Vụ "siêu lừa" chiếm đoạt 433 tỷ đồng: Ba ngân hàng đẩy trách nhiệm bồi thường

Ngân hàng xin thay đổi tư cách tố tụng

Ngày 14/3, HĐXX dành thời gian xét hỏi ngân hàng thương mại cổ phần Quốc Dân (NCB), Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Á (VietABank) và Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng (PVcomBank) liên quan đến hành vi lừa đảo chiếm đoạt 433 tỷ đồng của “siêu lừa” Nguyễn Thị Hà Thành.

Trả lời đầu tiên, đại diện PVCombank đề nghị HĐXX thay đổi tư cách tham gia tố tụng của đơn vị này trong vụ án. Theo đó, PVCombank đề nghị tòa xác định ngân hàng là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, không phải là nguyên đơn dân sự.

Đại diện PVCombank khẳng định, Nguyễn Thị Hà Thành vay tiền, trả lãi với ông Đặng Nghĩa Toàn và bà Tạ Thị Thu Trang (người có quyền lợi liên quan) bên ngoài lãi ngân hàng, dựa trên số tiền gốc trong sổ tiết kiệm là 52 tỷ đồng. Do đó, đại diện PVCombank cho rằng, bị cáo Thành phải trả lại tiền vay cho ông Toàn, bà Trang.

Đối với các sổ tiết kiệm đứng tên bà Tạ Thị Thu Trang và ông Đặng Nghĩa Toàn, được dùng để bảo đảm cho khoản vay 49,4 tỷ đồng của Công ty Jeongho, PVCombank đề nghị được xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ. Ngoài ra, đối với khoản tiền lãi đã trả cho các sổ tiết kiệm đứng tên bà Trang là 4 tỷ đồng, PVCombank cũng đề nghị tòa yêu cầu bà này phải trả lại để trừ vào khoản nợ của Công ty Jeongho.

Cũng tại phiên xét hỏi hôm nay, hai đại diện ngân hàng khác là NCB và VietABank cùng có điểm về việc xin thay đổi tư cách tố tụng từ bị hại sang bên có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Đại diện NCB cho rằng bị cáo Hà Thành có quan hệ vay mượn với các đại gia, dùng thủ đoạn gian dối để lấy tiền của những người này chứ không phải lấy tiền ngân hàng. Vì thế, ngân hàng không phải là bị hại.

NCB đề nghị tòa tuyên bố giao dịch gửi tiền của các đại gia với ngân hàng mình, giao dịch cầm cố sổ tiết kiệm, giao dịch NCB cho vay đều là vô hiệu.

Vị đại diện NCB lập luận, về lý thuyết, Nguyễn Thị Hà Thành phải trả tiền cho ngân hàng, ngân hàng trả cho các đại gia. Tuy nhiên, do Thành vay của các đại gia này nên NCB đề xuất khấu trừ theo hướng Thành phải trả cho các đại gia, còn ngân hàng không phải trả.

Còn phía VietAbank tiếp tục đề nghị được dùng sổ tiết kiệm của các đại gia, khách VIP trong vụ án để tất toán các khoản vay của Hà Thành. Nghĩa vụ trả lại tiền cho những người này, thuộc về Hà Thành chứ không phải VietABank.

Cán bộ ngân hàng giúp sức cho "siêu lừa"

Trong vụ án, Viện kiểm sát cáo buộc Nguyễn Thị Hà Thành do làm ăn thua lỗ nên từ 2016 – 2018 đã nhiều lần thực hiện hành vi gian dối chiếm đoạt tiền của ba ngân hàng NCB, PVcomBank và VietABank.

Tại NCB, Thành vay của ông Đặng Nghĩa Toàn 50 tỷ theo hình thức yêu cầu ông Toàn gửi sổ tiết kiệm vào NCB rồi đem sổ cho Thành giữ. Song Thành mang sổ tiết kiệm này đem thế chấp cho ngân hàng, chiếm đoạt 47,5 tỷ đồng.

Cơ quan truy tố cho rằng, để Hà Thành thực hiện được hành vi lừa đảo, có sự giúp sức của cựu cán bộ ngân hàng NCB. Số này có bị cáo Nguyễn Hồng Trung (chuyên viên cao cấp, Trung tâm giao dịch Vạn Xuân, ngân hàng NCB) khai nhận, Thành vay theo hình thức thế chấp nên chỉ cần thẩm định tài sản thế chấp đó một lần, các lần sau Trung không thẩm định lại, cứ thế ký.

Trung cho hay đó là quy định của ngân hàng nên mình không làm sai. Bị cáo thậm chí không đi gặp chủ tài sản thế chấp là ông Đặng Nghĩa Toàn để xác nhận họ có muốn dùng tài sản (sổ tiết kiệm 50 tỷ đồng) của mình để chấp hay không; cũng không nắm thông tin công ty sân sau của Hà Thành (Eurocell) đã bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và đã ngừng hoạt động.

Trong khi đó, lãnh đạo của Trung là bị cáo Trần Thị Hoa (cựu phó giám đốc chi nhánh Hà Nội của NCB) thừa nhận khi được Trung trình duyệt cấp tín dụng cho công ty của Hà Thành vay, cũng không kiểm tra. Bà Hoa còn đốc thúc Trung liên hệ ngay quầy giao dịch, mở tài khoản cho Eurocell để giao dịch.

Tương tự, tại VietABank, Thành vay của 9 đại gia gần 340 tỷ đồng, đồng thời cấu kết với nhân viên ngân hàng là Nguyễn Thị Thu Hương (Trưởng bộ phận quan hệ khách hàng doanh nghiệp), Nguyễn Thị Quỳnh Hương (Trưởng phòng quan hệ khách hàng) và Quản Trọng Đức (Trưởng phòng giao dịch Đông Đô) phát hành hợp đồng tiền gửi đồng sở hữu trái quy định, sau đó giả mạo chữ ký của người đồng sở hữu để vay, chiếm đoạt của VietABank hơn 273 tỷ đồng.

8 cựu cán bộ, nhân viên khác của VietABank bị cáo buộc có hành vi duyệt cấp tín dụng, giải ngân cho các khoản vay của Thành mà bỏ qua nhiều khâu kiểm soát. Họ không gặp gỡ khách hàng, chủ sở hữu tài sản đảm bảo để kiểm tra tính xác thực dẫn đến việc bị giả mạo chữ ký.

Tại PVcomBank, Thành vay ông Đặng Nghĩa Toàn và bà Tạ Thị Thu Trang 52 tỷ đồng bằng hình thức yêu cầu ông Toàn gửi sổ tiết kiệm vào ngân hàng. Sau đó, Thành cầm sổ tiết kiệm đi thế chấp, vay và chiếm đoạt của PVcomBank 49,4 tỷ đồng. Nhân viên của ngân hàng này bị cáo buộc có sơ hở trong quá trình thẩm định, ký hồ sơ giải ngân.