Vị hoàng đế tuổi Tỵ lập ra triều đại kéo dài hơn 400 năm của Trung Quốc

Hán Cao Tổ Lưu Bang (256 TCN - 195 TCN), tuổi Tỵ, là chính trị gia kiệt xuất, nhà quân sự tài ba và cũng là vị hoàng đế khai sáng triều Hán. Ông nằm trong số ít người sáng lập triều đại trong lịch sử Trung Quốc có xuất thân từ giai cấp nông dân chứ không phải là quý tộc.

Cuộc đời và những thành tựu của Lưu Bang không chỉ thể hiện qua việc thành lập triều đại nhà Hán kéo dài hơn 400 năm, mà còn ở trí tuệ chính trị đặc biệt cùng tài năng quân sự xuất chúng, để lại ảnh hưởng sâu sắc cho hậu thế.

Lưu Bang sinh ra trong gia đình nông dân bình thường. Khi còn trẻ, ông từng làm một chức quan nhỏ tại huyện Bái, sống giản dị. Chính những trải nghiệm bình thường này đã giúp ông hiểu rõ hơn về nỗi khổ của nhân dân, đồng thời đặt nền tảng cho việc cai trị quốc gia sau này.

Năm 209 TCN, khi khởi nghĩa Trần Thắng và Ngô Quảng bùng nổ, Lưu Bang hưởng ứng lời kêu gọi và bắt đầu sự nghiệp chính trị của mình.

Lưu Bang ban đầu tham gia vào cuộc khởi nghĩa chống nhà Tần. Khi khởi nghĩa tiến triển, ông dần bộc lộ tài năng lãnh đạo xuất sắc và khả năng quân sự vượt trội. Trong các trận chiến, ông giỏi đoàn kết các lực lượng nghĩa quân, thu hút được nhiều người đi theo.

Hán - Sở tranh hùng

Lưu Bang và Hạng Vũ đều tham gia vào đội quân khởi nghĩa chống Tần, có nhiều cơ hội bắt tay cùng nhau chiến đấu và hỗ trợ lẫn nhau. Từ chỗ là chiến hữu trong các cuộc chiến, cả hai còn kết nghĩa huynh đệ, dốc lòng hợp lực lật đổ vương triều nhà Tần bạo ngược. Nhưng từ đây, nhiều sự kiện đồng loạt xảy ra khiến cả hai trở thành đối thủ và không ngừng tranh đoạt thiên hạ.

Sau khi Lưu Bang đánh chiếm Hàm Dương, ông phong tỏa Hàm Cốc Quan nhằm ngăn cản Hạng Vũ tiến về phía tây. Tuy nhiên, Hạng Vũ phá quan trong chớp mắt, toan tiến công vào Hàm Dương tiêu diệt Lưu Bang bằng lực lượng quân đội vượt trội. Lưu Bang đầu hàng và giữ được tính mạng, nhưng Phạm Tăng - quân sư của Hạng Vũ - không dễ dàng bỏ qua và tiếp tục bày tiệc ở Hồng Môn để mưu đồ diệt trừ Lưu Bang.

Đứng trước tình thế nguy hiểm, Lưu Bang nghe theo diệu kế của quân sư Trương Lương đích thân đến tạ tội, với thái độ thành khẩn khiêm nhường nên được Hạng Vũ tha thứ, nhờ đó thoát được kiếp nạn. Sau cùng, Hạng Vũ còn phong ông là Hán Vương cai trị đất Ba Thục hẻo lánh.

Thời gian này, Lưu Bang đã tranh thủ dốc sức huy động lực lượng, ổn định hậu phương vững chắc. Nhờ kế sách dương đông kích tây của Hàn Tín, Lưu Bang đã lập ra liên quân các nước chư hầu đang bất mãn với Hạng Vũ để đánh hạ Bành Thành trong lúc Hạng Vũ đang viễn chinh Tề quốc.

Sau khi biết chuyện, Hạng Vũ rất tức giận liền dẫn ba vạn người ngày đêm hành quân nhằm cứu Bành Thành, đồng thời diệt được 46 vạn liên quân. Lưu Bang đại bại, cha và vợ ông rơi vào tay Hạng Vũ còn bản thân cũng suýt chút nữa trở thành tù nhân.

Không nản lòng, Lưu Bang lại tập hợp lực lượng và bắt đầu cuộc chiến giằng co với Hạng Vũ ở khu vực núi Quảng Vũ. Điều này đã tạo nên trận "Hán - Sở tranh hùng" kéo dài nhiều năm vô cùng ác liệt.

Xưng đế lập Hán

Sau nhiều năm giao tranh, Lưu Bang và Hạng Vũ bất phân thắng bại. Tuy nhiên, lúc bấy giờ quân Lương luôn quấy phá và cắt đứt lương thực khiến Sở khổ cực. Hạng Vũ mấy lần đánh Lương thì phía quân Tề lại tiến quân đánh Sở. Hạng Vũ không thể một mình chống lại ba phía, bèn cùng Lưu Bang giao ước chia khoảng giữa thiên hạ.

Theo giao ước, cắt đất từ Hồng Câu về phía tây là của Hán; từ Hồng Câu về phía đông là của Sở. Hạng vương trả lại cha và vợ Hán vương.

Sau đó hai bên trở về và từ biệt ra đi mỗi người một phía. Hạng Vũ đem quân về phía đông.

Lưu Bang định làm theo hòa ước đem quân về phía tây nhưng quân sư Trần Bình và Trương Lương khuyên ông nên xé bỏ hòa ước, tiến quân đuổi đánh Hạng Vũ để nhanh chóng diệt Sở.

Nhận được tin, Hạng Vũ nổi giận nên quay lại đánh bại Lưu Bang. Tranh thủ được quân Tề và Lương chi viện, Lưu Bang liền vây đánh Hạng Vũ ở Cai Hạ. Quân Hán quá đông khiến Hạng Vũ không địch nổi, phải rút vào thành Cai Hạ.

Vì bị mai phục bốn bề, cộng thêm đám đông phản lại cùng sĩ khí quân lính cạn kiệt sau nhiều năm chiến đấu không ngừng nghỉ, quân Sở tan rã. Hạng Vũ bỏ thành chạy đến Ô Giang rồi tự vẫn, nước Sở hoàn toàn bị tiêu diệt.

Từ đó Lưu Bang không có đối thủ. Năm 202 TCN, Lưu Bang xưng đế rồi lập ra nhà Hán. Nhà Hán tổng cộng trải qua 25 đời vua, tồn tại 421 năm đến năm Công nguyên 220.