Từ người vợ tào khang đến những bóng hồng tri kỷ của người nhạc sĩ tài danh Nguyễn Ánh 9

76 năm cuộc đời dừng lại bằng việc trút hơi thở nhẹ tênh, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 đã lìa xa cuộc đời để phiêu bạt về những vùng đất mới. Trong cái mênh mông còn lại, những người yêu mến vị nhạc sĩ tài ba này đang thầm tiếc nuối, khóc thương cho ông. 76 không phải là con số nhỏ, tuy nhiên nó vẫn chưa đủ đầy với những gì mà ông đã cống hiến cho làng nhạc Việt Nam. Tiếc! Thương, để rồi lưu luyến. Người ta cứ vấn vương mãi những câu chuyện về ông, cả trong âm nhạc lẫn tình yêu đôi lứa.

Nguyễn Ánh 9 (1/11940 – 14/4/2016) tên thật là Nguyễn Đình Ánh, là nhạc sĩ kiêm nhạc công dương cầm nổi tiếng của Việt Nam. Ông sinh ra tại Phan Rang và là con út trong một gia đình khá giả có ba người con. Về sau, gia đình Nguyễn Ánh 9 chuyển đến Nha Trang và đến năm ông 11 tuổi thì vào Sài Gòn. 

Nguyễn Ánh 9 bắt đầu sự nghiệp viết nhạc một cách rất tình cờ trong một chuyến đi Nhật biểu diễn cùng ca sĩ Khánh Ly. Những sáng tác nổi tiếng của ông như: Không, Buồn ơi chào mi, Ai đưa em về, Lặng lẽ tiếng dương cầm, Mênh lông tình buồn, Xin đừng yêu tôi, Trọn kiếp đơn côi… đều nặng mang tâm sự của một trái tim khắc khoải vì tình yêu. Không dặt dìu, dữ dội như Trịnh Công Sơn, song những bóng hồng đi qua đời Nguyễn Ánh 9 cũng nặng vương cảm xúc không kém cạnh.

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có 3 con khá giả, Nguyễn Ánh 9 từ nhỏ đã được nuôi dạy để trở thành một người nối nghiệp kinh doanh. Tuy nhiên, niềm hy vọng đó đã nhanh chóng bị dập tắt vì Nguyễn Ánh 9 quyết định đi theo nghệ thuật. Vị nhạc sĩ từng tâm sự: “Bố tôi nghiêm khắc nói rằng, nếu lựa chọn cây đàn, làm ơn hãy bước ra khỏi nhà. Ý nghĩ của thằng con trai 18 tuổi học trường Tây khi ấy là: mình có thể tự lập, tại sao mình lại phải sống nhờ vào gia đình, nghe theo ý kiến và sự sắp xếp của họ? Đàn piano là một môn nghệ thuật, mình theo đuổi nó có gì là xấu”.

Và khi đó, gia đình Nguyễn Ánh 9 đã bàn với gia đình bạn gái rằng nếu ông theo đuổi con đường ca hát, từ bỏ con đường học vấn thì họ sẽ không để đôi bạn trẻ đến với nhau. Đứng giữa tình cảm và đam mê, Nguyễn Ánh 9 đã chọn theo nghệ thuật. Thế là ông chấp nhận rời xa mối tình đầu, rời xa tình yêu đôi lứa để lao vào cuộc sống bươn chải, thiếu thốn nhưng đầy say mê.

Cùng trong 1 bài phỏng vấn, nhạc sĩ thắng thắn cho biết rằng nghệ sanh Nguyễn Ánh 9 là do người yêu đầu tiên của ông đặt cho. Ông nói: "Đây là tên mà cô ấy đặt cho tôi. Khi tôi viết những bản nhạc đầu tiên, lấy tên thật là Nguyễn Đình Ánh thì dài quá, mà viết là Nguyễn Ánh thì lại trùng với tên của vua Gia Long. Bởi vậy, cô ấy bảo, chữ Nguyễn Ánh có 9 ký tự, mà số 9 theo quan niệm phương Đông là số may mắn, bởi vậy, nên lấy bút danh là Nguyễn Ánh 9". Dù mối tình đầu dở dang song hoài niệm về nó đã theo ông đến suốt cuộc đời, bằng chứng là cái tên Nguyễn Ánh 9 đã đi cùng ông cho đến ngày nhắm mắt xuôi tay. 

