30 tuổi: Không kết hôn, sinh con, mua nhà, liệu bạn có thể sống một cuộc sống hạnh phúc chỉ nhờ vào tiền lương?
30 tuổi - không phải là nhân viên công chức, chưa có ý định kết hôn, sinh con, mua ô tô hay nhà cửa, mọi việc quản lý tài chính đều dựa vào tiền lương được. Thi thoảng giải trí bằng cách đi du lịch, uống cà phê, xem phim... Đây có vẻ như là cuộc sống của rất nhiều người.
Nhưng liệu rằng, chúng ta có thể tiếp tục sống như vậy đến hết quãng đời còn lại hay không? Nếu không, chúng ta nên lựa chọn như thế nào giữa vô số mục đầu tư trên thị trường?
* Bài viết này được viết bởi Double J - Tác giả cuốn Dateline, làm việc trong ngành tài chính ở Hong Kong. Anh đã dùng chính kinh nghiệm của bản thân để trả lời câu hỏi của độc giả về "nỗi lo tài chính ở tuổi 30":
Hãy để tôi nhấn mạnh ở đây, đây là những "gợi ý" chứ không phải "câu trả lời". Thế giới tài chính và bất kỳ khái niệm nào bắt nguồn từ "tài chính", mặc dù đều được bao bọc bởi những con số "lộng lẫy", nhưng lại khác xa với những chủ đề tự nhiên. Về bản chất, chúng gần với nhân văn, tâm lý học, xã hội và văn hóa hơn.
Còn bây giờ, hãy để tôi đưa ra từng đề xuất một để bạn tham khảo!
1. Cần bao nhiêu tiền để chuẩn bị nghỉ hưu?
Trước hết, với hoàn cảnh đã đưa ra trong bài viết này, tôi có thể nói đó là một sự lạc quan quá mức. Lý do là bởi tình hình chính toàn thế giới đang có nhiều biến động khó lường. Có thể bạn không cần cho rằng số tiền bảo hiểm lao động và y tế mà bạn đóng hàng tháng sẽ "vô ích", nhưng bạn phải lý trí để có thể giảm bớt sự phụ thuộc vào những quyền lợi bảo hiểm này trong tương lai.
Nếu chính sách bảo hiểm của chính phủ có khả năng phá sản (và các phúc lợi quân sự, công cộng và giáo dục cũ bị mất giá), thì việc làm và các ngành công nghiệp, cho dù chúng có ổn định đến đâu, cũng có thể phải chịu những thay đổi mạnh mẽ.
Vì vậy, giả định "có công việc ổn định, lao động và bảo hiểm y tế" cần phải thận trọng hơn, thậm chí không thể suy ra rằng đó là một cuộc sống ổn định và luôn có thể sống thoải mái. Nếu bạn không có nguồn thu nào khác, tôi khuyên bạn nên tính toán lại, bao gồm cả việc bạn có thể tiết kiệm được bao nhiêu mỗi năm nếu thu nhập của bạn không thay đổi? Khi nào bạn sẽ nghỉ hưu? Chi phí sinh hoạt sau khi nghỉ hưu được tính như thế nào?
Xét đến những biến động thị trường có thể xảy ra mà tôi vừa đề cập, tôi khuyên bạn nên tính toán bằng con số sau khi đã giảm thu nhập xuống mức 60-80% và tạm thời bỏ qua mức tăng trưởng thu nhập tiềm năng trong tương lai, đồng thời cộng thêm ngân sách lạm phát 5% vào chi tiêu hàng năm.
Tiếp theo, giả sử bạn có sức khỏe tốt, việc điều trị y tế sẽ được cải thiện trong tương lai và bạn sống thêm từ 20 đến 85 tuổi sau khi nghỉ hưu (lấy ngưỡng độ tuổi trung bình là khoảng 80 tuổi), bạn có thể bắt đầu tính toán dựa theo tình hình thu nhập và chi tiêu này.
Vì bạn không đề cập đến thu nhập của mình nên tôi chỉ có thể hướng dẫn bạn cách tính toán chi phí cho mình. Song, phần thú vị của cuộc sống hưu trí liên quan trực tiếp đến số tiền tiết kiệm mà bạn có, nhưng phần đau đầu nhất lại là lương thực, quần áo, nhà ở, phương tiện đi lại, chăm sóc y tế, v.v. Trong số đó, tôi nghĩ biến số lớn nhất là chi phí y tế.
Cái giá phải trả cho những căn bệnh hiếm gặp thường nằm ngoài sức tưởng tượng của chúng ta. Nếu đến tuổi 85 mà bạn vẫn khỏe mạnh thì khoản dự trữ chưa tiêu này chắc chắn sẽ tăng gấp đôi sự huy hoàng của cuộc đời trước đây của bạn.
