Cuộc chiến giành nước: Châu Âu gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng khan hiếm nước trong mùa hè khắc nghiệt

Phát biểu tại phiên họp của Nghị viện châu Âu với chủ đề "Khủng hoảng nước ở châu Âu" ngày 15/6, các nghị sĩ châu Âu đã kêu gọi tăng cường hành động để bảo tồn và cải thiện nguồn nước, vốn đã bị ảnh hưởng bởi tình trạng cạn kiệt mạch nước ngầm trong nhiều năm qua khi khủng hoảng khí hậu tiếp tục gia tăng.

Nhiệt độ cao kỷ lục trong suốt mùa xuân và đợt nắng nóng lịch sử trong mùa đông đã gây thiệt hại rõ rệt đối với nguồn nước ở các con sông và dốc trượt tuyết ở châu Âu. Tình trạng thiếu nước ở cả Pháp và Tây Ban Nha cũng tạo ra áp lực không nhỏ cho người dân.

"Hình ảnh vệ tinh Copernicus đóng vai trò như lời xác nhận đáng buồn rằng nhiều khu vực của liên minh châu Âu đang đối mặt với khó khăn lớn. Một số vùng thậm chí bị khan hiếm nước nghiêm trọng do hạn hán trong khi những vùng khác lại phải chịu lũ lụt. Hầu hết người dân đang phải gánh chịu hậu quả của ô nhiễm nước", Ủy viên Năng lượng EU Kadri Simsoncho biết trong bài phát biểu khai mạc.

Bà Simson khẳng định EU đã xây dựng luật pháp mạnh mẽ để bảo vệ các hệ thống nước từ những năm 1970 và cho rằng cách tiếp cận như vậy có thể đạt được một số lợi ích đáng kể trong nhiều năm qua.

"Chúng ta đã đạt đến đỉnh điểm để tìm cách tiếp cận khác. Đừng để đến khi giếng cạn mới hiểu hết được giá trị của nước", bà Simson nói thêm.

Phiên họp tổng thể diễn ra tại Strasbourg, Pháp ngay sau khi Cơ quan Môi trường châu Âu cảnh báo châu lục nhiều khả năng sẽ đối mặt với một mùa hè hạn hán, lũ lụt, nắng nóng, cháy rừng và sự gia tăng các bệnh nhạy cảm với khí hậu thường xuyên và nghiêm trọng hơn.

Cơ quan Môi trường của EU đã mô tả triển vọng chung là "bi quan". Cơ quan này nói thêm rằng mặc dù 27 quốc gia EU và các thành viên khu vực kinh tế châu Âu đã có chính sách thích ứng quốc gia, nhưng cần phải làm nhiều hơn nữa để hạn chế tác động tiêu cực của thời tiết khắc nghiệt trong mùa hè năm nay.

Một số biện pháp được đề xuất bao gồm các thành phố cần tăng số lượng cây xanh và không gian nước – có thể giúp hạ nhiệt độ và giảm nguy cơ lũ lụt – và nông dân cần điều chỉnh giống cây trồng và thay đổi ngày gieo hạt.

"Chúng ta đang ngày càng thấy rõ hậu quả nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng khí hậu. Châu Âu cũng bị ảnh hưởng mạnh bởi hạn hán khi các con sông đang dần cạn kiệt và ngành nông nghiệp đang chịu áp lực lớn. Diễn biến này được ví như một cuộc chiến tranh, cụ thể là cuộc chiến giành nước. Chúng ta phải làm mọi thứ trong khả năng của mình để cố gắng ngăn chặn hậu quả của biến đổi khí hậu và thực sự là để chống lại nó. Quan trọng hơn là chúng ta phải hiểu cách quản lý nguồn nước sinh hoạt trong cuộc sống", nhà lập pháp Đan Mạch Christel Schaldemose nhận định.

"Năm nay có thể là mùa hè tồi tệ nhất"

Bà Sophie Trémolet, Giám đốc hệ thống nước ngọt ở châu Âu (The Nature Conservancy) – một tổ chức phi lợi nhuận về môi trường cho rằng mùa hè sắp tới có thể vượt qua kỷ lục nhiệt độ năm ngoái, nhiều khả năng xảy ra sự đối kháng nhiều hơn với tình trạng khan hiếm nước. Tuy nhiên, đây không chỉ là vấn đề về nguồn lực dồi dào. Bà Tremolet khẳng định ô nhiễm nước và chi phí cũng là mối quan tâm lớn.

"Khan hiếm là một chuyện nhưng chất lượng cũng rất quan trọng. Ô nhiễm nước đang đẩy chi phí cao hơn", bà Tremolt nói.

Thông qua dữ liệu vệ tinh, các nhà nghiên cứu từ Đại học Graz của Áo vào đầu năm nay cho biết hạn hán đang tác động đến châu Âu trên quy mô lớn hơn nhiều so với dự đoán trước đây của các nhà nghiên cứu. Nghiên cứu tiếp tục được công bố sau khi các nhà nghiên cứu của EU phát hiện châu Âu đã trải qua mùa hè nóng nhất từ trước đến nay vào năm ngoái, hạn hán cường độ cao được cho là tồi tệ nhất trong ít nhất 500 năm qua.

"Mùa hè này qua mùa hè khác, châu Âu đang bị khan hiếm nước và ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Và năm nay có thể là mùa hè tồi tệ nhất", Juan Ignacio Zoido Alvarez, thành viên của ủy ban về nông nghiệp và phát triển nông thôn thuộc Nghị viện châu Âu nhận định.

Ông Alvarez cho rằng nguồn nước của Tây Ban Nha hiện dưới 50% công suất.

"Sự kết hợp giữa tình trạng thiếu mưa và nhiệt độ khắc nghiệt đang gây nguy hiểm cho an ninh lương thực của chúng ta và ảnh hưởng đến kinh tế của hàng triệu nông dân", ông Alvarez nói đồng thời kêu gọi các biện pháp hỗ trợ tài chính trong khu vực để giúp đỡ những người bị ảnh hưởng.

Bên cạnh đó, Salvatore De Meo, một thành viên khác trong ủy ban nông nghiệp và phát triển nông thôn lại cũng cho rằng nông nghiệp là một trong những ngành có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất do nguồn nước ngày càng cạn kiệt, khiến việc sản xuất lương thực trở nên khó khăn hơn.

"An ninh lương thực sẽ phụ thuộc vào cách chúng ta quản lý nguồn nước," ông De Meo nhấn mạnh.