Những năm đầu hoạt động ở Sài Gòn, cái tên Nguyễn Ánh 9 gắn liền với Thái Thanh – mẹ của danh ca Ý Lan. Một người là nhạc công dương cầm kiêm nhạc sĩ, một người lại là cô ca sĩ tài sắc vẹn toàn, được nhiều chàng trai theo đuổi. Thái Thanh đi hát ở đâu thì Nguyễn Ánh 9 có mặt ở đó để đệm đàn. Sự song hành của họ ăn ý như cá gặp nước. Khó có thể nói giữa Nguyễn Ánh 9 và Thái Thanh có tồn tại tình yêu hay không. Song, một điều không thể phủ nhận là cả Thái Thanh lẫn Nguyễn Ánh 9 đều có dấu ấn sâu đậm trong cuộc đời nhau.

Nguyễn Ánh 9 từng nhiều lần tâm sự rằng Thái Thanh chính là nguồn cảm xúc cho ông sáng tác và thăng hoa cùng nghệ thuật. Trong cuộc đời người nhạc sĩ, quý giá nhất là tìm được 1 tri âm tri kỷ, hiểu và đồng cảm với mình. 

“Chính Thái Thanh là người dạy cho tôi cách đệm đàn làm sao cho đồng điệu và thăng hoa cùng giọng ca của người ca sĩ trong một bài hát. Ngoài Khánh Ly thì Thái Thanh là người tôi mê được đệm đàn nhất”, ông bộc bạch. Nhờ sự đồng điệu, chung nhạc cảm mà giọng hát của Thái Thanh hòa quyện với tiếng dương cầm của Nguyễn Ánh 9 tạo nên hình ảnh đẹp đến nao lòng trên sân khấu thời bấy giờ. 

Mối quan hệ giữa Nguyễn Ánh 9 với Khánh Ly không thể gọi là tình yêu, nhưng nếu nói là tình bạn thì vẫn còn quá nhẹ. Khánh Ly – đối với Nguyễn Ánh 9 là người thân, người đồng điệu, song hành trên mỗi bước đường âm nhạc. Từ ngày đầu Nguyễn Ánh 9 mới chập chững theo nghề, Khánh Ly đã ở bên, chứng kiến cả quá trình ông đau khổ cũng như thăng hoa trong cảm xúc. Nguyễn Ánh 9 chơi với cả 3 đời chồng của Khánh Ly, mỗi khi nữ ca sĩ gặp khó khăn trong cuộc sống, ông vẫn ở đó, lặng thinh lắng nghe và vỗ về, tâm sự. Sự chân tình, ấm ấp đó làm cho Khánh Ly không bao giờ quên được. Mỗi khi nói về Nguyễn Ánh 9, bà thường dành cho ông những lời dịu dàng, nghe vừa xót vừa thương.

Và với Nguyễn Ánh 9 cũng thế, trong mắt ông Khánh Ly là người phụ nữ tốt tính, gần gũi một cách lạ kỳ. Cứ như rằng, dù ông không nói ra nhưng những gì ông nghĩ Khánh Ly đều hiểu thấu. Họ đối với nhau, bằng tình cảm chân thành, không vụ lợi, toan tính hay lọc lừa. Có lẽ, những thăng trầm từ hồi cùng ăn cơm bụi, cùng thấu nỗi bi ai kiếm cầm ca khi người đời còn nhiều ánh mắt dè bỉu đã khiến cho Khánh Ly – Nguyễn Ánh 9 thêm phần gắn bó.

Thuở sinh thời, một lần vị nhạc sĩ đã từng cho biết, ông – Khánh Ly – Trịnh Công Sơn có mối quan hệ khá mật thiết. Cũng giống như Trịnh Công Sơn, Nguyễn Ánh 9 thích được đệm đàn cho Khánh Ly hát. Giống như kiểu ở người phụ nữ này có sức hút mãnh liệt, dù cả Sơn lẫn Ánh đều không yêu Khánh Ly, song sự chân thành, sâu nặng dành cho bà vẫn không hề suy giảm hay biến mất. 

