Ghi danh thực phẩm Việt trên bản đồ thế giới

Ước mơ mang thực phẩm an toàn cho người Việt

Xét về quy mô, hiện Mavin chưa phải là công ty lớn nhất trong ngành chăn nuôi, song người đứng đầu Mavin, ông David John Whitehead, tự tin vào năng lực cạnh tranh của họ. Ông nói: "Những công ty lớn nhất trong ngành có sự hỗ trợ từ tập đoàn nước ngoài, chúng tôi là công ty đặt trụ sở ở Việt Nam, vận hành toàn bộ ở đây nên chúng tôi có kiến thức bản địa. Đó lại là một lợi thế quý giá". Sự tự tin này có được từ chặng đường khởi nghiệp của vị doanh nhân người Úc có duyên nợ với ngành nông nghiệp Việt Nam.

Năm 2004, David John Whitehead đã có một quyết định quan trọng với cuộc đời mình: lập nghiệp tại Việt Nam. Nhìn thấy tiềm năng rất lớn trong lĩnh vực nông nghiệp chăn nuôi, thực phẩm, David cùng với những người bạn Việt Nam mở một Nhà máy thức ăn chăn nuôi tại Hưng Yên. Khi đó, thị trường chưa có nhiều công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi và nhu cầu của người nông dân lại rất lớn. Austfeed Việt Nam đã nhanh chóng phát triển, từ một nhà máy tại Hưng Yên, sau 10 năm mở rộng thành 3 nhà máy tại Hưng Yên và Bình Định, doanh thu trung bình đạt từ 70 – 80 triệu đô la mỗi năm.

Trớ trêu là, một chuyên gia về thực phẩm như David lại gặp phải sự cố đáng nhớ trong lĩnh vực thực phẩm. Đó là một lần, ông dẫn con gái từ Úc sang thăm, đến một nhà hàng rất xịn ở Hà Nội. Ngay khi ăn xong, con ông đã bị nhiễm khuẩn salmonella phải nhập viện, và lập tức phải quay trở về Úc. Sau biến cố đó, David cho rằng, nhà hàng xịn thôi chưa đủ khiến thực khách yên tâm về an toàn thực phẩm, mà nguồn cung cấp thực phẩm mới là yếu tố quan trọng. Từ đó, ông nảy sinh ý định chinh phục thị trường Việt Nam bằng thực phẩm sạch từ nguồn.

Nhà máy chế biến thực phẩm của Mavin tại KCN Đồng Văn II, Hà Nam

Austfeed Việt Nam bắt đầu theo đuổi và khép kín chuỗi giá trị "Từ nông trại tới bàn ăn", bắt đầu từ việc sở hữu Công ty Thuốc thú y Cai Lậy tại Tiền Giang, sau đó mở các trang trại nuôi heo, với con giống được nhập khẩu từ Anh. Bốn năm sau, David thành lập công ty Thực phẩm Mavin, chuyên sản xuất các sản phẩm từ thịt tại tỉnh Hà Nam, với nguồn thịt cung cấp từ chính các trang trại trong cùng hệ thống. Austfeed Việt Nam cũng được chuyển đổi mô hình thành Tập đoàn và đổi tên thành Mavin (mang ý nghĩa là Sự Thông thái/ Chuyên gia).

Sau 15 năm đầu tư tại Việt Nam, Mavin hiện kinh doanh trong bốn lĩnh vực gồm thức ăn chăn nuôi, chăn nuôi, dược thú y và thực phẩm chế biến. Mavin sở hữu 5 nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Hưng Yên, Nghệ An, Bình Định, Đồng Tháp, 1 nhà máy chế biến thực phẩm tại Hà Nam, 1 nhà máy sản xuất thuốc thú y tại Tiền Giang, 4 trung tâm giống hạt nhân tại Hưng Yên, Nghệ An, Bình Định và Đồng Tháp cùng gần 100 đối tác chăn nuôi chuyên cung cấp heo giống và thịt heo cho thị trường.

