Đây là bí kíp ôn thi môn Lịch Sử, học sinh lứa 2006 ở Hà Nội cần biết để vượt qua kỳ thi lớp 10
Đề bài môn Lịch sử có thể có nhiều cách hỏi khác nhau, nhưng cái đích cần hỏi thì không khác nhau.
* Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả, không thuộc về tòa soạn.
Nhà văn Bùi Ngọc Phúc còn có bút danh quen thuộc là Penci Black được độc giả biết tới với những tác phẩm mang hơi thở của cuộc sống đời thường như: "Miếu thành hoàng" (năm 2003), "Những hẻm phố Sài Gòn" (năm 2015), "Hồn quê trong phố" (năm 2019),...
Ngoài mảng truyện ngắn, anh Bùi Ngọc Phúc còn là tác giả của nhiều bài viết rất hay và tâm huyết về lĩnh vực giáo dục. Cuốn sách "Cùng con bước qua các kỳ thi" (xuất bản năm 2019) của anh và đồng tác giả Nguyễn Thị Thanh Hải từng được phụ huynh đón nhận nồng nhiệt.
Mới đây Hà Nội chính thức thông báo môn thi thứ 4 trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 là môn Lịch Sử. Với những em yêu thích khối C thì đây một lợi thế. Còn những em vốn mạnh về khối A, D không khỏi hoang mang.
Nói về nỗi lo của học sinh lứa 2006 ở Hà Nội, nhà văn Bùi Ngọc Phúc đã có đôi dòng chia sẻ về cách học môn Lịch Sử cho tốt trong giai đoạn ôn luyện nước rút này. Chúng tôi xin được chia sẻ lại bài viết của anh:
"Khi đã chọn môn Sử để ôn luyện, dù muốn hay không, con bạn vẫn phải luôn ghi nhớ các điều sau nếu muốn đạt điểm cao trong môn sử:
Khi học theo chương trình SGK, sử Thế giới và sử Việt Nam luôn được phân bố đan xen nhau - chính điềù đó khiến các con hay bị lẫn lộn. Muốn ôn tập hiệu quả, cần hệ thống lại sử Thế giới riêng một modun và sử Việt Nam riêng.
Việc phân tách này giúp các con nhìn rõ tiến trình lịch sử Việt Nam theo chương trình, sau đó sẽ học và ráp nối với tiến trình sử Thế giới. Có vậy các bạn mới hiểu được sự liên quan đến nhau. Giống như sự sụp đổ của chủ nghĩa Phát xít và quân phiệt trong chiến tranh thế giới lần thứ 2, dẫn đến sự vùng lên giành độc lập của các nước thuộc địa, trong đó có Việt nam.
Luôn ghi nhớ các sự kiện: Việc học và ghi nhớ các sự kiện, hiện tượng lịch sử cần được hệ thống theo dạng biểu đồ để vừa tránh được nhầm lẫn. Như vậy vừa không bị cảm giác khô khan nhờ đó mà học sinh có hứng thú với các bài giảng trên lớp.
Các bạn cần nhớ một điều, các sự kiện, hiện tượng lịch sử luôn luôn gắn liền với một không gian, thời gian, nhân vật nhất định. Nếu tách các yếu tố đó ra khỏi bối cảnh thì chắc chắn sẽ làm sai lệch lịch sử.
Phương pháp học môn Sử: Để học giỏi môn lịch sử, trước hết các con phải ham thích, say mê nghiên cứu và học tập môn lịch sử một cách có hệ thống. Con không những phải xác định rõ ngoài kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa, mà còn cần phải biết các sự kiện lịch sử một cách rõ ràng, sâu sắc hơn.
Trên cơ sở các sự kiện đó, các con phải biết vận dụng vào làm các dạng bài thi với yêu cầu tổng hợp, phân tích đánh giá các sự kiện lịch sử. Chính các yếu tố này giúp các con đạt điểm cao môn Sử.
Bố mẹ nên khuyến khích con mình tự tìm hiểu các sự kiện lịch sử. Sau đó nhờ các thầy, cô giáo đánh giá, nhận xét và bổ sung kiến thức cho mình. Muốn hoàn thành một bài thi học môn Sử cần nhất là hiểu đúng đề bài.
Đề bài môn Lịch sử có thể có nhiều cách hỏi khác nhau, nhưng cái đích cần hỏi thì không khác nhau. Vì vậy các con phải làm quen với nhiều dạng câu hỏi, nhiều cách hỏi khác nhau và quan trọng là giúp bản thân nhận biết được cốt lõi của vấn đề cần hỏi.
Ví dụ: Giai đoạn lịch sử 1954 -1975 sẽ có nhiều dạng câu hỏi mở. Các con nếu nhận biết được cốt lõi của vấn đề thì sẽ hiểu và làm bài theo đúng yêu cầu đề ra.
Cách làm bài thi môn Sử đạt điểm cao: Thí sinh có kiến thức lịch sử hết sức phong phú nhưng chưa chắc đã đạt điểm cao. Bởi cần có kỹ năng làm bài tốt để biến những kiến thức đó thành một bài sử có sức thuyết phục. Nguyên tắc của việc giải quyết một vấn đề lịch sử là phải trả lời được các vấn đề sau:
Vì sao sự kiện đó diễn ra?
Sự kiện đó diễn ra như thế nào?
Ý nghĩa và kinh nghiệm rút ra từ sự kiện đó?
Việc trả lời được các vấn đề trên sẽ làm cho bài thi chặt chẽ, logic và có tính thuyết phục cao.
Cấu trúc của một đề thi môn Sử: Thông thường học sinh sẽ phải làm đề bài bao gồm nội dung dàn trải từ vấn đề sử Thế giới đến sử Việt Nam. Sử Việt Nam sẽ chiếm 70% số câu hỏi trắc nghiệm, 30% còn lại dành cho Sử Thế giới.
Kiến thức chủ yếu là ở ngay trong SGK lớp 9. Muốn làm tốt môn Sử đòi hỏi các con phải nắm vững kiến thức một cách sâu rộng và có hệ thống. Khi làm bài, con phải có những kĩ năng cơ bản trong việc nhận thức vấn đề, phân phối thời gian để làm bài cho tốt.