Ngọc Hân là người vợ tào khang mà Nguyễn Ánh 9 yêu thương và trân quý cho đến tận giây phút cuối cùng của cuộc đời. 50 năm sống cùng nhau, bà đã cùng ông trải qua không biết bao sóng gió. Người nghệ sĩ, dù muốn dù không vẫn có cái phong tình vương vấn trên người. Song, Ngọc Hân đã làm tốt vai trò của người chủ gia đình, nhẹ nhàng, mềm mỏng, yêu thương và luôn mở rộng vòng tay đón Nguyễn Ánh 9 về nhà. Chính hậu phương vững chắc này đã làm Nguyễn Ánh 9 không xao nhãng. Dù đôi ba lần trong cuộc đời, ông có chới với, có say nắng trước một bóng hồng nào đó, cuối cùng vẫn là phút dừng chân nhẹ tênh bênh bậc cửa ngôi nhà có Ngọc Hân. 

Ngọc Hân vốn là một vũ công xinh đẹp ở vũ trường Anh Vũ của Sài Gòn. Trong một lần đi diễn, 2 người đã gặp mặt và cảm mến nhau. Đến năm 1965, Nguyễn Ánh 9 kết hôn cùng Ngọc Hân. Trước khi đến được với đám cưới này, Nguyễn Ánh 9 đã tốn nhiều công sức lẫn thời gian để năn nỉ gia đình cho được quay trở về. Bố Nguyễn Ánh 9, dù trước đó đã đuổi ông ra khỏi nhà vì quyết tâm theo đuổi con đường âm nhạc. Thấy Ngọc Hân hiền lành, đảm đang, bố Nguyễn Ánh 9 dần thay đổi suy nghĩ. Ông chấp nhận cho cậu con trai út lấy vợ và một đám cưới ngọt ngào đã diễn ra ngay sau đó ít lâu. 

50 năm trọn nghĩa vợ chồng, Ngọc Hân – Nguyễn Ánh 9 đã có với nhau 2 con trai là nhạc sĩ Nguyễn Quang và nhạc sĩ Nguyễn Đình Quang Anh. Nhờ có Ngọc Hân làm bệ đỡ, chèo chống gia đình, Nguyễn Ánh 9 mới tự do phiêu du trên con đường âm nhạc. Ông mải mê sáng tác, mải mê chìm đắm trong thế giới của những giai điệu du dương. Và chính vì những phút ngẫu hứng đến quên mình này, đôi lúc ông làm cho vợ phải tủi thân, sầu khổ.

“Tôi thấy mình có lỗi với vợ con nhiều lắm bởi tôi làm âm nhạc vì đam mê chứ không vì tiền. Thời trẻ, tôi chưa nghĩ được như thế, cứ mải miết đi biểu diễn xa mà không màng tới chuyện nhà. May mắn là vợ tôi hiểu đó là tính nghệ sĩ trong tôi. Thi thoảng, để bù đắp cho vợ, tôi đưa bà ấy đi chơi, tặng bà ấy một món quà, nhưng rồi sau đó lại tiếp tục xa nhà. Khi viết đến câu “hạnh phúc nào không tả tơi, không đắng cay”, tôi đã bật khóc. Khóc vì thương vợ bôn ba, vất vả. Khóc vì thương mình lắm phen đắm đuối, vô tâm” – Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 bộc bạch. 

Trong số những bóng hồng đi qua cuộc đời Nguyễn Ánh 9, Ngọc Hân là người mang đến cho ông nhiều điều quý giá nhất. Bà thương ông bằng tình cảm chân thành, lặng lẽ tần tảo ngược xuôi để vung vén tổ ấm nhỏ. Nguyễn Ánh 9 từng ví mình như con thuyền, vợ hiền là bến đỗ, thuyền trôi ra sông, ra biển, những ngày sóng gió lại mỏi mệt quay trở lại bến, bến vẫn đứng đó, vẫn chờ đợi thuyền…