Năm 2018, doanh thu của Mavin đạt khoảng 200 triệu đô la Mỹ, hệ thống trang trại chăn nuôi cung cấp ra thị trường gần 500.000 heo thịt sạch và an toàn. Dù chưa phải là ông lớn trong ngành, nhưng Mavin có thể xem một trong số ít các doanh nghiệp có khả năng khép kín chuỗi cung ứng "Từ nông trại tới bàn ăn", hướng phát triển đáp ứng nhu cầu đòi hỏi ngày càng cao về nguồn gốc thực phẩm, các tiêu chuẩn về vệ sinh, an toàn.

Thay đổi bản chất ngành nông nghiệp Việt Nam từ chăn nuôi heo

Điều David cũng như các cổ đông sáng lập của Mavin tâm đắc nhất, sau 15 năm hoạt động của Mavin, đó là đã góp phần thay đổi cả về bộ mặt và bản chất của nền nông nghiệp Việt Nam, theo cách mà người nông dân trước đó chưa từng bao giờ nghĩ tới, đặc biệt trong lĩnh vực chăn nuôi heo.

Bên trong một trại heo của Mavin

"Thịt heo chiếm tới 80% bữa ăn hàng ngày của người dân nhưng ngành chăn nuôi heo vẫn chủ yếu là theo hộ gia đình, các trang trại nhỏ lẻ, tự phát. Cách chăn nuôi tự phát này dẫn đến một số khó khăn cho người nông dân: Thứ Nhất, đầu ra bấp bênh, đặc biệt là rủi ro về giá cả ví dụ được mùa thì mất giá; Thứ Hai, người chăn nuôi chưa có kiến thức cần thiết về kiểm soát dịch bệnh, dinh dưỡng,… làm năng suất chăn nuôi thấp; Thứ Ba, con giống không chọn lọc và nguồn thức ăn là trở ngại giảm hiệu quả chăn nuôi; Thứ Tư, khi muốn chăn nuôi quy mô lớn, thường người nông dân không có đủ vốn", David chia sẻ lý do lựa chọn đầu tư vào chăn nuôi heo.

Sau khi nhập nguồn giống từ Anh Quốc, Mavin xây dựng Trung tâm heo giống công nghệ cao Hưng Việt (Hưng Yên) và bắt đầu hợp tác với người nông dân chăn nuôi heo quy mô lớn. Có thể nói Mavin là một trong những doanh nghiệp tiên phong tại Việt Nam phát triển mô hình hợp tác chăn nuôi. Khởi đầu đã từng có những người hoài nghi về tính hiệu quả, nhưng từ những mô hình điểm tiên phong với kết quả rất thuyết phục, ngày càng có nhiều hộ chăn nuôi đã chủ động tìm đến và đề nghị hợp tác, hệ thống trang trại của Mavin đã mở rộng với tốc độ lên tới 150% trong các năm 2017 và 2018. Với sự tiếp sức của Mavin, cách chăm heo của người nông dân đã thay đổi. Khái niệm chăn nuôi heo công nghiệp xuất hiện, trở thành một ngành nghề mang tính kỹ thuật cao, cần vốn lớn và đòi hỏi nhiều chuyên môn và kinh nghiệm.

Hiện Mavin có 4 Trung tâm heo giống hạt nhân công nghệ cao tại Hưng Yên, Bình Định, Nghệ An, Đồng Tháp và hợp tác với khoảng 100 hộ chăn nuôi, hàng năm cung cấp ra thị trường gần 500.000 heo thịt. "Sản phẩm của hệ thống trang trại này đảm bảo sạch sẽ, an toàn, đặc biệt là có thể truy xuất được nguồn gốc nhờ chăn nuôi khép kín theo chuỗi cung ứng", David tự hào chia sẻ về kết quả.

Thực phẩm "Sạch từ nguồn" chinh phục thị trường

Từ các trang trại chăn nuôi, thịt heo được đưa vào chế biến ở Nhà máy thực phẩm của Mavin tại Hà Nam theo công nghệ tối tân nhất của Cộng hòa Liên bang Đức.

