Mùa hè chật vật của du lịch Phú Quốc
Ngành du lịch Phú Quốc vừa trải qua những tháng khó khăn. Theo số liệu của tỉnh Kiên Giang, tổng lượng khách, doanh thu và số khách lưu trú trong tháng 7 và tháng 8 ở Phú Quốc đều giảm so với tháng 6.
Sụt giảm liên tiếp
So với các điểm đến du lịch khác tại Việt Nam, Phú Quốc có những lợi thế vượt trội như chính sách miễn thị thực nhập cảnh cho khách quốc tế, có sân bay quốc tế, cơ sở hạ tầng phát triển lớn mạnh và hoạt động du lịch ít chịu tính mùa vụ do thời tiết. Tuy nhiên các lợi thế này chưa được phát huy hiệu quả, ít nhất là trong mùa hè năm nay.
Trong tháng 8/2023, Phú Quốc ước đón 544.945 lượt khách (giảm 15,2% so với tháng 7), trong đó khách quốc tế ước đón 40.080 lượt (giảm 25,5% so với tháng 7); tổng thu đạt khoảng 1.140 tỷ đồng (giảm 20,6% so với tháng trước). Lượng khách có lưu trú ở Phú Quốc tháng 7 và tháng 8 đều giảm so với tháng 6, trong đó tháng 8 giảm 14,6% so với tháng 7.
Dịp 2/9 vừa qua, một phần vì thời tiết xấu, lượng khách đến Phú Quốc giảm 26,5% so với cùng kỳ, trong đó khách có lưu trú giảm 38,6% so với cùng kỳ.
Lượng khách giảm kéo theo khó khăn cho nhiều doanh nghiệp, cá nhân đang làm du lịch tại Phú Quốc. Theo ước tính của Hội Hướng dẫn viên chuyên nghiệp Phú Quốc, trong tháng 6 các hội viên hoạt động khoảng 80%, đến tháng 7 còn khoảng 70% và tháng 8 thì khoảng 30%. "Nhiều anh em hướng dẫn viên chỉ cầm cự, tiết kiệm để sống và chờ đợi. Ở Phú Quốc bây giờ ngoài làm du lịch thì còn làm gì được nữa", vị đại diện hội Hướng dẫn viên chuyên nghiệp Phú Quốc cho biết.
Đại diện khách sạn Kim Hoa tại Phú Quốc cho biết công suất phòng mùa hè trung bình chỉ đạt khoảng 40%, trong đó tháng 8 và tháng 7 thấp hơn tháng 6. Theo số liệu, công suất trung bình tại các khách sạn đối tác ở Phú Quốc chỉ đạt từ 40 – 50% trong tháng 6 và tháng 7. Vào tháng 8 công suất phòng tại nhiều khách sạn đồng loạt giảm mạnh, trung bình chỉ ở mức 15% trong nửa đầu tháng 8. Dù vé máy bay rẻ nhưng thời tiết xấu tại Phú Quốc trong tháng 8 cũng là nguyên nhân khiến lượng đặt chỗ giảm sút khá mạnh so với 2 tháng trước đó.
Phú Quốc đang tụt lại?
Theo nhiều ý kiến, Phú Quốc phụ thuộc nhiều vào khách nội địa, nhưng năm nay khách Việt đã thay đổi xu hướng du lịch, chọn đi đường bộ, ngắn ngày và theo nhóm nhỏ nhiều hơn.
Theo đánh giá của Savills Hotels, trong thời gian qua, nhiều chủ đầu tư đã gia nhập thị trường Phú Quốc một cách vội vàng, thiếu sự cân nhắc thấu đáo trong quá trình hoạch định và triển khai dự án. Một số chủ đầu tư đơn thuần sao chép các sản phẩm hiện hữu và bỏ qua các yếu tố xu hướng thị trường, văn hóa địa phương để kiến tạo nét đặc trưng riêng cho dự án. Dù vẫn có nhiều dự án chất lượng được phát triển, nhưng để gia tăng giá trị trải nghiệm cho du khách, Phú Quốc cần tạo được một khu vực điểm nhấn trung tâm, tập trung các hoạt động tham quan, khám phá. Một số dự án đang được triển khai một cách riêng lẻ mà chưa tạo được sự cộng hưởng cần thiết để hình thành một hệ sinh thái du lịch xuyên suốt.
Theo số liệu của Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc, lượng khách quốc tế trên các chuyến bay tới Phú Quốc từ đầu năm đến trung tuần tháng 8/2023 chỉ khoảng 289.000 lượt, tức là giảm 32% so với cùng giai đoạn năm 2019. Phụ thuộc nhiều vào thị trường nội địa nên khi thị hiếu của du khách Việt thay đổi, cộng với thiếu sự bù đắp từ khách quốc tế, ngành du lịch Phú Quốc lại càng thêm khó khăn.
Nhìn ra khu vực, Phú Quốc đang tụt lại so với một số hòn đảo nghỉ dưỡng như Phuket (Thái Lan) hay Bali (Indonesia). Số liệu của Savills Hotels cho thấy, trước dịch Covid-19 thì lượng khách quốc tế đến Phú Quốc chỉ tương đương khoảng 6% lượng khách quốc tế đến Phuket (Thái Lan), 11% đến Bali (Indonesia) và 60% đến Boracay (Philippines).
So với Phú Quốc, Phuket và Bali có lợi thế kết nối hàng không quốc tế với tần suất đa dạng và nhiều đường bay hơn, bao gồm các đường bay từ các thành phố lớn như Singapore, Thượng Hải và Hong Kong (Trung Quốc). Số chuyến bay hằng ngày đến Phuket và Bali lần lượt nhiều hơn Phú Quốc là 150% và 430%. Hiện Phú Quốc cũng chưa có chuyến bay đến Singapore – một trong các cửa ngõ giao thông quan trọng trong khu vực châu Á.
Ngoài ra, Phuket và Bali cũng có kết nối hàng không với cửa ngõ giao thông quốc gia thường xuyên hơn. Trung bình mỗi tuần sẽ có khoảng 330 chuyến bay từ Phuket đến Bangkok, 400 chuyến bay từ Bali đến Jakarta trong khi đó Phú Quốc chỉ có khoảng 160 chuyến bay đến TP.HCM và 90 chuyến bay đến Hà Nội.
Như vậy, để có thể trở thành một điểm đến đủ sức cạnh tranh trên bản đồ du lịch thế giới, Phú Quốc cần cải thiện kết nối giao thông, hạ tầng cơ sở cũng như cần có một chiến lược truyền thông, quảng bá hiệu quả hơn. Các yếu tố bền vững, đặc trưng văn hóa và môi trường cộng đồng cần được quan tâm đặc biệt.