Ngoài ra, vì bạn đã đề cập đến việc không mua nhà và bạn có anh em, điều đó có nghĩa là nếu sau này căn nhà của bố mẹ bạn được dùng làm tài sản thừa kế thì bạn sẽ có thể nhận được một nửa số tiền từ đó.
Nhưng cần lưu ý rằng việc thuê nhà cho người già một mình thực sự rất khó khăn, tôi không cần phải giải thích lý do. Vì vậy, nếu bạn không có nhà riêng hoặc gia đình riêng, nhưng vẫn mưu cầu về 1 nơi ở ổn định, cách duy nhất là ở trung tâm chăm sóc người cao tuổi. Vì vậy, nếu bạn không sở hữu nhà thì chi phí nhà ở sau khi nghỉ hưu có thể sẽ khiến bạn tốn ít nhất 10 triệu đồng/tháng theo mức giá hiện tại.
Tất nhiên là tôi đã bỏ qua nhiều chi tiết ở trên, nhưng bạn có thể thấy rằng chi phí nhà ở và chăm sóc y tế sẽ quyết định sự ổn định cho cuộc sống hưu trí trong tương lai của bạn. Nó chắc chắn đáng để bạn nghiên cứu cẩn thận.
Vì vậy, tóm lại, tôi nghĩ, hoàn cảnh của bạn trong tương lai cũng sẽ dẫn tới việc không ai có thể tận hưởng sự thịnh vượng hay hỗ trợ cho sự nghèo khó của bạn.
2. Bản chất của bảo hiểm
Như đã đề cập trong câu hỏi trước, bảo hiểm là thứ đáng để bạn nỗ lực tìm hiểu. Tôi thậm chí còn nghĩ rằng trước tiên bạn nên hiểu rõ về tình trạng bảo hiểm của chính mình (nếu có), sau đó chúng ta có thể thảo luận về việc đầu tư khi bạn có thể.
Tôi khuyên bạn nên nói chuyện với một số nhà môi giới bảo hiểm, thay vì các công ty bảo hiểm, về loại bảo hiểm bạn có thể cần, đặc biệt là phần sức khỏe.
Ngoài ra, bạn nên tập trung vào bảo hiểm y tế trước tiên, đó là bảo hiểm y tế dành cho những bệnh hiểm nghèo, là loại không yêu cầu hoàn trả phí bảo hiểm. Tuy nhiên, với những bệnh nặng, hiếm gặp có thể nằm ngoài phạm vi hỗ trợ của bảo hiểm y tế và đó là lý do bạn cần tìm hiểu kỹ lưỡng.
Còn về chi phí tự chi trả, chăm sóc dài hạn, v.v. Nếu bạn còn đủ sức lực và cảm thấy việc đóng phí bảo hiểm không còn nặng nề nữa thì có thể cân nhắc tìm hiểu thêm về khía cạnh đó, nhưng cá nhân tôi cho rằng những sản phẩm đó quá đắt.
Điều này quay trở lại bản chất của "bảo hiểm". Vì bạn muốn mua bảo hiểm nên điều bạn muốn là có được sự bảo vệ đầy đủ khi bạn "cần nó không đúng lúc". Bảo hiểm cho phép bạn hoàn lại phí, nhưng thường có mức bảo hiểm rất thấp khi bạn gặp tai nạn và có thể không đủ để đáp ứng nhu cầu tối thiểu của bạn. Vì vậy, muốn mua bảo hiểm thì phải kết hợp khái niệm "đòn bẩy", đòn bẩy càng lớn thì số tiền bạn phải trả càng nhỏ. Đây là hướng tôi khuyên bạn nên nghiên cứu trong tương lai.
Tóm lại, điều cần tránh nhất là "đi theo xu hướng" mà không biết. Tiết kiệm một khoản dự trữ khẩn cấp là một ý tưởng rất hay! Nhưng bạn cũng có thể thấy rằng mục tiêu này dẫn tới nhiều vấn đề cần cân nhắc.
Làm việc chăm chỉ và kiếm tiền chân chính là con đường dẫn tới hạnh phúc. Bởi thế, kiểu làm việc chăm chỉ này chắc chắn nên được khuyến khích! Cũng giống như việc tận hưởng cuộc sống, ăn những món ăn ngon, có một chuyến du lịch vui vẻ và có những mối quan hệ tốt đẹp với mọi người. Tất cả đều là sự phát triển tích cực của con người và cần được khuyến khích.
Tuy vậy, hãy tính xa hơn 1 chút để đảm bảo cho mình sự an toàn, bởi vì cái giá của tự do rất lớn. Nó mang tới cho bạn hạnh phúc khi còn trẻ nhưng cũng khiến bạn rơi vào cảm giác chuếnh choáng, chênh vênh khi về già. Mọi chuyện sẽ khó khăn hơn rất nhiều khi bạn chỉ có 1 mình.