Bán xôi vỉa hè doanh thu 800 triệu bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền?

Nghị định 70/2025/NĐ-CP, ban hành ngày 20/3/2025 và có hiệu lực từ 1/6/2025, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 123/2020/NĐ-CP, đã gây ra nhiều thắc mắc trong cộng đồng hộ kinh doanh, đặc biệt là các hộ kinh doanh nhỏ lẻ như bán xôi, quán cơm bụi, hàng rong,...

Như trường hợp của chị Nguyễn Thị B. bán xôi tại một chợ dân sinh ở Hà Nội, doanh thu năm những năm trước 2025 dao động từ 400 - 800 triệu đồng (dưới 1 tỷ đồng). Chị B. lo lắng liệu từ 1/6/2025 có phải sử dụng HĐĐT từ MTT theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP hay không? Bởi theo chị được biết, phải trang bị thiết bị, phần mềm và xuất hóa đơn cho mỗi giao dịch bán hàng. Cùng với đó là việc quy định mới khiến chị lúng túng, chưa biết phải kê khai doanh thu, xuất hóa đơn, báo cáo thuế như thế nào?

Đây là thắc mắc rất phổ biến mà nhiều cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ giống chị B. đang băn khoăn và lo lắng. Vậy cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ lẻ như vậy có bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ MTT (MTT) hay không? Nếu bắt buộc phải sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính MTT cần điều kiện gì?

Đối tượng bắt buộc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ MTT

Nghị định 70/2025/NĐ-CP xác định đối tượng bắt buộc sử dụng HĐĐT từ MTT dựa trên hai tiêu chí chính, và chỉ cần đáp ứng một trong hai là đã thuộc diện phải thực hiện.

Đối tượng áp dụng

Theo khoản 2, Điều 1, Nghị định 70/2025/NĐ-CP, sửa đổi Điều 14, Nghị định 123/2020/NĐ-CP, các đối tượng bắt buộc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ MTT có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế bao gồm:

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên trong các lĩnh vực: Bán lẻ hàng tiêu dùng. Dịch vụ ăn uống (nhà hàng, quán ăn, quán cà phê, v.v.). Dịch vụ vận tải hành khách, hỗ trợ vận tải đường bộ. Dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, chiếu phim.

Các dịch vụ cá nhân khác theo Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam (ban hành kèm Quyết định 27/2018/QĐ-TTg). Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế kinh doanh trực tiếp với người tiêu dùng trong các lĩnh vực trên, như trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, khách sạn, v.v.

Điều kiện áp dụng HĐĐT từ MTT

Để xác định một hộ kinh doanh/doanh nghiệp thuộc diện bắt buộc sử dụng HĐĐT từ MTT, cần căn cứ vào các điều kiện sau:

Điều kiện về doanh thu

- Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh: Phải có mức doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên. Doanh thu này được xác định dựa trên tổng doanh thu phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch gần nhất.

Lưu ý: Việc xác định doanh thu được thực hiện toàn diện, không phân biệt hình thức thanh toán (tiền mặt hay chuyển khoản). Cơ quan thuế sẽ dựa trên tờ khai thuế, dữ liệu hóa đơn, thông tin ngân hàng và các nguồn khác để đánh giá.

Trong trường hợp của chị B., kinh doanh bán xôi thuộc lĩnh vực dịch vụ ăn uống hoặc bán lẻ hàng tiêu dùng (theo mã ngành 5610 - Nhà hàng và các dịch vụ ăn uống phục vụ lưu động, hoặc 4781 - Bán lẻ rong, chợ, theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg).

Tuy nhiên, điều kiện để bắt buộc sử dụng HĐĐT từ MTT là doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên. Nếu doanh thu dưới mức này, hộ, cá nhân kinh doanh không thuộc diện bắt buộc sử dụng HĐĐT từ MTT.

Như vậy, chị B không bắt buộc sử dụng HĐĐT từ MTT từ 1/6/2025, trừ khi doanh thu năm 2025 vượt 1 tỷ đồng hoặc chị tự nguyện áp dụng.

