Bao nhiêu tuyến buýt tại Hà Nội sẽ phải dừng hoạt động?
Trong buổi làm việc với 11 doanh nghiệp (DN) hoạt động vận tải buýt trên địa bàn thành phố Hà Nội ngày 27/2, cùng với chia sẻ các khó khăn của DN buýt, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cũng cho rằng, với các tuyến buýt hoạt động không hiệu quả, phải trợ giá nhiều cần phải điều chỉnh, thậm chí dừng hoạt động.
Hơn 5.000 lượt xe buýt phải bỏ chuyến do ùn tắc
Tại buổi làm việc, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng thành phố Hà Nội (HPTC) Thái Hồ Phương cho biết, năm 2022, hoạt động vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) bằng xe buýt tiếp tục phải đối mặt với những khó khăn, trong đó phải kể đến dịch COVID-19 những tháng đầu năm vẫn diễn biến phức tạp, nhu cầu đi lại của người dân thấp.
Cùng với đó, tình hình ùn tắc giao thông phức tạp cũng ảnh hưởng không nhỏ đến công tác vận hành và chất lượng dịch vụ. Trong năm 2022 có tới 5.046 lượt xe phải bỏ chuyến do tắc đường (chiếm 0,08%); thời gian chuyến đi của hành khách chưa được bảo đảm do xe buýt vẫn phải vận hành chung với dòng giao thông hỗn hợp.
Về sản lượng vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt năm 2022 ông Phương cho biết, đạt 340 triệu lượt hành khách (tăng 67,7% so với cùng kỳ năm 2021), trong đó buýt trợ giá đạt 334 triệu lượt hành khách (tăng 72% so với cùng kỳ năm 2021). Theo ông Phương, sản lượng đã có dấu hiệu phục hồi song còn chậm và chưa đạt được như kỳ vọng, dẫn đến chỉ tiêu tỷ lệ vận chuyển hành khách công cộng của năm 2022 chỉ đạt 18,5%, không đạt được so với kế hoạch đề ra là từ 21,5 – 23%.
Ông Nguyễn Thủy, Phó Tổng Giám đốc Tổng Cty Vận tải Hà Nội – đơn vị đang chiếm khoảng 80% thị phần xe buýt trên địa bàn thành phố Hà Nội cho biết, hiện đơn vị đang thiếu khoảng 400 lao động trực tiếp lái xe và bán vé để vận hành các tuyến buýt. Cùng với đó, hạn chế trong hạ tầng giao thông và hệ thống nhà chờ, điểm dừng đỗ của xe buýt chưa được đầu tư đồng bộ cũng là nguyên nhân đang gây khó khăn cho hoạt động xe buýt. “Chúng tôi cũng đề nghị cơ quan quản lý nhà nước thành lập tổ công tác liên ngành tiến hành rà soát, giải quyết các vướng mắc về hạ tầng để sắp xếp lại nhà chờ xe buýt, điểm chờ xe buýt hợp lý, tránh lấn chiếm. Đồng thời tiếp tục khảo sát, hợp lý hóa lộ trình các tuyến buýt nhằm tránh khu vực ùn tắc giao thông, giảm thời gian chuyến đi của hành khách”, ông Thủy nói.
Tổng Giám đốc Cty Vinbus Nguyễn Công Nhật cũng cho biết, với các tuyến buýt mở rộng, làm thế nào để sản lượng hành khách tăng tương xứng với mục tiêu, quy mô mở rộng phải làm quan tâm đầu tiên. Nếu như cứ mở rộng quy mô, độ phủ của mạng lưới xe buýt mà sản lượng hành khách không tăng tương xứng sẽ kéo giảm hiệu quả của trợ giá, ảnh hưởng đến sự phát triển đến cả mạng buýt thành phố
Tuyến buýt trợ giá đến 95-96% cần phải xem xét tính hiệu quả
Ghi nhận ý kiến các doanh nghiệp, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Nguyễn Phi Thường cho biết, cơ quan quản lý nhà nước luôn đồng hành, chia sẻ khó khăn cùng DN, song DN cũng phải chia sẻ trách nhiệm với nhà nước, người dân, cơ quan quản lý. Mục tiêu hoạt động buýt, nâng cao sản hành khách, doanh thu và giảm trợ giá từ ngân sách nhà nước phải luôn là quan tâm hàng đầu của cơ quan quản lý.
Vừa qua, Sở Giao thông Vận tải cũng đã xây dựng xong bộ tiêu chí chất lượng phục vụ của xe buýt. Tới đây phải xây dựng được bộ tiêu chí hiệu quả tuyến (sản lượng, doanh thu, trợ giá), từ đó sẽ xem xét dừng hoạt động các tuyến không hiệu quả.
Tuy nhiên Giám đốc Sở GTVT cũng cho rằng, nếu doanh nghiệp nào cũng quan tâm đến doanh thu, sản lượng khách và xác định đây là yếu tố sống còn thì bức tranh xe buýt không quá lo lắng. Song đâu đó vẫn còn doanh nghiệp chỉ muốn tuyến của mình kéo dài còn có hành khách hay không, sản lượng cao hay thấp cũng không quan tâm lắm.
Do vậy thời gian tới, Sở GTVT sẽ có điều chỉnh về việc này, thậm chí dừng các tuyến không hiệu quả, không thể để tình trạng có tuyến trợ giá đến 95-96% được, đây là lãng phí, sử dụng ngân sách không hiệu quả.