Phụ huynh Hà Nội kể chuyện xảy ra tại lớp con mình, nhiều người nhớ ngay đến vụ việc từng gây ầm ĩ trên MXH 3 năm trước!

Mới đây, một phụ huynh ở Hà Nội chia sẻ câu chuyện của con mình trong lên mạng xã hội, khiến nhiều người bất ngờ và tranh luận. Theo chia sẻ, con chị đang học lớp 2, vốn là đứa trẻ ngoan và yêu trường lớp. Thế nhưng gần đây, em thường than "không còn thích đi học như trước". Khi mẹ hỏi lý do, em kể: 

"Cô xưng tôi và gọi các con là anh – chị. Con rất không vui vì cách xưng hô như thế ạ".

Người mẹ cho biết cô giáo trước mặt phụ huynh vẫn thể hiện sự nhiệt tình, thân thiện, nhưng trong lớp lại giữ khoảng cách với học sinh. "Cô không dùng những lời lẽ yêu thương, mà con cảm nhận là lạnh lùng". phụ huynh viết.

Dưới phần bình luận, nhiều người bày tỏ sự đồng cảm, cho rằng với học sinh tiểu học, đặc biệt là lớp 1, lớp 2, sự gần gũi trong xưng hô là rất quan trọng. "Cách xưng "cô - tôi, anh/chị" nghe trang trọng, nhưng khiến trẻ nhỏ thấy xa cách, thiếu cảm xúc", một phụ huynh bình luận. 

Tuy nhiên, cũng có ý kiến ngược lại: "Giáo viên là người hướng dẫn, không phải cha mẹ. Cách xưng "anh/chị" là để thể hiện sự tôn trọng, bình đẳng, giúp trẻ học cách giao tiếp đúng mực".

Tranh luận cũ trở lại: "Có nên gọi học sinh là con?"

Câu chuyện tưởng chừng nhỏ này lại khiến nhiều người nhớ đến cuộc tranh luận từng nổ ra vào năm 2022, sau khi nhà nghiên cứu văn học Lại Nguyên Ân đăng tải bài viết với tiêu đề: "Yêu cầu giáo viên và cán bộ giáo dục không gọi học sinh là "con".

Khi đó, ông Lại Nguyên Ân cho rằng việc gọi học sinh là "con" và để học sinh gọi giáo viên là "cô, thầy" khiến ranh giới giữa mối quan hệ nghề nghiệp và quan hệ gia đình bị nhập nhằng. Theo ông, cách xưng hô này có thể khiến người dạy dễ rơi vào cảm xúc chủ quan, thậm chí dẫn tới các hành vi vượt giới hạn trong môi trường giáo dục.

Bài viết của ông từng tạo ra làn sóng tranh luận lớn: một bên cho rằng lời kêu gọi này hợp lý, giúp giáo dục trở lại với tính chuyên nghiệp; bên kia lại khẳng định, chính sự thân mật, ấm áp trong cách gọi "cô - con", "thầy - trò" mới tạo nên tình cảm đẹp trong môi trường học đường Việt Nam.

Xưng hô không chỉ là cách gọi mà là cách dạy trẻ cảm nhận về thế giới

Trong văn hóa Việt, ngôn ngữ xưng hô phản ánh không chỉ mối quan hệ xã hội mà còn là cách thể hiện tình cảm. Với trẻ nhỏ, việc cô giáo gọi "con" hay "em" không đơn thuần là câu chữ, mà là tín hiệu về sự quan tâm, an toàn, được yêu thương.

Nhưng ở chiều ngược lại, trong môi trường giáo dục hiện đại, cũng có lý khi một số giáo viên muốn giữ khoảng cách để thể hiện tính chuyên nghiệp, tránh bị ràng buộc cảm xúc quá mức. Vấn đề không nằm ở cách gọi, mà là cảm xúc thật trong giao tiếp. Một lời "cô - tôi" nếu được nói bằng sự tôn trọng và ấm áp, vẫn có thể khiến học trò cảm thấy mình được quan tâm.

Có lẽ, thay vì tranh cãi xem "nên gọi học sinh là gì", điều quan trọng hơn là làm sao để trẻ thấy được mình được tôn trọng, được lắng nghe, và được thương yêu, dù bằng bất cứ cách xưng hô nào.

Bởi trong mỗi lời xưng hô, người lớn không chỉ dạy trẻ cách nói, mà còn dạy trẻ cách cảm nhận về thế giới này: thế giới có ấm áp hay không, có vị tha hay chỉ lạnh lùng đúng mực. Và đôi khi, một lời gọi giản dị "cô thương con" hay "cô cảm ơn em" cũng đủ để thắp lên trong lòng đứa trẻ một niềm tin nhỏ, rằng trường học là nơi người ta có thể vừa học làm người, vừa học yêu thương.