Những hành vi có hại cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục
Một sự phát triển xã hội hài hòa, đồng bộ mới có thể đem lại sự chăm sóc sức khỏe sinh sản toàn diện.
Sức khỏe sinh sản (SKSS) và sức khỏe tình dục (SKTD) không phải là những vấn đề mà cá nhân có thể tự lo liệu vì chúng có liên quan mật thiết với những bước phát triển của môi trường xã hội và gia đình. Một sự phát triển xã hội hài hòa, đồng bộ mới có thể đem lại sự chăm sóc sức khỏe sinh sản toàn diện.
Tập tục cắt bỏ bộ phận sinh dục
Tập tục cắt bỏ bộ phận sinh dục đã có từ nhiều thế kỷ, là một phần của nền văn hóa ở nhiều nước. Những lý do biện hộ cho sự duy trì tập tục này chủ yếu liên quan đến ý muốn bảo đảm sự trinh tiết và danh dự của người phụ nữ và các cô gái. ở một số nền văn hóa, nó còn là nghi thức đánh dấu sự trưởng thành của người con gái và được coi là nghi thức chủ yếu để người con gái gia nhập sinh hoạt xã hội, từ bỏ lòng ham muốn và sẵn sàng để lấy chồng. Một số người cố chứng minh rằng tập tục có nguồn gốc tôn giáo nhưng không có bằng chứng đáng tin cậy nào.
Nhận thức lạc hậu về hành vi và xu hướng tình dục
Cũng phải nói đến một khía cạnh khác của tập tục là sự trì trệ trong nhận thức của một bộ phận dân cư về hành vi tính dục, xem như một cái gì đó dung tục, xấu xa, chậm trễ đưa ra những biện pháp giáo dục giới tính để hạn chế một thực tế không thể chối cãi và đáng báo động là thanh thiếu niên nam nữ hiện nay đang sớm có hoạt động tình dục không an toàn, không được hướng dẫn ở tỷ lệ khá cao và đang có những hậu quả lo ngại đến SKSS cả trước mắt lẫn lâu dài (tai biến do mang thai, nạo thai và sinh đẻ, các bệnh lây truyền qua đường tình dục).
Một số cộng đồng xã hội còn có thái độ khắt khe với xu hướng tính dục thiểu số như tình dục đồng giới cũng như không quan tâm thích đáng đến quyền được hưởng SKTD, quyền được làm mẹ của một số đối tượng dân số đặc biệt (người tàn tật, phụ nữ cô đơn do những hoàn cảnh không may mắn). Thái độ đó cũng không dung hợp với ý nghĩa nhân bản của khái niệm SKSS, SKTD.
Ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường (muốn làm giàu nhanh, chạy theo lối sống hưởng thụ...) đã xô đẩy nhiều em gái tuổi vị thành niên và nhiều phụ nữ trẻ của một bộ phận dân số sống ở thành thị và nông thôn lao vào con đường mưu sinh bằng thân xác, không những hủy hoại SKSS bản thân mà còn trở thành nguồn lây lan các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Các tệ nạn xã hội cũng gia tăng: ma túy đang là nỗi lo của toàn xã hội: sự hủy hoại mọi công lao nuôi dạy của gia đình, nguồn lây nhiễm HIV/AIDS – mại dâm chưa hề có dấu hiệu giảm bớt mặc dù trong những năm qua, cơ quan phòng chống tệ nạn xã hội đã triệt phá hàng chục nghìn vụ tổ chức mại dâm, bắt giữ chủ chứa... Hiếp dâm trẻ em, loạn luân cũng đang là những dòng tin xé lòng trên báo chí mỗi ngày.
Cho phép khai tâm về tình dục với gái điếm:
Một số nước ở châu Á, Mỹ Latinh và vùng Caribê lại có truyền thống lâu đời có hại cho SKSS là cho phép nam thanh niên khai tâm về tình dục với gái điếm. Một vài nước ở châu Phi gần sa mạc Sahara, phụ nữ trẻ có thể có quan hệ tình dục lần đầu với một người đàn ông “vào tuổi bố” để được chu cấp về quần áo hoặc các vật dụng cần thiết khác.
