Nam thanh niên 23 tuổi có huyết áp cao vút, uống thuốc cũng không giảm: Bác sĩ chỉ đích danh nguyên nhân

Ths.Bs Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Mạch máu Việt Nam, cho biết trong quá trình thăm khám, bác sĩ từng tiếp nhận nhiều bệnh nhân trẻ bị tăng huyết áp nặng mà bản thân họ không hề hay biết. Một trong những ca điển hình khiến bác sĩ “giật mình” là nam thanh niên 23 tuổi tại Hà Nội.

Bệnh nhân này thường xuyên bị đau đầu, choáng váng, đã tự uống thuốc nhưng không thuyên giảm. Bệnh nhân gọi điện nhờ bác sĩ Mạnh tư vấn. Ngay lập tức, bác sĩ yêu cầu bệnh nhân nhập viện cấp cứu. Kết quả đo huyết áp tại bệnh viện cho thấy chỉ số lên tới 220 mmHg, gấp đôi mức bình thường (khoảng 120 mmHg). Với ngưỡng nguy hiểm này, nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh nhân có thể rơi vào đột quỵ bất cứ lúc nào.

Sau thăm khám tổng thể, loại trừ các yếu tố nguy cơ, bác sĩ xác định nguyên nhân tăng huyết áp của bệnh nhân này chủ yếu đến từ lối sống. Bệnh nhân thường xuyên uống rượu bia, cộng thêm tính chất công việc căng thẳng, hay thức khuya, khiến huyết áp tăng vọt. May mắn, nhờ phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh không để lại di chứng nặng nề.

Bác sĩ Mạnh cho biết, không phải ai cũng may mắn như bệnh nhân trên khi phát hiện và điều trị kịp thời. Thực tế, nhiều trường hợp trẻ tuổi chỉ phát hiện tăng huyết áp sau khi đã xảy ra đột quỵ, suy thận hoặc biến chứng tim mạch.

Báo động tăng huyết áp ở người trẻ

Theo thống kê, tăng huyết áp ở người dưới 35 tuổi chiếm khoảng 5–12% số ca bệnh. Bệnh được chẩn đoán khi chỉ số tâm thu vượt 140 mmHg và tâm trương trên 80 mmHg. Đặc biệt, người trẻ bị tăng huyết áp có nguy cơ hình thành xơ vữa động mạch sớm, kéo theo biến chứng nguy hiểm ở tim, não, thận.

Khác với người lớn tuổi thường mắc tăng huyết áp nguyên phát (khó tìm nguyên nhân cụ thể), tăng huyết áp ở người trẻ thường liên quan tới các yếu tố thứ phát, bao gồm: Béo phì, thừa cân do ít vận động, ăn uống thiếu khoa học; Chế độ ăn nhiều muối, chất béo xấu, mỡ và nội tạng động vật; Yếu tố di truyền, gia đình có người mắc bệnh; Căng thẳng, stress kéo dài; Thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá; Mắc bệnh nền như thận, tim mạch, cường giáp, suy giáp, tiểu đường.

Bác sĩ Mạnh cho hay, người trẻ tăng huyết áp thường có biểu hiện mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Các dấu hiệu đó gồm:

- Đau đầu, nặng đầu, mỏi gáy do áp lực máu tăng trong hộp sọ.

- Chảy máu mũi vì thành mạch máu vùng mũi mỏng, dễ tổn thương.

- Chóng mặt, hoa mắt do tuần hoàn não bị ảnh hưởng.

- Đỏ mặt, cảm giác nóng ran, mắt có vệt máu.

Chính vì triệu chứng không điển hình, nhiều người chủ quan, bỏ lỡ thời điểm vàng điều trị, chỉ phát hiện bệnh khi đã có biến chứng nặng.

Bác sĩ Mạnh cho hay, tăng huyết áp ở người trẻ có phác đồ điều trị đơn giản, khả năng hồi phục cao nếu tuân thủ. Tuy nhiên, thay đổi lối sống vẫn là yếu tố then chốt để kiểm soát bệnh và phòng ngừa tái phát, cụ thể:

- Chế độ sinh hoạt: Hạn chế, tốt nhất là ngừng hút thuốc lá và sử dụng chất kích thích; Duy trì tập thể dục 30–60 phút mỗi ngày; Tránh thức khuya để bảo vệ hệ miễn dịch và ổn định nội tiết; Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng kéo dài.

- Chế độ dinh dưỡng: Giảm muối, chỉ nên dùng 2–4 gram/ngày; Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu kali và canxi; Loại bỏ thực phẩm nhiều chất béo xấu như đồ chiên rán, mỡ và nội tạng động vật; Tránh đồ uống có cồn, nước ngọt nhiều đường, nước có gas.

Bác sĩ Mạnh nhắn nhủ, trường hợp nam thanh niên 23 tuổi là hồi chuông cảnh báo về tình trạng tăng huyết áp ngày càng trẻ hóa. Bệnh nhân và gia đình cần hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và hậu quả để kịp thời đi khám, không chủ quan với các dấu hiệu như đau đầu, chóng mặt… Tăng huyết áp ở người trẻ không còn hiếm gặp. Nếu không thay đổi thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng, hậu quả có thể đến bất ngờ, thậm chí là đột quỵ ở tuổi đôi mươi.