Vì sao nhiều người phụ nữ lấy chồng đã từng kết hôn lại có tâm lý tự so sánh bản thân với vợ cũ của chồng mình?
Sự phức tạp trong tâm lý của những người phụ nữ lấy chồng từng kết hôn là hệ quả của nhiều yếu tố tâm lý - xã hội sâu sắc.
Ở văn phòng tôi có 1 chị đồng nghiệp tên là Thanh. Chị ấy xinh đẹp, giỏi giang nhưng hơn 30 tuổi mới lấy chồng.
Chị ấy là gái tân, 32 tuổi, sự nghiệp ổn định, ngoại hình xinh đẹp, thế nhưng cái duyên cái số thế nào mà lại chọn lấy một người đàn ông hơn chị 10 tuổi, có con riêng 8 tuổi (đứa trẻ đang sống cùng ông bà ngoại) và một người vợ cũ luôn "đeo bám" cuộc sống của họ.
Cuộc hôn nhân trước của anh chồng chẳng hề tốt đẹp, vợ cũ bỏ đi theo người khác, quan hệ mẹ chồng nàng dâu thì nát tươm không còn gì để tả. Thế nhưng mà về đó làm dâu thì chị Thanh vẫn phải sống trong cái bóng của cô vợ cũ kia.
Chị tâm sự rằng: "Em biết không, đôi khi chị tự hỏi mình có thực sự kém cỏi không? Rốt cuộc chị đang cạnh tranh với ai? Một người phụ nữ đã bỏ rơi chồng con ấy mà!".
Nhưng điều đau lòng nhất là chính anh chồng cũng vô tình đẩy chị vào cuộc đua này. Anh vẫn giữ thói quen cũ của người vợ trước, vẫn vô tình so sánh, vẫn nhắc đến ký ức xưa như một thứ gì đó đẹp đẽ.
Tôi nhìn chị mà thương. Một người phụ nữ vốn tự tin, độc lập, giờ lại trở nên nhỏ bé trước cái bóng của một quá khứ chẳng hề hoàn hảo.
Chị gái tôi thì khác về hình thức nhưng bản chất thì cũng giống nhau. Từ ngày về nhà chồng chị cứ gồng mình lên để làm những việc mà vợ cũ của anh rể không làm nổi, nhiều khi chị cũng mệt nhưng lại không muốn mình giống như "tập trước" của chồng.
Vậy vì sao phụ nữ kết hôn với đàn ông đã từng có 1 đời vợ lại hay rơi vào trạng thái phải tự so sánh bản thân với vợ cũ của chồng?
Tâm lý của phụ nữ lấy chồng từng kết hôn dễ bị rơi vào tình trạng mông lung GIỮA ĐỐ KỴ VÀ MẶC CẢM.
Sự phức tạp trong tâm lý của những người phụ nữ lấy chồng từng kết hôn là hệ quả của nhiều yếu tố tâm lý - xã hội sâu sắc. Để hiểu rõ, chúng ta cần phân tích qua 5 khía cạnh then chốt.
1. Hội Chứng "Người Thay Thế"
- Tâm lý so sánh: Họ luôn tự hỏi "Anh ấy yêu tôi hay chỉ tìm người thay thế vợ cũ?".
- Nỗi ám ảnh bóng ma quá khứ: Mỗi thói quen của chồng (cách nấu ăn, sở thích) đều bị nghi ngờ là ảnh hưởng từ người trước.
2. Khủng Hoảng Giá Trị Bản Thân
- Mặc cảm thứ tự: Dù là lựa chọn mới nhưng luôn tự xem mình là "tập thứ 2".
- Gánh nặng kỳ vọng: Áp lực phải tốt hơn vợ cũ về mọi mặt (ngoại hình, nấu ăn, chăm sóc gia đình).
- Nghiên cứu: 68% phụ nữ trong cuộc hôn nhân thứ hai thừa nhận từng tự so sánh với tiền nhiệm (Theo Journal of Marriage and Family, 2022).
3. Nỗi Sợ Vô Hình
- Sợ lặp lại số phận: "Nếu anh ta bỏ vợ cũ, liệu có bỏ tôi?".
- Lo lắng về con cái: Ghen ngầm với những đứa con chung của chồng và vợ cũ.
- Không ít người phụ nữ còn có nỗi sợ về việc con của mình sẽ bị so sánh với con riêng của chồng và vợ cũ.
4. Áp Lực Xã Hội
- Định kiến "vợ hai": Dù ly hôn hợp pháp vẫn bị xem như người đến sau, người thế chỗ.
- Sự can thiệp của gia đình: 41% trường hợp bố mẹ chồng vẫn giữ liên hệ với con dâu cũ (Khảo sát của Trung tâm Tư vấn Gia đình Việt Nam).
- Thậm chí, không phải không có trường hợp mẹ chồng cố tình không bỏ ảnh cưới của con trai và con dâu cũ rồi bắt con dâu mới phải sống trong cảnh ngày ngày nhìn thấy hình ảnh đó.
5. Cơ Chế Phòng Vệ Tâm Lý
- Đố kỵ như vũ khí: Ghen ghét vợ cũ để che giấu nỗi sợ bị thay thế.
- Hành vi thái quá: 29% thừa nhận từng kiểm soát điện thoại chồng để tìm dấu vết liên lạc với người cũ (Nghiên cứu từ Đại học Harvard về tâm lý hôn nhân).
- Chuyên gia phân tích: TS. Lê Thị Minh Hương trong bài phỏng vấn thực tế trên báo Sức khỏe & Đời sống (số ra tháng 3/2023) và sách "Góc khuất hôn nhân": "Sự đố kỵ thường tỷ lệ thuận với mức độ bất an trong lòng họ".
Giải Pháp Vượt Qua
1. Xác lập ranh giới rõ ràng: Thống nhất với chồng về mối quan hệ với quá khứ.
2. Trị liệu nhận thức: Thay đổi suy nghĩ "tôi là sự thay thế" thành "tôi là lựa chọn hiện tại".
3. Xây dựng bản sắc riêng: Tạo dựng phong cách sống độc lập thay vì so sánh.
4. Liệu pháp gia đình: Cần sự tham gia của chồng để xóa bỏ mặc cảm.
Kết Luận
Những cảm xúc tiêu cực này xuất phát từ nhu cầu căn bản của con người là được yêu thương trọn vẹn và công nhận giá trị. Như nhà tâm lý học Erich Fromm từng nói: "Tình yêu chân chính không phải là sở hữu, mà là khẳng định sự tồn tại độc lập của đối phương". Việc thấu hiểu những tổn thương vô hình từ quá khứ chính là chìa khóa giúp người phụ nữ trong cuộc hôn nhân thứ hai tìm thấy bình yên thực sự.