Từng chậm nói, không học trường quốc tế, nữ sinh lớp 5 ở Biên Hoà vẫn đạt loạt thành tích đáng nể, người mẹ tiết lộ bí quyết 1 CHỮ

Em Đào Ngọc Minh Nguyên (tên thường gọi là Bulma), học sinh lớp 5/7 trường Lê Văn Tám (TP. Biên Hòa, Đồng Nai), từng là một cô bé hướng nội, chậm nói và không hề có năng khiếu ngoại ngữ nổi bật. Em cũng không học trường quốc tế, không luyện thi ở trung tâm.

Vậy nhưng hiện tại, Bulma đã khiến nhiều người ngạc nhiên khi tự học và đạt chứng chỉ tiếng Anh B2 CEFR do Hội đồng Anh cấp, có giá trị vĩnh viễn – một mốc năng lực tương đương bậc Trung cấp Châu Âu.

Không chỉ vậy, em còn đạt giải Nhất cấp Tỉnh trong một cuộc thi hùng biện tiếng Anh, trở thành học viên giỏi chương trình Tú tài Mỹ Acellus, đồng thời là trợ giảng mỹ thuật tại Cá Art & Learning Hub – một trung tâm sáng tạo cho trẻ em. Ngoài giờ học, Bulma yêu thích vẽ, dựng video và đang tự phát triển kênh TikTok chia sẻ nội dung giáo dục bằng chính những nhân vật hoạt hình do em sáng tạo.

Đặc biệt, khi quyết định tham gia cuộc thi hùng biện tiếng Anh toàn Tỉnh, Bulma đã tự ôn luyện, tự tìm tài liệu và lên kế hoạch học tập một cách nghiêm túc. Em tự học hoàn toàn, không tham gia bất kỳ trung tâm luyện thi nào. Em không học tủ, học mẹo mà làm đề thi thử để làm quen với dạng bài, rèn kỹ năng quản lý thời gian khi làm bài, tập trung vào điểm yếu.

Ngoài chương trình học ở trường, Bulma còn đang học song song chương trình phổ thông quốc gia lớp 5 và chương trình Tú tài Mỹ Acellus grade 6 tại học viện Worlde.

Học tiếng Anh phải VUI thì mới bền vững

Chị Julia – mẹ của bé Bulma – chia sẻ, với gia đình chị, tiếng Anh chưa bao giờ được xem như một môn học để "luyện thi" hay theo đuổi điểm số. Ngay từ khi con còn bé, chị đã để Bulma tiếp xúc với tiếng Anh một cách tự nhiên thông qua thẩm âm – nghe tiếng Anh mỗi ngày từ lúc mới tập nói.

"Tôi không ép con học. Thay vào đó, tôi tạo ra một môi trường đa giác quan cho con thấm ngôn ngữ như hơi thở mỗi ngày", chị Julia cho biết. Mỗi ngày, bé được nghe các bài hát thiếu nhi tiếng Anh có lời rõ ràng, xem hoạt hình tiếng Anh có phụ đề tiếng Anh, chơi board game, lắp lego, vẽ tranh… và mọi hoạt động đó đều được lồng ghép tiếng Anh một cách tự nhiên. Hai mẹ con còn nói chuyện bằng tiếng Anh mỗi ngày – thậm chí là cả những cuộc "nói nhảm tiếng Anh" rất vui vẻ.

"Tôi áp dụng phương pháp 5SE – Nghe, Nhìn, Chạm, Tương tác, Tương tác tương quan. Ví dụ: Khi nghe một bài hát, con không chỉ nghe mà còn vẽ lại hình ảnh, nhại lại giai điệu, rồi diễn lại bằng hành động. Khi xem video, tôi chọn nguồn nghe chuẩn từ giáo viên bản xứ hoặc nội dung con yêu thích như "National Geographic Kids", "Magic School Bus"… Tôi gọi đó là nghe vô thức có chủ đích – nghĩa là con nghe để thấm âm và hiểu, không phải để học vẹt hay chạy theo điểm số", chị nói.

Nhiều người nghĩ rằng, để đạt được trình độ này khi còn nhỏ là rất khó, nhất là với một bạn nhỏ vừa học chính khóa, vừa tự học ở nhà, lại còn bận rộn với các hoạt động sáng tạo. Nhưng với bà mẹ này, nếu có mục tiêu rõ ràng, học thực sự và cố gắng mỗi ngày, thành công chắc chắn sẽ đến. Tự học không phải là không thể, và Bulma chính là một ví dụ sống động cho điều đó.

Chị Julia luôn nhắc con không học mẹo để đối phó, mà học để thực sự hiểu và sử dụng được tiếng Anh. Cân bằng giữa học và chơi – Học không phải để mất tuổi thơ!

Dù học tiếng Anh nghiêm túc, Bulma vẫn có thời gian quay TikTok sáng tạo nội dung bằng tiếng Anh, chơi game tiếng Anh, xem phim hoạt hình yêu thích mà không có phụ đề tiếng Việt. Em vẫn vui chơi và tận hưởng tuổi thơ như bao bạn khác. Bí quyết quan trọng nhất bà mẹ này đúc kết sau hành trình đồng hành cùng con đó là: Muốn học tiếng Anh bền vững, con phải VUI, thay vì có cảm giác áp đặt, bắt buộc.

