Nữ giáo viên uống 2 viên axit folic mỗi ngày để bảo vệ mạch máu, 2 năm sau bị đột quỵ

Những năm gần đây, nhiều người trung niên đã bắt đầu quan tâm đến thực phẩm chức năng với hy vọng "phòng bệnh, tăng cường sức khỏe". Axit folic, một loại thực phẩm chức năng thường được khuyến nghị cho sức khỏe tim mạch, đang dần trở nên phổ biến trên thị trường thực phẩm chức năng. Nhưng bạn có thực sự hiểu rõ về axit folic? Nó có phù hợp với tất cả mọi người không? Liều lượng bao nhiêu là phù hợp? Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn dùng không đúng cách?

Kinh nghiệm của cô giáo Trương như một lời cảnh tỉnh. Cô viên uống 2 viên axit folic mỗi ngày để bảo vệ mạch máu, 2 năm sau bị đột quỵ đáng tiếc.

Bác sĩ chỉ ra 3 sai lầm khi uống axit folic:

Uống axit folic "càng nhiều càng tốt"

Ấn tượng của nhiều người về axit folic vẫn chỉ giới hạn ở việc "phụ nữ mang thai sử dụng nó để ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi". Axit folic tham gia vào quá trình chuyển hóa homocysteine trong cơ thể. Nếu chất này tích tụ trong máu, nó có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và mạch máu não.

Đây là lý do tại sao một số người bắt đầu sử dụng axit folic trong thời gian dài để "hạ nồng độ homocysteine". Tuy nhiên, các quan sát lâm sàng đã chỉ ra ngày càng nhiều trường hợp bổ sung axit folic một cách mù quáng, đặc biệt là ở liều lượng vượt quá lượng khuyến cáo hàng ngày. Cô giáo Trương là một ví dụ như vậy.

Lượng tiêu thụ tham khảo" của Ủy ban Y tế Quốc gia khuyến nghị người lớn nên tiêu thụ 400 microgam axit folic mỗi ngày. Cô giáo Trương uống 2 viên axit folic, mỗi viên 400 microgam mỗi ngày, dẫn đến lượng tiêu thụ dài hạn lên đến 800 microgam, vượt quá nhu cầu của người dân nói chung. Hơn nữa, một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung axit folic liều cao có thể che giấu tình trạng thiếu hụt vitamin B12 và thậm chí gây tổn thương thần kinh.

Quan trọng hơn, chỉ riêng axit folic không thể quyết định sức khỏe tim mạch và não bộ. Nếu bạn không kiểm soát chế độ ăn uống, không tập thể dục, và huyết áp cũng như mức cholesterol không nằm trong phạm vi bình thường, việc chỉ dựa vào axit folic để "bảo vệ tim mạch và não bộ" rõ ràng là làm ngược lại.

Bỏ qua sự khác biệt giữa các cá nhân và mù quáng chạy theo xu hướng sử dụng thuốc

Chuyển hóa axit folic liên quan đến một loại enzyme gọi là MTHFR. Hoạt động của enzyme này chịu ảnh hưởng của gen; một số người bẩm sinh đã có chức năng enzyme kém, dẫn đến hiệu quả sử dụng axit folic thấp và những người này thực sự có thể cần bổ sung thêm. Tuy nhiên, nhiều người có hoạt động enzyme bình thường và không gặp vấn đề gì về chuyển hóa axit folic. Vì vậy, họ không cần bổ sung thêm.

Cô Zhang không hề thực hiện bất kỳ xét nghiệm di truyền hay xét nghiệm máu nào; cô bắt đầu uống axit folic hàng ngày chỉ dựa trên thông tin tìm thấy trên mạng và lời khuyên từ bạn bè. Việc này tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Về mặt lâm sàng, các bác sĩ thường khuyến cáo xét nghiệm nồng độ axit folic trong máu và nồng độ homocysteine trước khi kê đơn bổ sung axit folic. Một số cá nhân cũng có thể cần xét nghiệm gen MTHFR. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các kiểu gen khác nhau phản ứng khác nhau đáng kể với việc bổ sung axit folic, và tỷ lệ rủi ro-lợi ích khác nhau đáng kể giữa các nhóm dân số khác nhau cho cùng một liều lượng.

Axit folic không phải là thuốc chữa bách bệnh, cũng không phù hợp với tất cả mọi người. Nếu không có triệu chứng thiếu hụt hoặc các yếu tố nguy cơ liên quan, việc bổ sung lâu dài thực sự có thể phá vỡ sự cân bằng trao đổi chất của cơ thể.

Bỏ qua sự cần thiết của việc kết hợp

Mặc dù axit folic có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa homocysteine, nhưng nó không phải là chất dinh dưỡng duy nhất tham gia vào quá trình này. Các nghiên cứu cho thấy, vitamin B6 và B12 cũng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi chuyển hóa này.

Nếu chỉ bổ sung axit folic mà không bổ sung vitamin B6 và B12, chuỗi chuyển hóa vẫn có thể bị gián đoạn, gây khó khăn cho việc giảm nồng độ homocysteine hiệu quả. Thầy Trương luôn cho rằng bổ sung axit folic là đủ mà không hề cân bằng vitamin B.

Các quan sát lâm sàng cho thấy, việc bổ sung kết hợp axit folic, vitamin B6 và vitamin B12 có hiệu quả hơn trong việc giảm nồng độ homocysteine ở một số người có nguy cơ cao. Tuy nhiên, việc này nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và không nên áp dụng một cách mù quáng.

Một số thuốc chống tăng huyết áp và thuốc chống động kinh có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ axit folic. Những bệnh nhân dùng các loại thuốc này trong thời gian dài có thể gặp phải tình trạng dao động nồng độ axit folic nếu họ không theo dõi và điều chỉnh thuốc. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của họ.

Việc bổ sung axit folic không phải là tấm hộ chiếu sức khỏe. Việc điều chỉnh lối sống mới quan trọng hơn.

Chỉ sau tai nạn, cô giáo Trương mới nhận ra rằng mặc dù uống axit folic mỗi ngày nhưng lối sống không điều độ, thức khuya nhiều giờ, ít vận động, chế độ ăn nhiều dầu mỡ cùng với tình trạng huyết áp cao liên tục chính là nguyên nhân thực sự gây ra cơn đột quỵ của cô.

Sức khỏe không thể duy trì chỉ bằng một viên thuốc. Chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục vừa phải, ngủ đủ giấc và kiểm soát huyết áp, đường huyết và cholesterol là cốt lõi của việc phòng ngừa bệnh tật. Thực phẩm chức năng chỉ mang tính bổ sung và không thể thay thế các biện pháp can thiệp lối sống.

Các bác sĩ cảnh báo: Đừng để thực phẩm bổ sung trở thành vô nghĩa

Bác sĩ chỉ ra rằng cơn đột quỵ của cô giáo Trương không phải do axit folic gây ra trực tiếp mà là do ông quá phụ thuộc vào axit folic, trong khi lại bỏ qua các biện pháp phòng ngừa quan trọng hơn.

Thực phẩm bổ sung không bao giờ là thuốc chữa bách bệnh; sử dụng quá mức hoặc chạy theo xu hướng một cách mù quáng thậm chí có thể làm chậm quá trình phát hiện và điều trị bệnh.

(Ảnh minh họa: Internet)

(Nguồn: Sohu)