Trong 3 năm tiên phong, Thực phẩm Mavin đã có sự tăng trưởng rất nóng, đạt tới khoảng 300%/năm và nhanh chóng đứng thứ 3 về thị phần tại miền Bắc. Đó là một chặng đường rất đáng nhớ của Mavin, khi cố gắng truyền đạt thông điệp Sạch từ nguồn tới khách hàng và dần dần chinh phục được niềm tin và sự yêu thích của khách hàng.

Thịt lợn sạch Mavin được giết mổ an toàn và chế biến theo tiêu chuẩn ISO 22.000, HACCP

Với một lính mới, thành quả này được đánh đổi bằng rất nhiều bài học. "Cạnh tranh trong lĩnh vực thực phẩm vô cùng khốc liệt, trong khi đó biên lợi nhuận thấp. Trong những năm đầu tiên, chi phí để gia nhập thị trường của chúng tôi vô cùng lớn. Chúng tôi đã thuê những chuyên gia thực phẩm cao cấp từ Châu Âu để phát triển các sản phẩm xúc xích, pate, thịt xông khói,… chuẩn vị Châu Âu. Đội ngũ bán hàng, mạng lưới đại lý mở rộng rất nhanh dẫn tới rất nhiều vấn đề trong quản trị điều hành. Sau 3 năm này, chúng tôi đã phải ngồi lại, rà soát lại từng vấn đề, cơ cấu lại nhân sự, tổ chức lại hệ thống và hướng hoạt động đến yếu tố hiệu quả hơn là theo đuổi quy mô".

Mavin cũng đã phải cơ cấu lại danh mục sản phẩm, chỉ giữ lại những sản phẩm thực sự hiệu quả. "Khi phát triển các sản phẩm từ thịt heo, với niềm tin về nguồn gốc sạch sẽ và công nghệ sản xuất tiên tiến có thể đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, chúng tôi cũng đã từng sản xuất cả các sản phẩm truyền thống của Việt Nam như giò, chả… Nhưng thực tế, các sản phẩm này rất khó tìm được chỗ đứng trên thị trường. Đó là một bài học đáng nhớ mà chúng tôi có được về tập quán tiêu dùng của khách hàng khác với niềm tin của doanh nghiệp".

Nhà máy sản xuất xúc xích nhập khẩu dây chuyền sản xuất từ CHLB Đức

Với quy mô công ty gần 2.000 nhân viên và 9 công ty thành viên, Mavin hiện cung cấp sản phẩm từ thịt heo sạch như xúc xích, thịt xông khói, giăm bông, pa tê,… cho hệ thống khách sạn như InterContinental, Sofitel, Crown Plaza, cùng hệ thống siêu thị VinMart, Lotte Mart, FiviMart, Aeon, BigC… Năm 2018, Mavin là doanh nghiệp tiên phong của Việt Nam đạt được kỳ tích vượt qua các rào cản kỹ thuật khắt khe để xuất khẩu sản phẩm thịt heo ra nước ngoài. Điểm đến đầu tiên là Myanmar và theo chia sẻ của người đứng đầu Mavin, tiếp theo đó sẽ là Nhật Bản và các nước Đông Dương.

Không chỉ dừng lại ở thịt heo, hiện Mavin đã triển khai mô hình chăn nuôi này cho cả các lĩnh vực khác như thủy sản, vịt và tới đây là cả gà. Thực phẩm Mavin cũng đã sẵn sàng để thêm vào danh mục sản phẩm của mình những sản phẩm phục vụ xuất khẩu như cá phi-lê, thịt vịt...

Chủ tịch Mavin khẳng định và không giấu tham vọng của mình khi cho rằng, hoạt động cốt lõi của Mavin là Thực phẩm và mục tiêu cuối cùng là sản xuất ra những Thực phẩm an toàn, không chỉ cho người Việt mà còn sẽ đánh dấu tên của thực phẩm Việt trên bản đồ thế giới.