Phụ huynh Hà Nội bức xúc vì quỹ trường tăng 50.000 đồng, nhiều người đọc xong trách: Cách hành xử sao mà... "thậm thụt"!

Trong những ngày đầu năm học mới, vấn đề các khoản thu tại trường học một lần nữa lại trở thành tâm điểm chú ý của dư luận. Mới đây, trong một hội nhóm phụ huynh Hà Nội có hơn 350 nghìn, một phụ huynh có con đang học lớp 2 đã đăng tải bài viết bày tỏ sự bức xúc về việc quỹ nhà trường năm nay tăng cao hơn so với năm trước.

Cụ thể, trong buổi họp phụ huynh đầu năm, chị được thông bảo về khoản quỹ nhà trường tăng so với năm ngoái, từ 100.000 đồng tăng lên thành 150.000 đồng. "Chỗ các bác có tăng không, ban cha mẹ học sinh của trường em chỉ mong giải tán đi chứ tiền đó năm nào cũng đóng mà thấy bảo năm nào cũng hết", phụ huynh này viết.

Bài viết nhanh chóng thu hút nhiều lượt bình luận chỉ sau vài giờ đăng tải. Một bộ phận cư dân mạng bày tỏ sự đồng cảm, cho rằng đây là tình cảnh phổ biến ở nhiều trường học: phụ huynh liên tục phải đóng các loại quỹ, từ quỹ lớp, quỹ trường đến quỹ khuyến học, nhưng hiếm khi được báo cáo cụ thể về các khoản chi. Không ít người cho rằng việc tăng từ 100.000 đồng lên 150.000 đồng là hợp lý nếu có lý do chính đáng, song cần minh bạch hơn để tránh tâm lý hoài nghi.

Ngược lại, nhiều ý kiến khác lại không đồng tình với cách phụ huynh chọn mạng xã hội để bày tỏ bức xúc. Theo họ, mạng xã hội chỉ là nơi chia sẻ cảm xúc, khó có thể giúp giải quyết vấn đề.

Một số bình luận cho rằng: "Nếu đã thấy bất hợp lý thì ngay tại buổi họp phụ huynh nên thẳng thắn hỏi giáo viên chủ nhiệm hoặc ban đại diện. Có góp ý, có phản biện thì mới thay đổi được. Đăng mạng xã hội chỉ khiến mọi người tranh luận mà chẳng đi đến đâu". Một số khác thậm chí đưa ra ý kiến gay gắt hơn, cho rằng: Phụ huynh kêu nhà trường thiếu minh bạch nhưng chính phụ huynh cũng đang chọn cách giải quyết vấn đề đầy... thậm thụt?

Phản ứng sao cho đúng?

Vấn đề quỹ lớp, quỹ trường từ lâu đã gây nhiều tranh cãi. Về nguyên tắc, các khoản thu ngoài học phí đều phải dựa trên sự thỏa thuận tự nguyện của phụ huynh, không mang tính ép buộc. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều phụ huynh vẫn cảm thấy “khó từ chối” khi ban đại diện đề xuất, dẫn đến tâm lý bức xúc nhưng ngại nói thẳng.

Khoản quỹ trường được nhiều nơi giải thích là để phục vụ các hoạt động chung, hỗ trợ cơ sở vật chất, khuyến khích học tập hoặc tổ chức sự kiện cho học sinh. Ở một số trường, nhờ nguồn quỹ này, các hoạt động ngoại khóa hay ngày lễ được tổ chức chu đáo hơn. Nhưng mặt hạn chế là nếu thiếu minh bạch trong chi tiêu, phụ huynh sẽ dễ nghi ngờ và coi đó là gánh nặng.

Trường hợp nói trên cũng phản ánh một thực tế khác: văn hóa đối thoại trực tiếp giữa phụ huynh với giáo viên và ban đại diện chưa thực sự phổ biến. Thay vì thẳng thắn nêu ý kiến tại cuộc họp – nơi có thể trao đổi, giải đáp, thậm chí biểu quyết công khai – nhiều phụ huynh chọn im lặng trong buổi họp rồi sau đó bày tỏ trên mạng xã hội. Cách làm này tuy giúp họ “xả” bức xúc, nhưng lại không mang lại sự thay đổi thực chất, thậm chí đôi khi còn tạo thêm dư luận trái chiều, gây ảnh hưởng đến hình ảnh của nhà trường.

Từ câu chuyện trên, có thể rút ra hai vấn đề cốt lõi. Thứ nhất, các khoản thu trong trường học cần được minh bạch, công khai và giải thích rõ ràng để phụ huynh yên tâm, đồng thuận. Khi thấy được quỹ được sử dụng đúng mục đích, phục vụ lợi ích chung, phụ huynh thường sẵn sàng đóng góp. Thứ hai, phụ huynh cũng cần mạnh dạn bày tỏ quan điểm trực tiếp, bởi chỉ thông qua trao đổi thẳng thắn thì những băn khoăn mới được giải quyết, thay vì để cảm xúc dồn nén rồi tìm đến mạng xã hội.

Có thể thấy, việc tăng quỹ trường không hẳn là vấn đề lớn nếu đi kèm sự minh bạch. Điều phụ huynh cần không chỉ là con số đóng góp, mà quan trọng hơn là sự tin tưởng vào cách chi tiêu. Và ngược lại, nhà trường cùng ban đại diện phụ huynh cũng cần coi minh bạch là “chìa khóa” để duy trì sự đồng thuận. Chỉ khi có sự hợp tác, chia sẻ và thấu hiểu từ cả hai phía thì câu chuyện quỹ trường – vốn nhiều năm nay luôn gây tranh cãi – mới có thể dần trở nên nhẹ nhàng hơn.