Củ nén là gì mà gia đình nào ở miền Trung cũng không thể thiếu, góp mặt trong đủ mọi món ăn?
Miền Trung không chỉ nổi tiếng với tỏi Lý Sơn ở Quảng Ngãi mà còn có một loại gia vị quen thuộc trong căn bếp và món ăn của người dân Quảng Nam và Quảng Trị - đó chính là củ nén.
Củ nén thuộc họ hành tỏi, có tên địa phương là hành tăm. Thoạt nhìn thì củ nén trông không khác gì hạt bắp, có mùi thơm thanh nhẹ và vị cay hơn so với tỏi nhưng không quá nồng.
Người Quảng Nam hay dùng củ nén trong những món ăn sử dụng nguyên liệu có mùi tanh như cá, lươn... vì củ nén giúp át mùi tanh làm món ăn dậy mùi thơm và mang hương vị hấp dẫn riêng biệt như trong món cá đồng um nghệ, cháo lươn, bánh canh cá nục, mì Quảng.
Món cháo lươn củ nén ăn ngon hết sẩy vào những ngày mưa.
Món cá kho của người miền Trung sẽ chẳng còn đặc sắc nếu thiếu củ nén. Nắm mớ củ nén trong tay, nhẹ nhàng vò cho tróc lớp vỏ, sau đó giã nhẹ để giải phóng các hợp chất mùi thơm. Chờ dầu trên chảo nóng thì đổ củ nén vào phi cho vàng rồi đổ cá vào kho. Mùi vừa thơm lại thanh khiến món cá kho trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết, khiến ai đã từng thử qua hẳn sẽ khó có thể nào quên!
Cá đồng um nghệ ăn chung với cơm hoặc xúc bánh tráng - gia vị không thể thiếu trong món ăn này chính là củ nén.
Ngoài ra còn có chè củ nén – món ăn từ củ nén giúp giải cảm và trị ho trong mùa mưa.
Thời tiết bắt đầu chuyển sang mưa cũng là lúc bệnh lặt vặt như ho, sổ mũi, cảm cúm xuất hiện. Để trị cảm, người ta dùng củ nén chưng với đường đen (không dùng đường trắng) cho đến khi thành hỗn hợp sệt và hòa quyện. Ăn ngay khi còn nóng để tăng hiệu quả giải cảm. Mật ong là thực phẩm kị với củ nén nên tránh kết hợp hai nguyên liệu này với nhau.