Khuyến nghị cho cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ

Hiểu rõ quy định

Xác định doanh thu hàng năm để biết mình có thuộc diện bắt buộc sử dụng HĐĐT từ MTT hay không.

Liên hệ cơ quan thuế địa phương hoặc tổng đài 1900 6192 để được hướng dẫn cụ thể về Nghị định 70/2025/NĐ-CP.

Chuẩn bị cho hóa đơn khi cần

Nếu khách hàng yêu cầu hóa đơn, mua hóa đơn bán hàng từ cơ quan thuế hoặc đăng ký HĐĐT có mã theo từng lần phát sinh qua Cổng thông tin điện tử Tổng cục Thuế.

Lưu giữ chứng từ mua nguyên liệu để đối chiếu khi cơ quan thuế kiểm tra.

Cách thức áp dụng HĐĐT từ MTT

Việc áp dụng HĐĐT từ MTT đòi hỏi HKD/doanh nghiệp thực hiện theo các bước và tuân thủ nguyên tắc nhất định.

HĐĐT từ MTT yêu cầu phải có khả năng kết nối dữ liệu với cơ quan thuế để truyền nhận thông tin theo thời gian thực. Điều này đòi hỏi các HKD/doanh nghiệp phải có hệ thống phần mềm hoặc MTT đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật.

Đăng ký sử dụng HĐĐT từ MTT

HKD/doanh nghiệp thuộc đối tượng bắt buộc phải thực hiện đăng ký với cơ quan thuế theo mẫu quy định (Mẫu 01/ĐKTĐ-HĐĐT Phụ lục IA ban hành kèm Nghị định này). Việc đăng ký thường được thực hiện thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc qua các tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử.

Chuẩn bị hệ thống và thiết bị

Phần mềm kế toán/bán hàng: Cần có phần mềm có chức năng lập hóa đơn điện tử và khả năng kết nối với MTT.

MTT (POS) hoặc thiết bị tương đương: MTT cần có khả năng in hóa đơn, lưu trữ dữ liệu và quan trọng nhất là có thể kết nối (hoặc phần mềm quản lý POS có thể kết nối) với cơ quan thuế.

Tổ chức cung cấp dịch vụ HĐĐT: HKD/doanh nghiệp cần lựa chọn và ký hợp đồng với một tổ chức cung cấp dịch vụ HĐĐT uy tín, được Tổng cục Thuế cấp phép, để đảm bảo việc truyền dữ liệu hóa đơn đến cơ quan thuế diễn ra thông suốt, an toàn và đúng quy định.

Quy trình lập và truyền dữ liệu hóa đơn

Lập hóa đơn: Khi phát sinh mỗi giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, HKD/doanh nghiệp phải lập hóa đơn điện tử ngay trên MTT.

Nội dung hóa đơn: Hóa đơn phải đảm bảo đầy đủ các nội dung theo quy định (thông tin người bán, người mua (nếu có), tên hàng hóa, số lượng, đơn giá, thành tiền, thuế suất, tổng số tiền thanh toán...). Đặc biệt, Nghị định 70 bổ sung yêu cầu về hình thức thanh toán (tiền mặt/chuyển khoản), thông tin CCCD của người mua (nếu người mua cung cấp), mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách.

Ký số: Hóa đơn được ký số bởi người bán. Thời điểm ký số chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo kể từ thời điểm lập hóa đơn.

Truyền dữ liệu: Dữ liệu hóa đơn được truyền theo chu kỳ (ví dụ: cuối ngày) hoặc theo từng giao dịch (đối với các MTT có kết nối trực tiếp) về cơ quan thuế thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ HĐĐT.

Xử lý sai sót: Nghị định 70 cũng có các quy định mới về xử lý hóa đơn sai sót, không còn quy định hủy hóa đơn đã lập sai mà thay bằng việc lập hóa đơn thay thế hoặc điều chỉnh. Đồng thời, yêu cầu lập biên bản thông báo với người mua về hóa đơn bị sai sót.