Viêm gan tối cấp: căn bệnh đặc biệt nguy hiểm

Theo chia sẻ của TS Lê Mạnh Hùng, Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM, tình trạng viêm gan tối cấp có thể xảy đến với cả người có tiền sử bệnh viêm gan B lẫn người khỏe mạnh bình thường. Có rất nhiều yếu tố có thể khiến bệnh bùng phát cấp tính, nguy cơ cao hơn đối với bệnh nhân viêm gan B.

Tiến sĩ Hùng cho biết thường khó xác định được nguyên nhân gây bệnh. Những yếu tố thúc đẩy phát triển bệnh này có thể do cơ địa của bệnh nhân, do miễn dịch, sử dụng thuốc, thảo dược, uống bia rượu nhiều... Có người đang điều trị viêm gan siêu vi B mạn tính, đang dùng thuốc mà ngưng đột ngột cũng dễ bùng phát bệnh.

Suy gan cấp bùng lên dữ dội, nhanh chóng, ảnh hưởng một loạt cơ quan khác như suy thận, lơ mơ, bệnh não gan, rối loạn đông máu... Suy gan cấp có nhiều loại từ nặng đến nhẹ, thường các trường hợp nhập viện là tình trạng nặng. 

Bệnh này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và bất cứ lúc nào. Người trẻ cũng có thể mắc bệnh, đôi khi lại phản ứng mạnh mẽ hơn những đối tượng khác. Phác đồ điều trị bệnh nhân viêm gan tối cấp thường là bằng cách cô lập các yếu tố nguy cơ, đặc trị hỗ trợ, song khả năng hồi phục thường thấp.

Biểu hiện lâm sàng của viêm gan cấp đặc trưng chủ yếu vàng da, rối loạn đông cầm máu và bệnh lý não do gan (hepatic encephalopathy). Đây là những biểu hiện bệnh lý nặng nề có thể đưa đến tử vong. Nếu không có sự tái sinh gan kịp thời sau tổn thương thì suy gan cấp sẽ đưa đến hàng loạt các biến chứng ảnh hưởng gần như đến hầu hết các cơ quan trong có thể như: phù não, suy thận (hội chứng gan thận) suy hô hấp, nhiễm trùng huyết, chảy máu đường tiêu hóa và suy tuần hoàn.

Viêm gan tối cấp là trường hợp viêm gan cấp tiến triển ở mức độ nặng có thể dẫn đến suy gan hoặc tử vong.

Trong viêm gan tối cấp, các triệu chứng xuất hiện đột ngột hơn, nặng hơn và thường xảy ra sau khi người bệnh bắt đầu có vàng da. Tuy nhiên cũng có trường hợp người bệnh bị viêm gan cấp đã trên 1 tuần, bệnh tưởng chừng như sắp khỏi, mới đột nhiên xuất hiện các triệu chứng của viêm gan tối cấp, trong đó, nổi bật nhất là 2 triệu chứng hết sức nặng: hôn mê và xuất huyết.

Hôn mê thường tiến triển rất nhanh. Thoạt đầu, người bệnh chỉ lừ đừ, vật vã, có khi 2 tay co giật nhẹ, rồi rất nhanh sau đó, người bệnh đi vào hôn mê hoàn toàn. Người bệnh thở gấp, mạch nhanh và rất yếu, và có thể có các cơn co giật. Đây là chứng “hôn mê gan”.

Còn khi người bệnh bị viêm gan tối cấp dẫn đến xuất huyết  thì lúc này người bệnh nôn ói ra máu, tiêu ra máu, tiểu ra máu, các vết hoặc các đám đỏ bầm dưới da, chảy máu chỗ chích thuốc.

Viêm gan tối cấp là một thể viêm gan hết sức nặng, thường làm người bệnh chết nhanh chóng. Ngay ở các nước tiên tiến, với đầy đủ các phương tiện cấp cứu hiện đại, tỷ lệ tự vong trong thể bệnh này cũng chiếm tới trên 80%.

Khi bệnh nhân có biểu hiện của bệnh gan như vàng da, vàng mắt, mệt mỏi… nên đưa bệnh nhân đến các bệnh viện để các bác sĩ xét nghiệm và điều trị tránh nguy cơ xảy ra những biến chứng nguy hiểm.

Để phòng ngừa bệnh viêm gan, có thể áp dụng các nguyên tắc chung về phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng lây qua đường tiêu hóa.

Cần rửa tay sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sử dụng thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng được bảo đảm an toàn, vệ sinh trong sản xuất, chế biến, bảo quản…

Đối với những người đã có tiền sử tăng men gan, cần đi xét nghiệm, kiểm tra lại chỉ số này để có hướng điều trị và dự phòng phù hợp.

Với những người có nguy cơ liên quan đến các bệnh về  gan cần hạn chế uống rượu bia.