Thú vị món thịt nướng lõi ngô Vân Nam
Những khách ở vùng khác có dịp đến ăn cỗ hoặc chơi nhà ai đó ở xã Vân Nam – Phúc Thọ (HN), khi về thể nào cũng xách về một túi lõi ngô khô về để... nướng thịt.
“Có người còn xin cả bao tải lõi ngô về”, chị Nguyễn Thị Thủy, đội 2, thôn Vĩnh Khang, xã Vân Nam, huyện Phúc Thọ, Hà Nội cho biết.
Sở dĩ nhiều người xin lõi ngô khô mang về bởi vì lõi ngô là một trong những nhân tố đặc biệt làm nên yếu tố hấp dẫn của món ăn đặc trưng của vùng quê này. Đó là món thịt lợn nướng.
Món thịt nướng thông thường vẫn tẩm những loại gia vị như dầu hào, tỏi, hành, nước mắm, vừng rang, mật ong … Và những xiên thịt được bán ở chợ, ở những quán bún chả được xiên lỏng, miếng thịt nhỏ, chủ yếu là thịt nạc. Những xiên thịt nướng như thế dùng than hoa, mùi ngũ vị hương đặc trưng đầy nóng bức.
Thịt nướng ở Vân Nam lại khác. Miếng thịt ba chỉ ngon được thái dài khoảng 5 – 6 cm, rộng khoảng 2 – 3 cm, dầy khoảng 0,5 cm. Thịt chỉ cần ướp với nước mắm ngon, hành hoa và bột ngọt.
Sau khi để ướp khoảng 30’, gấp đôi từng miếng thịt, xiên vào xiên tre dài. Mỗi xiên như thế được khoảng 0,5 kg thịt. Những miếng thịt xiên phải chắc tay, ghim thật chặt. Xiên thịt đều tăm tắp, không có cảm giác bị lệch về bên nào.
Chị Thủy phân trần: “ đáng lẽ phải chặt đôi cây chuối, lấy hai bắp chuối (phần thân cây chuối đã bóc lớp vỏ dầy ở ngoài) để cắm hai đầu xiên vào trong khi nướng. Thịt sẽ có vị ngọt, mềm từ cây chuối mới chặt. Nhưng hôm nay có một đám cưới nhà bên cạnh, họ chặt hết chuối non rồi, nên giờ đành kê tạm bằng mấy viên gạch. Sẽ mất vị một chút”.
Chị dải một lượt lõi ngô khô đúng vừa chiều dài xiên thịt, rộng một chút. Sau khi đốt lõi ngô đều, chỉ còn lại than của lõi, chị bắt đầu nướng thịt. Một tay quạt, một tay quay thịt và chú ý màu sắc của thịt bên ngoài, chị Thủy chỉ cách quan sát: “miếng thịt sẽ chuyển từ đỏ sang màu vàng pha chút mọng mọng của mỡ chảy ra là thịt chuẩn bị chín đều”.
Mỡ thịt lợn chảy xuống than cùng với mùi nước mắm dậy mùi thơm đặc trưng không nóng bức.
Không phải lõi ngô vào cũng có thể dùng để làm than nướng thịt. Người dân nơi đây trồng ngô năng suất cao, sau khi thu hoạch, phơi khô, tách lấy hạt thì phơi lại lõi ngô lần nữa. Lõi ngô phải phơi được nắng, trắng đều. Những lõi ngô dính nước, thâm đen không thể dùng nướng thịt được.
Khi thịt vàng đều cũng là than lõi ngô bắt đầu rạc. Mùi thơm của đĩa thịt nướng Vân Nam rất đặc trưng: thơm của nước mắm, hành hoa, mùi cháy quện với mùi thơm lõi ngô khô.
Ăn miếng thịt nướng có vị ngọt đều, béo nhưng không ngán, thịt không khô. Miếng thịt trông như đồng xu to rất đẹp. Thịt nướng có thể ăn với cơm, với bún. Ở Vân Nam, mọi người ăn thịt nướng với bún nắm không dùng bún rối như những nơi khác.
Khách đến Vân Nam về thường cố học cho được món thịt nướng kiểu Vân Nam. Chị Thủy nói: “biết khách thích món thịt nướng của quê, nhà nào cũng sẵn sàng biếu khách ít lõi ngô mang về để làm thử”.
Anh Nguyễn văn Dương, nhà ở khu làng 8, phường Giáp Bát, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội cho biết: “vợ mình quê ở đây. Lần nào về quê cũng được đãi món thịt nướng mà không thấy chán”.
Món ăn đơn giản của một vùng quê luôn được mang ra đãi khách quý đã làm nên đặc trưng ẩm thực của vùng Vân Nam – Phúc Thọ, nơi đất sông Hồng phù sa, đặc trưng văn hóa Bắc Bộ.