Trong cả hai trường hợp nói trên, nguy cơ mắc bệnh từ những người đã bị mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục là rất dễ xảy ra. Hơn nữa, đối với phụ nữ thì những quan hệ tình dục như thế phần lớn dựa trên sự ép buộc hoặc vì hoàn cảnh chứ không phải là sự lựa chọn tự nguyện.
Tập tục cắt bỏ bộ phận sinh dục
Tập tục cắt bỏ bộ phận sinh dục đã có từ nhiều thế kỷ, là một phần của nền văn hóa ở nhiều nước. Những lý do biện hộ cho sự duy trì tập tục này chủ yếu liên quan đến ý muốn bảo đảm sự trinh tiết và danh dự của người phụ nữ và các cô gái. ở một số nền văn hóa, nó còn là nghi thức đánh dấu sự trưởng thành của người con gái và được coi là nghi thức chủ yếu để người con gái gia nhập sinh hoạt xã hội, từ bỏ lòng ham muốn và sẵn sàng để lấy chồng. Một số người cố chứng minh rằng tập tục có nguồn gốc tôn giáo nhưng không có bằng chứng đáng tin cậy nào.
Cũng phải nói đến một khía cạnh khác của tập tục là sự trì trệ trong nhận thức của một bộ phận dân cư về hành vi tính dục, xem như một cái gì đó dung tục, xấu xa, chậm trễ đưa ra những biện pháp giáo dục giới tính để hạn chế một thực tế không thể chối cãi và đáng báo động là thanh thiếu niên nam nữ hiện nay đang sớm có hoạt động tình dục không an toàn, không được hướng dẫn ở tỷ lệ khá cao và đang có những hậu quả lo ngại đến SKSS cả trước mắt lẫn lâu dài (tai biến do mang thai, nạo thai và sinh đẻ, các bệnh lây truyền qua đường tình dục).
Một số cộng đồng xã hội còn có thái độ khắt khe với xu hướng tính dục thiểu số như tình dục đồng giới cũng như không quan tâm thích đáng đến quyền được hưởng SKTD, quyền được làm mẹ của một số đối tượng dân số đặc biệt (người tàn tật, phụ nữ cô đơn do những hoàn cảnh không may mắn). Thái độ đó cũng không dung hợp với ý nghĩa nhân bản của khái niệm SKSS, SKTD.
Ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường (muốn làm giàu nhanh, chạy theo lối sống hưởng thụ...) đã xô đẩy nhiều em gái tuổi vị thành niên và nhiều phụ nữ trẻ của một bộ phận dân số sống ở thành thị và nông thôn lao vào con đường mưu sinh bằng thân xác, không những hủy hoại SKSS bản thân mà còn trở thành nguồn lây lan các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Các tệ nạn xã hội cũng gia tăng: ma túy đang là nỗi lo của toàn xã hội: sự hủy hoại mọi công lao nuôi dạy của gia đình, nguồn lây nhiễm HIV/AIDS – mại dâm chưa hề có dấu hiệu giảm bớt mặc dù trong những năm qua, cơ quan phòng chống tệ nạn xã hội đã triệt phá hàng chục nghìn vụ tổ chức mại dâm, bắt giữ chủ chứa... Hiếp dâm trẻ em, loạn luân cũng đang là những dòng tin xé lòng trên báo chí mỗi ngày.
Cho phép khai tâm về tình dục với gái điếm:
Một số nước ở châu Á, Mỹ Latinh và vùng Caribê lại có truyền thống lâu đời có hại cho SKSS là cho phép nam thanh niên khai tâm về tình dục với gái điếm. Một vài nước ở châu Phi gần sa mạc Sahara, phụ nữ trẻ có thể có quan hệ tình dục lần đầu với một người đàn ông “vào tuổi bố” để được chu cấp về quần áo hoặc các vật dụng cần thiết khác.
Trong cả hai trường hợp nói trên, nguy cơ mắc bệnh từ những người đã bị mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục là rất dễ xảy ra. Hơn nữa, đối với phụ nữ thì những quan hệ tình dục như thế phần lớn dựa trên sự ép buộc hoặc vì hoàn cảnh chứ không phải là sự lựa chọn tự nguyện.