh thường xuất hiện ở những người lao động nặng hay những vận động viên phải tập luyện với cường độ cao. Trong khi cơ thể đang vận động và sinh nhiệt, gặp nhiệt độ môi trường cao sẽ dễ gây ra chuột rút do nhiệt.
Biểu hiện: đau ở các bắp thịt, đặc biệt ở các bắp đùi, cẳng chân. Các triệu chứng đau xuất hiện là do khi hoạt động nặng, các cơ phải làm việc liên tục đi kèm cơ thể bị mất nước và muối qua mồ hôi quá nhiều, dẫn đến tình trạng co thắt cơ.
Nếu gặp các triệu chứng trên, chúng ta có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau thông thường, nghỉ ngơi, di chuyển đến nơi thoáng mát, bù nước có muối khoáng.
4. Ngất xỉu do nhiệt
Thường gặp ở những người đi du lịch trong mùa hè, phải đi ngoài nắng, leo núi, di chuyển nhiều, tập quân sự… từ đó gây ra tình trạng mất muối và nước.
Đến một giai đoạn nào đó việc mất muối và nước quá nhiều nếu không bổ sung kịp sẽ làm nước trong lòng mạch máu giảm đi, giảm huyết áp, giảm lưu lượng máu lên não gây triệu chứng ngất xỉu.
Vai trò sơ cứu trong trường hợp này rất quan trọng. Cho người bị ngất xỉu nằm đầu thấp, di chuyển đến vùng có không khí thoáng mát, nới rộng áo quần, bù nước có muối khoáng, theo dõi khoảng 30 phút, nếu ổn định thì không cần đến bệnh viện.
5. Kiệt sức do nhiệt
Do tình trạng mất muối và nước kéo dài hơn so với các tình huống trên. Biểu hiện không chỉ là ngất xỉu thông thường, mà kèm theo các dấu hiệu của triệu chứng thần kinh như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn ói…
Nếu sơ cứu kịp thời, ngưng các hoạt động hiện tại và đến được môi trường thoáng mát thì cơ thể sẽ phục hồi hoàn toàn.
Bác sĩ Nguyễn Viết Hậu thăm khám cho bệnh nhân.
Sơ cứu người bị kiệt sức do nhiệt giống như đã nói ở trên, nhưng phải theo dõi kĩ lưỡng hơn.
Ngoài ra, chúng ta có thể dùng các loại khăn lạnh chườm vào các vùng trên cơ thể có nhiều mạch máu như trán, lưng, nách, bẹn… để hấp thu nhiệt nhanh, giúp cơ thể thải nhiệt nhanh hơn, cố gắng cho người bị nạn uống càng nhiều nước càng tốt.
Nếu triệu chứng không được cải thiện trong 1 tiếng thì nên đưa đến bệnh viện.
6. Đột quỵ do nhiệt
Bệnh có tỷ lệ tử vong tương đương với đột quỵ do tim hay đột quỵ do não. Nguyên nhân là do bị mất muối và nước kéo dài đi kèm sự quá tải khả năng hoạt động của trung tâm điều nhiệt.
Tăng thân nhiệt kéo dài sẽ làm tổn thương hệ tim mạch, hô hấp, gan, thận đặc biệt là hệ thần kinh. Nhiệt độ cơ thể nạn nhân có thể lên đến trên 400C, có kèm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt, rối loạn tri giác, co giật thậm chí hôn mê...
Đột quỵ do nhiệt có tỷ lệ tử vong tương đương với đột quỵ tim.
Khi thấy triệu chứng của bệnh này phải sơ cứu tạm thời bằng cách cho người bị nạn nằm đầu thấp, di chuyển ra khỏi vùng có nhiệt độ cao, làm giảm nhiệt cho nạn nhân, dùng gạc có thấm nước lạnh hay nước đá đặt ở các vùng trên cơ thể.
Sau đó gọi điện thoại cho bộ phận cấp cứu để chuyển người bệnh đến bệnh viện ngay
Biện pháp phòng chống
Bác sĩ Hậu cho biết, để phòng ngừa các bệnh do thời tiết nắng nóng hay thời điểm giao mùa gây ra, chúng ta nên có các biện pháp sau đây:
Mặc quần áo dài tay, thoáng mát, đội nón rộng vành, hạn chế thời gian tiếp xúc ánh nắng từ 10-16h. Nếu bắt buộc phải làm việc hay hoạt động trong môi trường nhiệt độ cao thì nên di chuyển đến nơi có không khí mát mẻ 1 lần /giờ, nghỉ ngơi khoảng 15 phút.
Chủ động uống nước, không nên đợi đến lúc khát nước mới uống.
Trong thời tiết nóng bức hay trong thời điểm giao mùa, chúng ta phải lưu ý thêm các bệnh lý về đường hô hấp.
Ngoài ra, nhiệt độ môi trường cao dễ làm cho thức ăn bị ôi thiu, cùng với sự phát triển mạnh của các trung gian truyền bệnh như ruồi, muỗi, gián… dễ gây ngộ độc thực phẩm đặc biệt là các vụ ngộ độ tập thể.
Phụ huynh đưa con đến điều trị bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM.
Bên cạnh đó, người dân cũng nên chú ý đến các bệnh lý về da vì khi nhiệt độ tăng cao thì sẽ dẫn đến việc tăng tiết mồ hôi, chất bã nhờn.
Một số bệnh truyền nhiễm chúng ta ít chú ý tới như sởi, quai bị, bệnh tay chân miệng cũng thường xuất hiện trong thời gian này.
Đối với trẻ ở độ tuổi cấp 1 hay cấp 2 thì tốt nhất sau 3-5 năm, chúng ta nên chích ngừa nhắc lại cho trẻ để phòng các bệnh truyền nhiễm trong mùa nắng nóng