Việt Nam có 1 loại lá ăn thì cay nhưng lại giàu omega-3, giúp ổn định mỡ máu, chống tia UV như kem chống nắng tự nhiên

Giữa muôn vàn loại thảo dược quen thuộc trong bếp Việt, lá tía tô nổi bật như một "chiếc lá nhỏ nhưng có võ". Không chỉ là gia vị trong các món ăn dân dã, lá tía tô còn là một loại lá giảm mỡ máu, hỗ trợ làm đẹp da, chống lão hóa và thậm chí giúp chống tia UV – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương da vào mùa hè.

Theo y học cổ truyền, lá tía tô có vị cay, tính ấm, tác động đến phế và tỳ, giúp giải biểu, tán hàn, hành khí, giải độc. Trong y học hiện đại, các nghiên cứu cho thấy lá tía tô chứa nhiều acid rosmarinic, flavonoid, tinh dầu perilla aldehyde và đặc biệt là omega-3 thực vật (alpha-linolenic acid - ALA). Những hoạt chất này chính là "chìa khóa" tạo nên loạt công dụng nổi bật như giảm mỡ máu, hỗ trợ làm đẹp da, chống lão hóa. Thậm chí, lá tía tô còn được coi như 1 loại kem chống nắng tự nhiên, giúp chống tia UV – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương da vào mùa hè.

Lá tía tô với công dụng giảm mỡ máu, chống nắng, làm đẹp như thế nào?

Lá tía tô chính là một món quà thiên nhiên đa năng, vừa là loại lá giảm mỡ máu, lại có khả năng chống tia UV, bảo vệ làn da mùa hè như một dạng kem chống nắng tự nhiên từ bên trong. Cụ thể như sau:

1. Ổn định mỡ máu - Bảo vệ tim mạch

Lá tía tô là loại lá giảm mỡ máu hiệu quả nhờ chứa ALA - một dạng omega-3 thực vật giúp hạ cholesterol xấu (LDL-C), triglyceride và ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Bên cạnh đó, hoạt chất flavonoid còn giúp cải thiện tuần hoàn, giảm nguy cơ huyết áp cao.

Theo một nghiên cứu trên Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 2002, dầu từ lá và hạt tía tô (giàu ALA - omega-3 thực vật) có tác dụng giảm cholesterol xấu (LDL-C), giảm triglyceride và tăng HDL-C sau 8 tuần sử dụng. Kết quả nghiên cứu này đã xác nhận tác dụng của lá tía tô trong việc ổn định mỡ máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.

Việc dùng lá tía tô hằng ngày như trà thảo mộc hay nước sắc giúp ổn định mỡ máu tự nhiên, phù hợp với người rối loạn lipid máu, người ăn nhiều chất béo hoặc ít vận động.

2. Làm đẹp da - Chống lão hóa

Các chất chống oxy hóa trong lá tía tô như luteolin, quercetin và acid rosmarinic giúp bảo vệ tế bào da khỏi gốc tự do, từ đó làm đẹp da, giảm sạm nám, hỗ trợ điều trị mụn và chống viêm da.

Theo thông tin chia sẻ trên trang Food Chemistry, tinh dầu và chiết xuất ethanol từ lá tía tô có hoạt tính chống oxy hóa mạnh, trung hòa gốc tự do (DPPH, ABTS). Nhờ đó, tiêu thụ lá tía tô giúp bảo vệ tế bào da khỏi stress oxy hóa – yếu tố chính gây lão hóa sớm, nám da, nếp nhăn và hỗ trợ làm đẹp da, duy trì làn da sáng khỏe.

Đặc biệt, khi kết hợp tía tô với các biện pháp chăm sóc da từ bên ngoài, da sẽ khỏe hơn, đều màu và ít bị kích ứng bởi môi trường khói bụi, nắng nóng.

3. Chống tia cực tím - "kem chống nắng tự nhiên" từ thiên nhiên

Ít ai biết rằng lá tía tô còn có thể coi là một kem chống nắng tự nhiên. Nhờ chứa các polyphenol và tinh dầu kháng oxy hóa mạnh, tía tô có khả năng chống tia UV, giảm tổn thương tế bào da khi tiếp xúc ánh nắng, giảm cháy nắng và ức chế sự hình thành melanin gây sạm da.

Nghiên cứu trên tạp chí Journal of Dermatological Science, 2008, cho thấy, acid rosmarinic - một thành phần chính trong lá tía tô - có tác dụng giảm viêm da, ngăn tổn thương mô dưới tác động của tia UVB, ức chế sản sinh gốc tự do và cytokine gây viêm. Đó chính là lý do tại sao lá tía tô được coi là có hiệu quả chống tia UV, đặc biệt từ bên trong, như một dạng kem chống nắng tự nhiên. Khi dùng đều đặn, tía tô giúp da khỏe hơn, giảm bắt nắng, ngăn thâm nám – rất phù hợp để chăm sóc da trong những ngày nắng gắt mùa hè.

Dù không thay thế hoàn toàn được kem chống nắng hóa học, nhưng dùng lá tía tô để uống, đắp mặt hoặc xông da mặt chính là "lớp khiên thứ hai" giúp bạn tăng sức đề kháng cho làn da trong mùa hè rực nắng.

Gợi ý một số bài thuốc từ lá tía tô:

1. Trà tía tô ổn định mỡ máu

Lấy lá tía tô khô khoảng 10g, đun sôi với 500ml nước trong 10 phút. Uống hằng ngày sau ăn sáng.

Có thể kết hợp thức uống này với vài lát gừng để tăng hiệu quả lưu thông khí huyết.

2. Nước xông tía tô - "kem chống nắng tự nhiên" cho da mặt

Dùng nắm lá tía tô tươi (hoặc khô), đun sôi với 1 lít nước để xông mặt trong 10 phút. Làm như vậy tuần 2–3 lần để giải độc da, giảm mụn, làm sáng da và chống tia cực tím.

3. Mặt nạ tía tô làm đẹp da

Giã nhuyễn lá tía tô tươi, trộn với sữa chua không đường, đắp lên da trong 15 phút. Việc này sẽ giúp làm sáng, dịu da, chống oxy hóa, hỗ trợ ngăn nám và lão hóa.

Dù chỉ là chiếc lá mộc mạc trong góc bếp, nhưng khi biết tận dụng đúng cách, tía tô sẽ trở thành một người bạn đồng hành đắc lực trong hành trình chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp tự nhiên.

Tuy nhiên, khi dùng lá tía tô cần lưu ý những điều sau đây:

Người đang dùng thuốc chống đông máu hoặc mắc bệnh tự miễn cần hỏi ý kiến bác sĩ.

Không nên dùng quá nhiều trong một ngày (tối đa 20g lá tươi hoặc 10g lá khô).

Dùng đều đặn trong thời gian dài sẽ thấy hiệu quả rõ rệt với mỡ máu và làn da.