Mất hơn 25 tỷ đồng vì bị lừa "việc nhẹ lương cao"

Ngày 19/9, tại hội thảo “Bảo vệ tài khoản ngân hàng trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến gia tăng” do Ngân hàng Nhà nước phối hợp báo Tuổi Trẻ tổ chức, ông Lê Anh Dũng - Phó vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước cho biết, thời gian qua lừa đảo trực tuyến đã bùng phát mạnh, có tác động tiêu cực đến người tiêu dùng, doanh nghiệp bán hàng lẫn các tổ chức tài chính.

Tại Việt Nam, các hình thức lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng gồm đối tượng lừa đảo giả danh Công an, Viện kiểm sát, Tòa án gọi điện đe dọa khách hàng có liên quan đến vụ án, đường dây tội phạm. Chúng yêu cầu khách hàng chuyển tiền đến các tài khoản chỉ định để phục vụ điều tra.

Nạn nhân làm theo hướng dẫn và bị chiếm đoạt quyền sử dụng số điện thoại, từ đó kẻ gian nhận mã OTP kết hợp với thông tin định danh đã thu thập được của khách hàng, kích hoạt lại dịch vụ ngân hàng điện tử, có quyền truy cập thực hiện các giao dịch chiếm đoạt tiền của người dùng.

“Thực tế, việc xử lý gian lận này không đơn giản. Để hạn chế lừa đảo, gian lận trong hoạt động thanh toán, cần sự nỗ lực hành động, phối hợp của các bên, trong đó có vai trò của ngân hàng và người dùng” – ông Dũng cho biết.

Ông Dũng thông tin thêm, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với Bộ Công an tiếp tục thực hiện việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, để xác thực thông tin tín dụng khách hàng; làm việc với Bộ Thông tin và Truyền thông về phương án làm sạch dữ liệu, đối khớp thông tin chủ tài khoản đăng ký dịch vụ ngân hàng trực tuyến với thông tin chủ thuê bao di động...

Theo thống kê, 90% các khoản chuyển tiền liên ngân hàng là dưới 10 triệu đồng, chỉ 10% chuyển trên 10 triệu đồng. Do vậy, trong thời gian tới, sẽ có quy định hạn mức buộc phải xác thực sinh trắc học (bằng vân tay, khuôn mặt) khi chuyển tiền liên ngân hàng, có thể là mức 10 triệu đồng. Qua đó cũng sẽ vô hiệu hóa nạn mua bán, cho thuê tài khoản ngân hàng tồn tại suốt thời gian qua.

Là người trực tiếp làm việc với nhiều nạn nhân bị lừa đảo qua mạng , Luật sư Ngô Huỳnh Phương Thảo (Đoàn luật sư TPHCM) cho biết, thời gian qua đã hướng dẫn rất nhiều khách hàng cũng như người thân trình báo với Ngân hàng Nhà nước, cơ quan cảnh sát điều tra, cơ quan an ninh mạng…

Gần đây nhất, một người quen của luật sư Thảo đã bị dẫn dụ vào làm công việc tương tác các clip trên Facebook, hứa hẹn nhận được khoản thu nhập tốt. Ban đầu người này được chuyển về tài khoản ngân hàng 10.000 đồng/lần tương tác clip. Sau đó đối tượng lừa đảo đã dụ dỗ khách hàng, chiếm đoạt tổng cộng hơn 25 tỷ đồng. “Mặc dù đã tố giác tội phạm đến cơ quan công an, nhưng quá trình tìm kiếm kẻ lừa đảo rất gian nan” – Luật sư Thảo nói.

Thượng tá Cao Việt Hùng - Phó trưởng Phòng 4 Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Bộ Công an nhìn nhận, hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao ngày càng phát triển, có xu hướng lợi dụng các thành tựu khoa học, công nghệ để thực hiện hành vi phạm tội. “Thời gian tới, các ngân hàng và người dùng tiếp tục là mục tiêu của tội phạm” - ông Hùng nhấn mạnh.

Ông Hùng đề nghị các ngân hàng nâng cao, tăng cường hơn công tác phối hợp giữa Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán để xây dựng quy trình phối hợp nhằm hạn chế tình trạng sử dụng tài khoản ngân hàng, ví điện tử không chính chủ, ngăn chặn sớm dòng tiền và việc vi phạm pháp luật.

Ngoài ra, ông Hùng cũng đề nghị các ngân hàng cần nghiên cứu, triển khai các giải pháp để giải quyết triệt để tình trạng tài khoản ngân hàng “rác”, sử dụng tài khoản ngân hàng không chính chủ phục vụ hoạt động vi phạm pháp luật như lừa đảo, đánh bạc, rửa tiền...