Đây có thể là giải pháp cho tình trạng "dừng học thêm buổi chiều, bố mẹ 5h30 tan làm, con 3h15 đã về thì ai đón"?
Một trong những lý do khiến nhiều phụ huynh phản đối việc dừng học thêm buổi chiều là vì con tan học sớm nhưng không ai đón.
Thông tư 29 được áp dụng, với việc các trường dừng dạy thêm buổi chiều, cho trẻ tan học sớm đã gây ra tranh cãi trong phụ huynh, đặc biệt là những gia đình không thể sắp xếp thời gian đưa đón con.
"Phụ huynh 17h30 mới tan làm, con 16h, 15h15 đã tan học thì ai đưa đón?" - Đây là câu hỏi không ít phụ huynh đặt ra.
Từ nhu cầu thực tế này, nhiều ý kiến cho rằng: Nếu Việt Nam có hệ thống xe buýt trường học giống như ở các nước phát triển thì vấn đề trên sẽ được giải quyết hiệu quả, giảm bớt áp lực cho cả phụ huynh lẫn học sinh.
Hệ thống xe buýt trường học ở nước ngoài – Mô hình đáng học hỏi
Ở nhiều nước như Mỹ, Canada, Úc,... hệ thống xe bus trường học được tổ chức rất bài bản. Chẳng hạn như ở Mỹ, xe bus với màu vàng đặc trưng, đã trở thành biểu tượng ở mọi đô thị, đóng vai trò mắt xích kết nối các khu dân cư với trường học. Hàng loạt tính năng an toàn được trang bị cho xe như sơn phản quang, kính lái dễ bung về phía trước, cơ cấu sấy gương chiếu hậu ngoài xe, máy quay giám sát bên ngoài xe, hệ thống định vị GPS, thiết bị giám sát vị trí, cảm biến khoảng cách quanh xe,...
Tại California, tài xế xe buýt trường học phải trải qua khóa đào tạo cụ thể về quy trình kiểm tra an toàn trẻ em. Chương trình đào tạo này phải được hoàn thành hàng năm để đảm bảo người lái xe được cập nhật các quy trình an toàn.
Ngoài ra, chính quyền các bang còn ban hành lệnh cấm vượt xe buýt trường học đang dừng đón trả học sinh, mức xử phạt nặng nếu phát hiện vi phạm, lắp camera theo dõi,... Chính điều này khiến xe bus trường học trở thành một "pháo đài an toàn" cho trẻ em.
Học sinh có thể sử dụng xe buýt để đi học và về nhà. Cha mẹ không cần vất vả đưa đón con mỗi ngày, đặc biệt là những gia đình có cha mẹ đi làm sớm hoặc tan làm muộn.

Xe bus trường học ở Mỹ
Nếu có xe buýt trường học, việc trẻ được tan học sớm không còn là vấn đề lớn
Như đã nói ở trên, hiện nay, một trong những lý do khiến nhiều phụ huynh phản đối việc dừng học thêm buổi chiều là vì con tan học sớm nhưng không ai đón. Nếu có hệ thống xe buýt trường học, những lo lắng này sẽ giảm đáng kể.
Thay vì phụ huynh phải tất bật sắp xếp người đón, trẻ có thể đi xe buýt về nhà hoặc đến một địa điểm an toàn do gia đình sắp xếp trước. Như vậy sẽ bớt được rất nhiều áp lực đưa đón cho phụ huynh, giúp họ cân bằng công việc và gia đình. Đồng thời, xe bus cũng tạo điều kiện cho trẻ tự lập hơn.
Khi có phương tiện di chuyển ổn định, trẻ cũng dần học cách quản lý thời gian, không phụ thuộc quá nhiều vào cha mẹ.
Xe bus cho trường học không chỉ đem lại lợi ích cho gia đình mà còn đem lại lợi ích cho xã hội. Một vấn đề nghiêm trọng ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM là tình trạng tắc đường vào giờ cao điểm, đặc biệt là quanh khu vực trường học.
Nếu có hệ thống xe buýt trường học thì sẽ giảm được số lượng xe cá nhân. Thay vì hàng trăm phụ huynh chen chúc đón con bằng xe máy, ô tô, chỉ cần một số tuyến xe buýt chuyên dụng, giúp giao thông thông thoáng hơn.
