Rất nhiều "học sinh giỏi giả" ở tiểu học, con bạn có 3 đặc điểm này thì chúc mừng: Đây là "hàng thật giá thật"!

Bạn có từng thấy một hiện tượng này: Khi lên cấp hai, cấp ba, nhiều đứa trẻ ở tiểu học từng được coi là học sinh giỏi bỗng trở thành học sinh rất bình thường. Tại sao những đứa trẻ "con nhà người ta" này không thể duy trì thành tích?

1. Nguyên nhân khách quan: Số lượng môn học tăng đột biến và độ khó tăng cao

Ở tiểu học, các môn học chính chỉ có Toán, tiếng Việt, kiến thức tương đối đơn giản, trực quan và dễ hiểu. Chỉ cần con chăm chỉ và dành thời gian học tập, thành tích sẽ khá ổn định.

Tuy nhiên, khi lên cấp hai, ngoài ba môn chính, con phải học thêm Sinh học, Địa lý, Lịch sử, Vật lý, Hóa học... Nếu con vẫn giữ thói quen học tập chậm chạp như ở tiểu học, sẽ dễ bị quá tải và dẫn đến tình trạng học lệch, kết quả học tập sẽ không như mong đợi.

Hơn nữa, kiến thức cấp hai và cấp ba có độ sâu và rộng hơn nhiều, đôi khi còn trừu tượng. Nếu con không có tư duy logic tốt, việc học sẽ trở nên khó khăn, và điểm số sẽ không cao.

2. Nguyên nhân chủ quan: Phương pháp học lạc hậu và thiếu tính chủ động

Một số trẻ ở tiểu học quen với việc được giáo viên và phụ huynh giám sát, đốc thúc học tập. Khi lên cấp hai, nếu không có sự giám sát chặt chẽ, con sẽ thiếu tính chủ động trong học tập. Ngoài ra, nhiều trẻ chỉ quen với cách học vẹt và làm bài tập một cách máy móc, mà không hiểu bản chất của kiến thức. Khi độ khó tăng lên, cách học này sẽ không còn hiệu quả.

Những đứa trẻ như vậy khi vào cấp hai thường không thể theo kịp nhịp độ giảng dạy nhanh của giáo viên. Nếu con không có phương pháp học tập tốt, không có quyết tâm và khả năng tự học, tự tư duy, thì rất khó để đạt được thành tích cao.

Thế nào là những đứa trẻ "học sinh giỏi thật"?

1. Thói quen học tập tốt

Nhiều chuyên gia giáo dục đã nhấn mạnh rằng, thành tích tiểu học không quan trọng bằng thói quen học tập.

Tập trung cao độ: Những học sinh giỏi thường rất tập trung trong giờ học, không bị phân tâm bởi yếu tố bên ngoài, không mơ màng hay làm việc riêng, tích cực tương tác với giáo viên.

Học tập hiệu quả: Khi làm bài tập hay học ở nhà, các con cũng rất tập trung, có thể nhanh chóng vào guồng học mà không cần đốc thúc. Ngoài ra, những thói quen như chuẩn bị bài trước khi đến lớp, ôn tập sau giờ học, đọc sách thường xuyên, chăm chỉ và không ngừng cải thiện bản thân cũng là những dấu hiệu của một học sinh giỏi thực sự. Nếu phụ huynh muốn con duy trì thành tích khi lên cấp hai, cần chú trọng rèn luyện những thói quen này ngay từ tiểu học.

2. Khả năng tự học mạnh mẽ

Việc con tự giác học và bị ép học sẽ mang lại kết quả hoàn toàn khác nhau.

Tự lập kế hoạch học tập: Những học sinh giỏi thường có khả năng tự lập kế hoạch học tập, quản lý tiến độ và chủ động mở rộng kiến thức ngoài sách giáo khoa.

Đặt mục tiêu rõ ràng: Các con thường được định hướng từ nhỏ, biết đặt mục tiêu lớn và chia nhỏ thành các mục tiêu ngắn hạn như theo học kỳ, theo tháng.

Tự quản lý bản thân: Học sinh giỏi thường không cần sự giám sát của phụ huynh hay giáo viên. Nếu kết quả học tập không tốt, các con sẽ tự điều chỉnh kế hoạch và rất kỷ luật. Ngoài ra, các con còn chủ động đọc sách tham khảo và tìm hiểu kiến thức bên ngoài sách giáo khoa.

3. Tư duy sâu sắc

Kiến thức cấp hai và cấp ba đòi hỏi khả năng tư duy sâu, độc lập, khả năng phân tích và tổng hợp.

Tự giải quyết vấn đề: Khi gặp bài khó, học sinh giỏi thường không vội hỏi giáo viên mà tự tìm cách giải quyết trước.

Hiểu bản chất kiến thức: Các con không chỉ học thuộc lòng mà còn tìm hiểu sâu về nguyên lý và quy luật đằng sau kiến thức.

Tổng hợp kiến thức: Học sinh giỏi thường biết cách hệ thống hóa kiến thức, tìm ra mối liên hệ giữa các phần và xây dựng hệ thống kiến thức riêng.

Lời khuyên cho phụ huynh có con chuẩn bị lên cấp hai

Rèn luyện tính chủ động trong học tập: Khuyến khích con tự lập kế hoạch học tập, tự giác làm bài tập và tìm hiểu kiến thức mới.

Phát triển tư duy logic: Cho con tiếp xúc với các môn học đòi hỏi tư duy như Toán, Vật lý, và tham gia các hoạt động trí tuệ như cờ vua, giải đố.

Học cách quản lý thời gian: Dạy con sắp xếp thời gian hợp lý để cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi.

Khuyến khích đọc sách và tìm hiểu sâu: Đọc sách không chỉ giúp con mở rộng kiến thức mà còn rèn luyện khả năng tư duy và phân tích.

Theo dõi và hỗ trợ kịp thời: Dù cần để con tự lập, nhưng phụ huynh vẫn nên theo dõi sát sao quá trình học tập của con, kịp thời phát hiện và hỗ trợ khi con gặp khó khăn.

Thành tích tiểu học chỉ là bước khởi đầu. Để con duy trì được phong độ khi lên cấp hai, cấp ba, phụ huynh cần giúp con xây dựng thói quen học tập tốt, khả năng tự học mạnh mẽ và tư duy sâu sắc. Những yếu tố này sẽ là chìa khóa giúp con thành công trong tương lai.