Thói quen "kín đáo" nhưng gây họa: Kiểu "quan hệ" này được xem là yếu tố hàng đầu gây ung thư vòm họng

Một nghiên cứu mới cho thấy quan hệ tình dục bằng miệng đang trở thành nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư vòm họng tại nhiều nước phương Tây, vượt cả ung thư cổ tử cung về mức độ phổ biến.

Theo kết quả nghiên cứu vừa được công bố bởi Giáo sư Hisham Mehanna, Viện Khoa học Ung thư và Di truyền, Đại học Birmingham tại Anh, các ca ung thư vòm họng đã tăng vọt trong hai thập kỷ qua, đến mức nhiều chuyên gia coi đây là một đại dịch.

HPV liên quan đến phần lớn các ca ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng thường ảnh hưởng đến amidan và phía sau cổ họng, nguyên nhân chủ yếu do virus HPV- loại virus vốn đã được biết đến từ lâu là thủ phạm chính gây ung thư cổ tử cung. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), 70% các trường hợp ung thư vòm họng tại Mỹ có liên quan đến HPV.

Giáo sư Mehanna nhấn mạnh, HPV lây truyền qua đường tình dục, và số lượng bạn tình trong đời, đặc biệt là những người quan hệ tình dục bằng miệng - chính là yếu tố chính dẫn đến nguy cơ ung thư vòm họng. Người có từ 6 bạn tình trở lên và quan hệ bằng miệng, có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao gấp 8,5 lần so với người chưa từng thực hiện.

Giáo sư Mehanna lưu ý rằng các nghiên cứu về hành vi cho thấy quan hệ tình dục bằng miệng được thực hiện rộng rãi, với 80% người trưởng thành ở Anh cho biết đã từng quan hệ tình dục bằng miệng, nhưng chỉ một phần nhỏ trong số này phát triển thành ung thư. Lý giải cho hiện tượng này, các chuyên gia cho rằng đa số cơ thể có khả năng tự loại bỏ HPV, nhưng một số ít người thì không, có thể do hệ miễn dịch kém, khiến virus tồn tại lâu dài, nhân lên và có nguy cơ dẫn đến ung thư.

Vaccine HPV - "lá chắn" không chỉ cho nữ giới

Để đối phó nguy cơ này, nhiều quốc gia đã triển khai chương trình tiêm vaccine HPV cho bé gái nhằm ngăn ngừa ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy vaccine này cũng giúp ngăn nhiễm HPV ở miệng, từ đó giảm nguy cơ ung thư vòm họng.

Tại các nước có tỷ lệ tiêm vaccine cao, nam giới còn được hưởng lợi từ miễn dịch cộng đồng. Hiện nhiều quốc gia như Anh, Mỹ, Australia đã mở rộng khuyến nghị tiêm phòng cho cả bé trai, tiến tới chính sách tiêm chủng không phân biệt giới tính.

Dù vậy, Giáo sư Mehanna lưu ý rằng không phải chính sách tiêm chủng toàn dân nào cũng đạt hiệu quả tối đa. Tình trạng do dự hoặc phản đối vaccine do lo ngại về độ an toàn hay lo ngại "khuyến khích quan hệ tình dục sớm" vẫn là rào cản lớn. Đại dịch COVID-19 càng khiến công tác tiếp cận giới trẻ gặp khó khăn và góp phần làm gia tăng tâm lý chống vaccine.

Theo Giáo sư Mehanna, phát hiện này là lời nhắc nhở khẩn cấp rằng cần phải nâng cao nhận thức và phạm vi tiêm chủng để giải quyết mối đe dọa sức khỏe ngày càng gia tăng này.