Ngoài ra, việc học sinh tự đi xe đạp hoặc đi bộ ở những khu vực đông xe cộ có thể tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Xe buýt trường học sẽ giúp đảm bảo an toàn hơn nhiều.
Tuy nhiên, mô hình xe buýt trường học dù có nhiều lợi ích, nhưng việc triển khai cũng không dễ dàng.
Chi phí đầu tư ban đầu sẽ lớn, bởi cần có kinh phí để mua xe, thuê tài xế, vận hành hệ thống. Yếu tố hạ tầng giao thông chưa đồng bộ cũng là một trở ngại không nhỏ. Một số khu vực nội thành có đường nhỏ, chưa phù hợp cho xe buýt lớn. Để giải quyết 2 điều này, nhà nước có thể phối hợp với tư nhân hoặc kêu gọi tài trợ để triển khai dần dần, ngoài ra có thể sử dụng xe buýt cỡ nhỏ hoặc điều chỉnh tuyến đường phù hợp.
Việc phụ huynh chưa chịu thay đổi thói quen cũng là một vấn đề. Nhiều phụ huynh đã quen tự đưa đón con, nên ban đầu có thể chưa tin tưởng hệ thống xe buýt. Vì vậy, cần có chính sách truyền thông rõ ràng, minh bạch để phụ huynh an tâm.
Đại biểu Quốc hội đề xuất thí điểm xe buýt dành riêng cho học sinh tại Hà Nội, TP.HCM
Thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế - xã hội sáng 26/10/2024, Đại biểu Quốc hội Vương Quốc Thắng (đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam) từng chia sẻ về hiện tượng ùn tắc giao thông vào giờ cao điểm tại Hà Nội và TP.HCM, tại một số địa điểm và tuyến đường nhất định.
Dù Chính phủ và một số địa phương đã rất nỗ lực triển khai các biện pháp khắc phục nhưng mức độ cải thiện tại một số vị trí và tuyến đường vẫn chưa rõ rệt, đặc biệt là khu vực trước cổng trường học phổ thông tại các khung giờ đưa và đón trẻ đi học.
Trước thực trạng này, ông Vương Quốc Thắng đề xuất Chính phủ nên giao các cơ quan chức năng nghiên cứu, đánh giá để sớm có chính sách đầu tư áp dụng hệ thống xe buýt đưa đón học sinh có hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, trước mắt thí điểm áp dụng ở Hà Nội và TP.HCM.
Theo ông Thắng, rất nhiều quốc gia trên thế giới đang vận hành hệ thống xe buýt riêng cho học sinh phổ thông. Việc áp dụng khoa học công nghệ vào hệ thống xe buýt và quá trình vận hành giúp giảm thiểu rủi ro cho người tham gia, tăng hiệu suất, hiệu quả vận chuyển, như: Lắp đặt các thiết bị định vị xe; áp dụng hệ thống tối ưu hóa lộ trình di chuyển và điểm đón; sử dụng hệ thống camera thông minh bao gồm tính năng xác định người còn sót ở trên xe (nếu có)…
Tại Việt Nam, một số thành phố lớn đã có hệ thống xe đưa đón học sinh nhưng chỉ mới áp dụng ở một số cơ sở giáo dục tư thục. Hệ thống này chỉ mới đáp ứng một phần nhu cầu của bộ phận rất nhỏ người dân, chi phí tương đối cao, chưa phù hợp với khả năng chi trả của số đông.
Theo ông Vương Quốc Thắng, nếu mô hình xe buýt đưa đón học sinh được áp dụng rộng rãi với sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, hiệu quả của nó sẽ tác động rõ rệt đến tình hình kinh tế - xã hội, như: Cải thiện ùn tắc ở các thành phố lớn, đặc biệt là trước các cổng trường; giảm phát thải khói bụi gây ô nhiễm thành phố; giảm gánh nặng đưa đón của phụ huynh. Nhờ đó, phụ huynh có thể tập trung thời gian, trí tuệ để làm việc hiệu quả hơn, thúc đẩy năng suất lao động đi lên...
Ngoài ra, mô hình xe buýt đưa đón học sinh còn giúp cải thiện việc quản lý học sinh trước và sau giờ học, hạn chế các hoạt động tiêu cực, thậm chí là tệ nạn xã hội.