Và hơn cả những con số hay giải thưởng, điều khiến chị tự hào nhất là nhìn thấy con trưởng thành, và biết tự chịu trách nhiệm với mục tiêu của chính mình.

Loạt bí quyết giúp con giỏi tiếng Anh không tốn kém

Chị Julia chia sẻ rằng, chị chưa bao giờ cho con tham gia các lớp học giao tiếp tiếng Anh theo kiểu truyền thống. Thay vào đó, chị ưu tiên giúp con xây dựng nền tảng vững chắc về vốn từ và khả năng thẩm âm ngay từ đầu. Khi Bulma đã có phản xạ ngôn ngữ một cách tự nhiên, chị mới tạo điều kiện để con tiếp xúc với tiếng Anh trong đời sống thực: Chơi với bạn trong cộng đồng, giao lưu với người nước ngoài trong những chuyến đi, thuyết trình bằng tiếng Anh qua mindmap… và từ đó từng bước phát triển khả năng giao tiếp phản biện, kéo dài hội thoại, đưa ra phản hồi và mở rộng ý tưởng.

"Con học nói tiếng Anh không chỉ để nói trôi chảy, mà còn để diễn đạt rõ ràng suy nghĩ, quan điểm cá nhân. Với tôi, học nói tiếng Anh không bắt đầu từ việc luyện nói – mà bắt đầu từ việc con thật sự muốn nói điều gì đó", chị Julia chia sẻ.

Một trong những bí quyết lớn nhất giúp Bulma tiến bộ rõ rệt chính là sự tự tin và dám nói. Ở nhà, chị Julia thường khuyến khích con nói chuyện một mình bằng tiếng Anh, tự diễn vai, tự đặt câu hỏi và trả lời. Ngoài ra, Bulma còn tham gia các lớp giao tiếp trực tuyến, thực hành với bạn bè và không ngại thử bắt chuyện với người nước ngoài mỗi khi có cơ hội.

Khác với cách học từ vựng truyền thống, Bulma không chép đi chép lại để ghi nhớ. Em có thói quen đọc sách tiếng Anh mỗi ngày, đọc to và di tay theo chữ để vừa rèn luyện phát âm, vừa tăng khả năng tập trung. Em đọc cả truyện tranh như Peppa Pig, Oxford Reading Tree, Dog Man, Wimpy Kid lẫn truyện chữ như Magic Tree House, Roald Dahl, Harry Potter…

Phương pháp học mà Bulma áp dụng cũng rất hiệu quả: Đọc không cần hiểu 100%, chỉ cần nắm được ý chính; không tra từ điển quá nhiều mà đoán nghĩa qua ngữ cảnh trước; đọc thành tiếng để luyện ngữ điệu và phát âm tự nhiên. Nhờ vậy, từ vựng và ngữ pháp đến với em một cách nhẹ nhàng, không cần ép buộc.

Bên cạnh việc đọc, Bulma cũng rất thích viết. Mỗi ngày, em dành 5–10 phút để viết nhật ký bằng tiếng Anh. Đó có thể là vài dòng về một ngày của mình, một điều em thích, hoặc tóm tắt lại câu chuyện vừa đọc. Viết giúp em củng cố từ vựng, ngữ pháp, rèn tư duy và phản xạ bằng tiếng Anh, đồng thời chuẩn bị tốt hơn cho các phần thi viết học thuật trong tương lai.

Ngoài ra, Bulma còn yêu thích đóng kịch, lồng tiếng cho các đoạn hội thoại nhỏ. Và khi đã tích lũy đủ vốn ngôn ngữ, em thậm chí còn trở thành host Zoom dạy tiếng Anh cho các bạn nhỏ khác trong cộng đồng – một hình thức học qua chia sẻ, giúp em hiểu sâu hơn những gì đã học. Càng dạy, càng học được nhiều hơn.

Cha mẹ không cần hoàn hảo, chỉ cần hiểu con

Chị Julia cho biết, con gái chị đang đặt mục tiêu lấy bằng Tú tài Mỹ để xây dựng hồ sơ xin học bổng trong lĩnh vực nghệ thuật. Hiện tại, Bulma đang từng bước xây dựng profile cá nhân song ngữ (Anh – Việt), với ước mơ được học Mỹ thuật và Giáo dục tại đại học Stanford trong tương lai.

"Gia đình tôi không kỳ vọng con phải giỏi nhất. Chúng tôi chỉ mong con đủ bản lĩnh, đủ năng lực tư duy và ngôn ngữ để có thể tự tin mở ra cánh cửa mình thật sự muốn bước vào", chị nói.

Không dừng lại ở tiếng Anh, Bulma hiện cũng đang tự học thêm tiếng Trung qua chương trình song ngữ 5SC tại học viện Worlde, tiếp tục hành trình phát triển như một công dân toàn cầu – từ chính ngôi nhà nhỏ của mình.

Với chị Julia, điều quan trọng nhất không nằm ở giáo trình hay trung tâm dạy tiếng Anh đắt đỏ. "Điều quan trọng nhất là sự đồng hành thấu hiểu từ chính bố mẹ", chị nói. Ngay cả khi con không học tiếng Anh từ bé, không học trường quốc tế, điều đó không phải là rào cản. Khi trẻ được tạo điều kiện để tò mò, tự học và dám sai, con sẽ tự tìm thấy cách chinh phục ngôn ngữ theo cách của riêng mình.