Trà xanh không phải lúc nào cũng tốt?

Tốt khi biết rõ tác dụng

Chị Lê Phương Dung (Sài Đồng, Long Biên, Hà Nội) thắc mắc: Tôi thường xuyên cho trẻ nhỏ dùng các loại đồ uống theo quảng cáo là trà xanh như nước giải khát, sữa tươi... Nhận thấy trà xanh lành tính nên tôi lựa chọn, nhưng tôi cũng không hiểu thành phần, tác dụng cũng như việc kết hợp trà với các loại đó có lợi hay có hại. Các chất màu thực phẩm, chất phụ gia, đường hóa học... nếu uống lâu thì có ảnh hưởng đến sức khoẻ không? Tác dụng thật sự của các loại trà xanh này như thế nào?

Còn anh Lê Trường Giang (Cầu Giấy, Hà Nội) thì băn khoăn dạo này mọi người cũng ít uống các loại nước giải khát đóng chai vì nó thật ra cũng chỉ giải khát, chứ không có tác dụng cho sức khoẻ. Hiện nay có thêm một số loại nước uống theo quảng cáo có nguồn gốc trà xanh. "Tôi và nhiều người đều mong chờ sẽ có một loại nước uống tiện dụng. Tuy vậy, tôi vẫn chưa tin lắm những tác dụng như quảng cáo, mà tìm hiểu thì không biết hỏi ai".

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - Viện công nghệ sinh học và thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội - cho biết: trà xanh có tác dụng tăng tuổi thọ, hạ thấp nguy cơ bị tử vong do các bệnh tim mạch. Không những thế nó còn giúp giảm mỡ trong máu, chống lại hệ trực khuẩn lỵ, kích thích thần kinh trung ương não, giúp hệ bài tiết phát triển. Theo Lương y Vũ Quốc Trung - Viện y học cổ truyền - cho biết: trong trà xanh có những chất như polyphenols, catechin, polysaccharides.

Chất Catechin của trà chống nhiễm trùng và còn được dùng để trị chứng tiêu chảy, chống loại ký sinh trùng protozoa và trị vi khuẩn bệnh cúm. Chất catechin và polysaccharides có tác dụng hạ đường trong máu, chống hư răng, gia tăng sự đề kháng acid của chất men răng và ngăn ngừa chứng hôi miệng. Thêm vào đó trà còn có chất caffeine giúp tỉnh táo, lơi tiểu, có sinh tố C, B làm giảm bớt sự căng thẳng, ngăn ngừa cúm, sinh tố E có tác dụng antioxidant, chống già. Và một điểm không kém quan trọng là có chất Theanine làm trà có vị ngon.

Trà xanh đóng chai: Cẩn trọng!

Trà xanh rất an toàn là kết quả nghiên cứu và cũng trở thành nhận thức chung của người tiêu dùng. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý hai ngoại lệ dưới đây:

TS Tsung O. Cheng - ĐH Y George Washington -  cảnh báo rằng, trà xanh có chứa vitamin K, loại vitamin có khả năng tạo ra các cục máu đông, gây tắc nghẽn mạch máu. Vì vậy, những người đang dùng thuốc làm tan máu đông không nên uống nhiều trà xanh.
 
Còn TS Kuriyama lại cảnh báo: một chai nước trà sản xuất công nghiệp thường chỉ có lượng catechin không quá 200mg. Do quy trình sản xuất và chất lượng nguyên liệu, nên một số nhãn hiệu trà xanh đóng chai còn có lượng catechin cực thấp, gần như bằng không.
 
Một vấn đề khác của trà đóng chai là sản phẩm này thường chứa một lượng khá lớn chất tạo ngọt (như sirô ngô có hàm lượng fructose cao - high fructose corn syrup), chất bảo quản (như sodium benzoate) và các chất tạo màu, hương liệu tổng hợp. Đây đều là các hóa chất không có lợi cho sức khoẻ người sử dụng.

Như vậy, nếu bạn uống trà vì sức khoẻ thì không có sự lựa chọn nào tốt hơn trà pha theo cách truyền thống. Còn nếu muốn thay đổi khẩu vị bằng trà xanh đóng chai thì bạn nên đọc kỹ nhãn mác sản phẩm trước khi mua. Không nên chọn các loại trà có chứa nhiều chất tạo ngọt (high fructose corn syrup) và hương liệu tổng hợp. Ngược lại, nên mua các loại trà có chứa nhiều catechin, đặc biệt là EGCG.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, cũng cho biết trà xanh khi qua chế biến, cụ thể là chiết xuất sẽ mất đi phần lớn hàm lượng Vitamin C và polyphenols, chất chống oxy hóa. Hàm lượng đường quá ngọt trong trà cũng tác động không tốt tới sức khoẻ. Trong khi đó thì phần lớn người tiêu dùng vẫn thích uống ngọt. Nên uống chè tươi vào buổi sáng sớm để tinh thần minh mẫn. Với những người phản ứng mạnh với cafein thì không nên dùng nhiều.

Nếu không có thời gian tự mình chế biến trà theo cách truyền thống thì nên duy trì thói quen uống trà ít đường hoặc không đường. Người tiêu dùng có thói quen uống ngọt nên người sản xuất phải "chiều lòng". Tuy vậy thì việc sản xuất các loại thức uống có nguồn gốc từ trà vẫn là điều cần khuyến khích. 

Tô Hội - Hương Tiên
Theo Khoa học & Đời sống