Mê mẩn những thứ này trên bàn trà Tết, người Việt đang tự làm hỏng gan sớm
Trong những ngày Tết, đồ ngọt là món không thể thiếu. Tuy nhiên, các thực phẩm như mứt, kẹo, hoa quả sấy, ô mai… có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của gan nếu ăn quá nhiều.
PGS.TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Trưởng khoa Dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho hay, đồ ngọt là một phần không thể thiếu của ngày Tết. Các loại đồ ngọt chứa nhiều đường tinh luyện (đường kính) thường được dùng trong dịp Tết là: kẹo, bánh, mứt, nước ngọt có gas... Việc lạm dụng các món này có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh mạn tính như béo phì, đái tháo đường, gan nhiễm mỡ…
“Đồ ngọt không có tội, nhưng quan trọng là chúng ta phải kiểm soát tốt lượng đường đưa vào cơ thể. Chúng ta vẫn có thể ăn đồ ngọt nhưng cần ăn với lượng vừa phải. Vì nếu tiêu thụ thái quá, ăn thả ga thì các thực phẩm này lại gây hại”, bác sĩ Hưng nói.
PGS.TS.BS Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Dinh dưỡng – Tiết chế (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) cho hay, bánh kẹo thường được làm ngọt bằng si-rô bắp giàu fructose. Nhiều người nghĩ rằng fructose không làm tăng đường huyết như đường trắng. Tuy nhiên, fructose vẫn được chuyển hoá thành glucose trong cơ thể, do đó chúng vẫn tác động lên chỉ số đường huyết và tổng năng lượng của cơ thể trong ngày.
Theo chuyên gia dinh dưỡng Niên, việc ăn đồ ngọt, kẹo, bánh nhiều sẽ làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì do tăng năng lượng đưa vào cơ thể. Đồng thời thói quen ăn uống này cũng làm tăng nguy cơ đái tháo đường type 2, bệnh tim mạch và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe răng miệng.
Ăn quá nhiều đồ ngọt hại tới gan
PGS.TS.BS Lâm Vĩnh Niên cho biết việc ăn nhiều đồ ngọt là một mối đe dọa đối với gan. Nguyên nhân là do đường fructose được chuyển hoá ở gan. Các nghiên cứu cho thấy ăn nhiều fructose có thể làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
Cũng theo PGS.TS.BS Trịnh Thị Ngọc, Phó chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam, việc ăn quá nhiều đồ ngọt sẽ tạo ra gánh nặng cho gan. Các sản phẩm kẹo bánh có chứa glucose khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa tại gan và được dự trữ dưới dạng glycogen.
Chức năng của glycogen là một nguồn dự trữ năng lượng phụ, bên cạnh nguồn dự trữ chính là chất béo nằm trong mô mỡ.
Khi cơ thể cần năng lượng, glycogen ở gan sẽ chuyển hóa thành glucose được sử dụng cho toàn bộ hệ thống cơ thể. Trong quá trình chuyển hóa glycogen thành glucose, lượng đường trong máu luôn tăng cao và tạo thành gánh nặng cho gan.
Ngoài ra, theo các chuyên gia, ăn đồ ngọt gây tăng chỉ số đường huyết, sẽ làm cho tuyến tụy phải tiết ra nhiều insulin để điều chỉnh lượng đường trong máu. Nếu ăn quá nhiều đồ ngọt, cơ thể phải liên tục tiết ra insulin và khiến gan, tụy, thận quá tải.
Đảm bảo an toàn khi ăn đồ ngọt trong dịp Tết
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, hiện nay các sản phẩm đồ ngọt thường không ghi rõ lượng đường là bao nhiêu. Điều này rất khó cho người tiêu dùng trong việc định lượng lượng đường nạp vào cơ thể.
“Nếu ăn một thìa đường kính thì rất ít người ăn được, nhưng ăn kẹo bánh thì lại rất dễ do mọi người không biết trong kẹo, bánh chứa lượng đường lớn. Để đảm bảo sức khỏe, mọi người phải tự kiểm soát bản thân, nếu thấy mình đã ăn nhiều bánh kẹo ngọt rồi thì nên chủ động ngừng lại. Mọi người tuyệt đối không ăn bánh kẹo đến no hoặc ăn đến khi hết cơn thèm. Ngoài ra, mọi người nên chọn và ăn những sản phẩm chứa ít đường”, bác sĩ Hưng nói.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo trong chế độ ăn uống hàng ngày, phụ nữ không ăn quá 100kcal từ các thực phẩm chứa đường (tương đương 25g đường) và nam giới không nên tiêu thụ quá 150 kcal (tương đương 38g đường).
Theo chuyên gia dinh dưỡng, ngày Tết mọi người vẫn cần phải duy trì chế độ ăn như ngày thường và cần kiểm soát lượng ăn hợp lý. Bởi việc ăn quá nhiều đường hay cả chất đạm, chất béo cũng đều gây ra hệ lụy cho hệ thống chuyển hóa của cơ thể.